297_834316_operator_zurawia_jezdniowego.doc

Operator żurawia jezdniowego

(834316)

Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych

Operator żurawia jezdniowego (834316)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane za podaniem źródła

ISBN               978-83-7951-000-9 (całość)

ISBN               978-83-7951-297-3 (297)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99

e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl    http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65

e-mail: instytut@itee.radom.pl                  http://www.itee.radom.pl

Spis treści

1.              Dane identyfikacyjne zawodu                             4

1.1.              Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach                            4

1.2.              Notka metodologiczna i autorzy                            4

2.              Opis zawodu                            6

2.1.               Synteza zawodu                             6

2.2.               Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania zawodu                             6

2.3.               Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)                             6

2.4.               Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu                             7

2.5.               Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie                            7

2.6.               Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/ walidacji kompetencji                            8

2.7.               Zadania zawodowe                            8

2.8.               Wykaz kompetencji zawodowych                            9

2.9.              Relacje między kompetencjami zawodowymi a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK                            9

3.              Opis kompetencji zawodowych                             10

3.1.               Przygotowywanie żurawia jezdniowego do pracy Kz1                             10

3.2.               Wykonywanie czynności związanych z obsługą żurawia jezdniowego Kz2                             11

3.3.               Przemieszczanie przestrzenne ładunku żurawiem jezd-niowym Kz3                             12

3.4.               Kompetencje społeczne KzS                             13

4.              Profil kompetencji kluczowych                            14

5.              Słownik                            15

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach:

Według Klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (KZiS 2010):

834316 Operator żurawia jezdniowego

Grupa wielka 8 – Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń (w Międzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 3).

Grupa elementarna 8343 – Maszyniści i operatorzy maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych i pokrewni (w Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 8343 Crane, hoist and related plant operators).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

Sekcja F. Budownictwo, Dział 41. Roboty budowlane i związane ze wznoszeniem budynków, Dział 43. Roboty budowlane i specjalistyczne, Sekcja H. Transport i gospodarka magazynowa, Dział 52. Magazynowanie i działalność usługowa wspomagająca transport. Uzasadnienie: zawód występuje zarówno w budownictwie, jak i w magazynowaniu i transporcie.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe) oraz głównie wyników badań analitycznych na 15 stanowiskach pracy w 5 przedsiębiorstwach (małe − 1, mikro − 4, w tym usługowe − 5), przeprowadzonych w marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

·       Andrzej Szkutnik – Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego „PZL” w Świdniku,

·       Jacek Maciąg – Usługi dźwigowe Jacek Maciąg w Wolanowie,

·       Krystian Michałkiewicz – MKM Usługi Dźwigowo-Sprzętowe Mirosław Michałkiewicz w Lublinie,

·       Tadeusz Bąkała – Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „TECH-POL” w Puławach.

Ewaluatorzy:

·       Paweł Grzywacz – MOTA ENGIL Central Europe S.A. w Lubartowie,

·       Paweł Paździor – Firma „BESZTAK” w Wymysłówce k. Bełżyc.

Recenzenci:

·       Małgorzata Chodynko – ZORPOT Ośrodek w Toruniu,

·       Piotr Ziembicki – NOKU „TOMRAD” w Radomiu.

Komisja Branżowa (zatwierdzająca):

·       Roman Szewczyk (przewodniczący) – Regionalna Organizacja Pracodawców Lewiatan w Częstochowie,

·       Sylwester Odziemczyk – Cech Rzemieślników i Przedsiębiorców Branży Budowlanej w Lublinie,

·       Norbert Brożek – Związek Zawodowy Inżynierów i Techników Zarząd Krajowy w Warszawie.

Data zatwierdzenia:

·       17.10.2013 r.

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Operator żurawia jezdniowego ustawia i obsługuje żuraw jezdniowy oraz kontroluje jego pracę.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary występowania zawodu

Głównym zadaniem operatora żurawia jezdniowego jest podnoszenie i przemieszczanie wyrobów, materiałów i konstrukcji za pomocą żurawia. Oprócz tego operator dba o część jezdną, na której zamontowany jest żuraw. Praca operatora żurawi jezdniowych jest przeważnie wykonywana w kabinach. Osoby wykonujące tę pracę mają często podwójny zawód kierowcy i operatora. Operatora obowiązuje utrzymywanie łączności ze współpracownikami (sygnalistami) za pomocą sygnałów bezpieczeństwa, komunikacji słownej, sprzętu radiowego itp. Operator powinien stosować przepisy i zalecenia dozoru technicznego, bezbłędnie rozpoznawać sygnały i stosować się do nich. Do podstawowych obowiązków operatora należy ponadto codzienna obsługa techniczna maszyn, sprawdzanie działania mechanizmów napędowych i zabezpieczających oraz przygotowanie stanowiska pracy.

2.3. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)

Praca operatora żurawi jezdniowych jest przeważnie wykonywana w kabinach, które mogą być integralną częścią kabiny podwozia pojazdu. Praca operatora żurawi jezdniowych wymaga ścisłej współpracy z wieloma osobami pomagającymi przy różnego rodzaju pracach transportowych, chociaż kontakt ten nie jest bezpośredni. W kabinie operator przebywa sam, komunikuje się jednak z innymi pracownikami za pomocą umownych znaków, sygnałów świetlnych, dźwiękowych, komunikacją radiową. Operator nie przygotowuje samodzielnie materiałów do podnoszenia, przenoszenia (nie wykonuje czynności zaczepiania, opasywania ładunku przy użyciu różnego typu zawiesi ogólnego lub specjalnego przeznaczenia); operator musi polegać na wykonującym te czynności pracowniku. Operator ponosi konsekwencje zawinionych szkód wynikających z zerwania ładunku przy nieumiejętnym jego przemieszczaniu, zniszczenia sprzętu, zagrożenia bezpieczeństwa lub spowodowania wypadku z udziałem ludzi.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Praca w tym zawodzie jest zaliczana do średnio ciężkich. U operatora żurawia jezdniowego ważna jest sprawność psychofizyczna, wydolność układu oddechowego i układu krążenia oraz bardzo dobry wzrok i słuch. Operator powinien być również odporny psychicznie, gdyż jest narażony na stres wynikający z dużej odpowiedzialności i zagrożenia wypadkami, wytrzymały fizycznie (praca w złych warunkach atmosferycznych, w przedłużonym czasie, w nocy). Istnieje wiele przeciwwskazań zdrowotnych do pracy w tym zawodzie, z których najważniejsze to: zaburzenia równowagi, zaburzenia percepcji wzrokowej, schorzenia układu kostno-stawowego, choroby układu krążenia, alergie, padaczka. Dla zapewnienia sprawnej i bezpiecznej obsługi operatorzy żurawi jezdniowych poddawani są systematycznym badaniom okresowym lekarskim i psychotechnicznym.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia
pracy w zawodzie

Żurawie jezdniowe mogą być obsługiwane przez osoby, które uzyskały pozytywny wynik egzaminu kwalifikacyjnego na kategorię II Ż w zakre...