12. BHP spycharka.doc

12.              BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY

Zasady bezpiecznej pracy

Dobra znajomość budowy i działania mechanizmów, dbałość o utrzy­manie maszyny w dobrym stanie technicznym, umiejętność poprawnego ste­rowania maszyną w czasie pracy oraz znajomość i ścisłe stosowanie się do przepisów i zasad bhp dostatecznie zabezpieczają operatorów przed wypad­kiem w czasie wykonywania zadań roboczych, przeglądów i obsług technicz­nych, napraw i transportu maszyn.

12.1. Organizacja stanowiska pracy maszyny

Miejsce pracy maszyny powinno być starannie zbadane, przygoto­wane i odpowiednio zabezpieczone. Należy zwrócić szczególna uwagę przede wszystkim na:

Ø        wytrzymałość gruntu (np. grunty podmokłe); w razie konieczności dobiera się maszyny o możliwie małym nacisku jednostkowym na grunt lub podwyższa się sztucznie jego wytrzymałość;

Ø        instalacje - kanalizacyjne, wodociągowe, telekomunikacyjne, gazowe, elektryczne (zwłaszcza te ostatnie);

Ø        wszelkiego rodzaju urządzenia i budowle ziemne.

Uwaga!

Lekceważenie tych czynników prowadzi do powstania groźnych wypad­ków z ludźmi, uszkodzeń maszyn oraz urządzeń i budowli podziemnych.

Przy wykonywaniu robót ziemnych należy wyznaczyć w terenie strefę nie­bezpieczną działania maszyn budowlanych poprzez jej oznakowanie i ogrodzenie poręczami.

Strefa niebezpieczna jest równa największemu zasięgowi maszyny po­większonemu o 6m (rys.12.1).

Rys. 12.1. Strefa niebezpieczna pracy maszyny

12.2. ZASADY BHP PRZY UŻYTKOWANIU I OBSŁUGACH TECHNICZNYCH

Zabrania się obsługi maszyny osobom nie przeszkolonym i nie posiada­jącym odpowiednich uprawnień.

Przed uruchomieniem maszyny operator musi być wypoczęty i w dobrej kondycji fizycznej. Nie może znajdować się pod wpływem alkoholu czy innych środków, które mogą wpłynąć ujemnie na zdolność widzenia, słysze­nia i na szybkość reakcji.

Nie wolno używać dźwigni, przewodów itp. jako pomoc przy wchodzeniu lub wychodzeniu z maszyny, mogą się one przesunąć i nie stanowią pewnego podparcia. Przesunięcie dźwigni może tez spowodować niezamierzony ruch i doprowadzić do wypadku.

Osoba wchodząca na maszynę lub schodząca z niej powinna być zwrócona twarzą do maszyny (rys. 12.2). Należy zawsze utrzymywać trzy punkty styku ze stopniami i uchwytami maszyny (dwie stopy/jedna ręka lub dwie ręce/jedna stopa).

Nigdy nie należy wchodzić lub schodzić z maszyny będącej w ruchu.

Operator maszyny powinien unikać noszenia szerokich, luźnych strojów, zakładać hełm ochronny, okulary, buty robocze oraz maskę, rękawice i ochronę słuchu, jeżeli wymaga tego instrukcja bhp (rys. 12.3).

Główne zagrożenia eksploatacyjne maszyn do robót ziemnych wynikają tylko z niewłaściwych zachowań operatora. Występują one w każdej fazie eksploatacji maszyny:

• Przy tankowaniu zbiornika maszyny paliwem

Przy tankowaniu paliwa (rys. 12.4). należy pewnie trzymać pistolet dystrybutora i do końca tankowania nie odłączać go od króćca wlewowego, aby poprzez elektryczność statyczną nie powstały iskry. Nie wolno również palić tytoniu podczas uzupełniania paliwa lub na obszarze, gdzie wykonuje się tę czynność.

• Przy rozruchu silnika w małych zamkniętych pomieszczeniach

Zanim silnik zostanie uruchomiony w małych i zamkniętych pomiesz­czeniach należy zadbać o odpowiednią wentylację lub podłączyć rurę wydechową do kanału odsysającego (rys. 12.5). Spaliny mogą spowodować śmier­telne zatrucie osób przebywających w pomieszczeniu.

• Przy rozruchu silnika z użyciem wtryskiwacza eteru

Eter używany do rozruchu silnika jest łatwopalny i postępować z nim należy zgodnie z instrukcją podaną na pojemniku (rys. 12.6).

Wybuch może nastąpić od iskry, płomienia lub wysokiej temperatury magazynowania pojemnika (powyżej 70°C).

