Cechy antropometryczne człowieka (2.1.)
standardy ergonomiczne- są opracowywane przez organizacje międzynarodowe, europejskie i narodowe, właściwe krajom, które je wydały. Międzynarodowe standardy ergonomiczne są opracowywane przez ISO (International Standard Organization); za ich przygotowanie odpowiada Komisja Techniczna ISO/TC 159-Ergonomics. W Europie normy europejskie ustanawia CEN (Europejski Komitet Normalizacyjny). W Polsce normy są opracowywane przez polskie placówki naukowe lub Centralny Ośrodek Badawczy Normalizacji (COBN) i ustanawiane przez Polski Komitet Normalizacyjny (PKN).
wymagania ergonomiczne-ustalenia dotyczące obiektów technicznych i systemów pracy w zakresie ich przystosowania do psychofizycznych możliwości człowieka; umożliwiają ocenę ergonomiczną.
cechy psychofizyczne człowieka- cechy za pomocą, których można opisać człowieka; dzielą się na:
-morfologiczne-opisują powtarzające się właściwości strukturalne charakteryzujące budowę danego narządu lub układu, wśród nich wyróżnia się jakościowe (opisowe) i ilościowe (mierzalne),
-fizjologiczne-opisują właściwości układów ciała podczas pracy oraz relacje między nimi np. układ krążenia, metabolizm,
-psychomotoryczne-opisują cechy związane z ruchem całego ciała lub jego części.
somatotyp (typ konstytucjonalny)-ogólny typ budowy ciała, zależy od:
-zmienności międzypopulacyjnej (rasa, środowisko geograficzne…),
-zmienności wewnątrzpopulacyjnej (zmiany ciała od urodzenia do starości, różnicę środowiskowe, dymorfizm płciowy).
antropometria-metoda badań somatologicznych; technika pomiarowa ciała człowieka, podstawowa metoda współczesnej antropologii; zadaniem antropometrii jest przełożenie wymiarów i kształtów ciała człowieka na liczby i określone stosunki liczbowe.
punkty i cechy antropometryczne- są umiejscowione na łatwo wyczuwalnych miejscach szkieletu człowieka np. wyrostek; wskazują one miejsce na charakterystycznej okolicy ciała na układzie kostnym lub odpowiadające temu punktowi miejsce na powierzchni skóry; dzięki określeniu ich położenia można na bieżąco porównywać i uzupełniać pomiary antropometryczne. Cecha antropometryczna jest szczególnym przypadkiem cechy morfologicznej; cecha ta dzieli się na somatyczne np. wysokość i funkcjonalne np. zakresy ruchu
atlas antropometryczny- zbiór tabel zawierających wykaz wartości cech antropometrycznych w centylach C5, C50 i C95 z uwzględnieniem rasy, narodowości, płci, przedziałów wiekowych, poziomu sprawności.
orientacja ciała ludzkiego w przestrzeni-opis usytuowania przestrzennego ciała ludzkiego lub jego elementów za pomocą trzech osi oraz trzech płaszczyzn ciała: strzałkowej, płaszczyzny poprzecznej i czołowej.
pomiary antropometryczne-podstawowe pomiary, służące do opisu poszczególnych grup ludzkich, wyodrębnionych jako populacje lub jako kohorty w celu uzyskania o nich porównywalnych danych; pomiarów dokonuje się względem płaszczyzn odniesienia, którymi są trzy płaszczyzny pomiarowe: stania, siedzenia i oparcia.
granica zasięgu rąk-to miejsce geometryczne punktów, będących środkami lewej i prawej dłoni ludzkiej, najdalej oddalonych od tułowia przy swobodnym ruchu rąk w przestrzeni; granica ta jest wyznaczona dla tułowia wyprostowanego i przemieszcza się wraz ze zmianami jego położenia.
asymetria-jeden z aspektów czynności ruchowych człowieka, wpływa na efektywność zadań ruchowych; przejawia się w różnej preferencji funkcjonalnej sile i kształcie narządów położonych po prawej i lewej stronie ciała człowieka; wyróżniamy następujące typy asymetrii: funkcjonalna i sensoryczna.
wielkości progowe-projektowanie obiektów technicznych z wykorzystaniem danych antropometrycznych sprowadza się do dostosowania wymiarów tych obiektów do jak największej liczby użytkowników; za wymiary progowe minimalne przyjmuje się te, których nie osiąga 5% ludności, a za maksymalne te, których nie przekracza 95% ludności.
martuszkaaa