2

1. Budowa, przeznaczenie i zasady obsługiwania układu smarowania

   Układ smarowania służy do ciągłego doprowadzania oleju do części trących silnika w celu zmniejszenia tarcia i zużycia tych części oraz odprowadzania od nich ciepła powstającego wskutek tarcia.

Układ smarowania (rys. 17) silnika spycharki jest typu miesza­nego, obiegowo-ciśnieniowego. W skład zasadniczego układu sma­rowania wchodzą: silnik z pokrywą głównego dopływu oleju (4), zbiornik oleju (1) z zaworem przepustowym, pompa olejowa (2), filtr olejowy (3), chłodnica oleju (5), przyrządy pomiarowe (mano­metr (6) i termometr (7) oraz przewody.

Ponadto do układu jest włączona pompa (8) podtłaczająca olej do silnika przy jego rozruchu oraz podgrzewacz oleju (9) ogrzewający zimny olej podczas podgrzewania silnika przez kocioł układu pod­grzewania rozruchowego.

Przewody układu smarowania pomalowane są na brązowo.

Zbiornik oleju

Pompa olejowa,

Filtr olejowy

Chłodnica oleju.

Pompa podtłaczająca olej.

Obsługiwanie układu smarowania.

Systematyczne i dokładne obsługiwanie układu smarowania ma duże znaczenie dla wydłużenia okresu międzyremontowego spy­charki.

. Obsługiwanie układu smarowania polega na:

— sprawdzaniu poziomu oleju w układzie i jego uzupełnianiu;

— okresowej wymianie oleju;

— okresowym przemywaniu i wymianie wkładów filtrujących filtru olejowego;

— okresowym przemywaniu urządzeń układu smarowania oraz przewodów olejowych;

— sprawdzaniu działania układu podczas przeglądów kontrol­nych i technicznych.

Poziom oleju w układzie smarowania sprawdza się za pomocą wskaźnika umieszczonego w zbiorniku oleju. Poziom oleju w zbior­niku głównym powinien wynosić co najmniej 25 1 (przy pracy na wzniesieniu o pochyłości ponad 25° — 35 1). Poziom oleju należy sprawdzać przed każdym wyjazdem spy­charki z parku.

Do napełniania układu smarowania należy używać olej Superol SAE-50.  Wlewany  olej  powinien  być  czysty,  bez  mechanicznych zanieczyszczeń.

Zagadnienie 2. Budowa, przeznaczenie i zasady obsługiwania układu chłodzenia

Układ chłodzenia (rys. 23) służy do odprowadzania ciepła od części silnika stykających się z gorącymi gazami i do utrzymywania temperatury tych części w dopuszczalnych granicach normalnej pracy silnika.

Układ chłodzenia silnika spycharki jest płynowy, zamknięty z obiegiem przymusowym. Stosowany płyn chłodzący: w lecie — woda, w zimie — płyn trudno zamarzający Borygo.

Układ chłodzenia stanowią: pompa wodna (12), chłodnica wody (10),. wentylator (7), żaluzje

(9) chłodnicy, termostaty (11) (w skrzynce), termometr (5), przewody, zawór spustowy (2) płynu chłodzącego oraz koszulki bloków cylindrów i głowic silnika. Na okres zimowy włącza się do układu chłodzenia przez przestawie­nie przesłony (4) układ podgrzewania rozruchowego z kotłem (1).

Przewody układu chłodzenia pomalowane są na zielono.

Działanie układu chłodzenia

W czasie pracy silnika (rys. 23) płyn chłodzący z pompy wodnej (12) płynie do trójnika, z którego dwoma przewodami dostaje się do koszulek wodnych obu bloków cylindrów, chłodzi ścianki cylin­drów i płynie do głowic bloków cylindrów, które również ochładza, a następnie przewodami dociera do skrzynki termostatów (11). Ter­mostaty, w zależności od temperatury

płynu, kierują go albo z po­wrotem do pompy wodnej (12), albo do chłodnicy (10), gdzie się ochładza. Intensywność chłodzenia' reguluje się położeniem żaluzji (9) chłodnicy. Z chłodnicy płyn wraca do pompy wodnej i obieg zostaje zamknięty.

W okresie zimowej eksploatacji, gdy do układu chłodzenia włą­cza się układ podgrzewania rozruchowego, poza zasadniczym wyżej opisanym obiegiem płynu chłodzącego, część płynu płynie z przes­trzeni tłoczącej pompy wodnej do kotła (1) układu podgrzewania rozruchowego, a stamtąd do termostatów, gdzie łączy się z zasad­niczym obiegiem.

Płyn chłodzący spuszcza się z układu przez zawór spustowy (2) umieszczony na przewodzie łączącym pompę wodną z kotłem ukła­du podgrzewania rozruchowego. Spuszczania płynu należy doko­nywać wężem ze specjalną końcówką.

Obsługiwanie  układu  chłodzenia

Do obsługiwania układu chłodzenia należy:

— sprawdzanie poziomu płynu chłodzącego i jego uzupełnianie;

— dokręcanie złączy układu;

—  smarowanie   łożysk   i   regulacja   naciągu   pasów   klinowych wentylatorów;

—  sprawdzanie działania termostatów; —  usuwanie kamienia kotłowego;