O bezpieczeństwie decyduje także sposób zainstalowania pojemnika. Przed zainstalowaniem pojemnika zawsze należy sprawdzić uszczelkę zaworu. Jeżeli uszczelka jest uszkodzona, co powoduje przeciekanie zaworu, trzeba wymienić ją na nową. Nie używać dwóch uszczelek i nie dokręcać nadmiernie nakrętek motylkowych.

Dla zwiększenia bezpieczeństwa stosować dodatkowo następujące środki ostrożności:

Ø        nie używać wtryskiwacza eteru, gdy temperatura otoczenia jest wyż­sza od 0°C,

Ø        nie używać wtryskiwacza eteru po uruchomieniu silnika, ani do pod­noszenia jego mocy,

Ø        nie palić tytoniu podczas rozruchu eterowego,

Ø        nie przechowywać pojemników z eterem w kabinie operatora,

Ø        usuwać pojemnik z maszyny podczas wykonywania prac spawalniczych,

Ø        nie przekłuwać pojemnika.

Ø        nie dopuszczać do kontaktu eteru ze skórą (możliwość odmrożenia),

Ø        nie stosować eteru do rozruchu silników wyposażonych w termiczny układ rozruchu.

• Przy kontroli płynu chłodniczego w chłodnicy

Przed każdą kontrolą poziomu płynu chłodniczego należy zatrzymać silnik i poczekać na ochłodzenie silnika i chłodnicy do tego stopnia by korek wlewu można było odkręcić gołą ręką.

• Przy obsłudze akumulatorów

Akumulatory wydzielają łatwopalny i wybuchowy gaz. Wobec powyższego zabrania się palenia tytoniu i zbliżania z otwartym ogniem w pobliże akumulatorów oraz sprawdzania stanu ich nała­dowania przez spięcie styku aku­mulatora za pomocą metalowego przedmiotu. Powstałe przy takim sprawdzeniu iskry mogą spowo­dować wybuch akumulatora. Instalowanie akumulatorów nale­ży przeprowadzać przy wyłączonym wyłączniku głównym instalacji elektrycznej.

Przy korzystaniu z wózka rozru­chowego, przewód ujemny podłączać do ramy maszyny (z dala od aku­mulatora) zawsze jako ostatni i zdejmować jako pierwszy, aby uniknąć iskrzenia (rys. 12.7).

                           Załadowany akumulator                           Rozładowany akumulator

Rama pojazdu

Rys. 12.7. Przyłączenie kabli rozruchowych

Przyłączenie kabli rozruchowych:

1.      upewnić się, że kluczyk zapłonu jest w położeniu „0”;

2.      połączyć bieguny dodatnie (+) obu akumulatorów (A);

3.      kabel zacisku ujemnego (-) załadowanego akumulatora podłączyć do kadłu­ba silnika lub ramy maszyny podlegającej rozruchowi;

4.      włączyć silnik normal­nie funkcjonującej maszyny i ustawić go na wysokie obroty;

5.      włączyć silnik pojaz­du podlegającego rozruchowi.

Niewłaściwe podłączanie i rozłączanie kabli rozruchowych może spo­wodować eksplozję akumulatora i obrażenia ciała. W przypadku rozruchu silnika z obcych akumulatorów należy zawsze odłączyć wyłącznik główny instalacji elektrycznej i podłączyć przewody rozruchowe (+) do (+) a (-) do (-), akumulatora wspomagającego lub ła­dującego. Po rozruchu silnika w pierwszej kolejności należy kabel ujemny (-) odłączyć od kadłuba silnika lub ramy maszyny podlegającej rozruchowi i od akumulatora maszyny sprawnej a następnie kabel dodatni (+) odłą­czyć najpierw od akumulatora maszyny wspomagającej rozruch a potem od akumulatora maszyny podlegającej rozruchowi.

• Przy pompowaniu opon

Nigdy nie należy pompować koła, z którego zeszło powietrze bez uprzedniego sprawdzenia czy nie są uszkodzone opony i obręcze. Pod­czas pompowania opony mogą eksplodować i powodować ciężkie obra­żenia (rys. 12.8).

co najmniej 15 m

co najmniej 500 m

Rys. 12.8. Strefa rażenia przy eksplozji opony

Eksplozja opony może rozrzucić oponę, obręcz i fragmenty układu na­pędowego na odległość nawet 500 metrów lub dalej. Siła eksplozji i odłamki mogą spowodować obrażenia ciała lub śmierć, jak również uszkodzenie mienia. Dlatego przed pompowaniem należy (rys. 12.9):

Ø      upewnić się, że żadna osoba nie znajduje się w bezpośredniej blisko­ści;

Ø      koło pompowane musi być wstawione do osłony zabezpieczającej;

Ø      do pompowania używać na tyle długiego przewodu ciśnieniowego z manometrem, aby osoba pompująca mogła stać z boku;

Ø      sprawdzać podczas pompowania prawidłowość wzajemnego układa­nia się części pompowa...