pułapka płynnosci (Keynes).doc

1

PUŁAPKA PŁYNNOŚCI (WG KEYNESA)

Zjawisko pułapki płynności (poziomy odcinek funkcji popytu na pieniądz) opisuje sytuację, w której popyt na pieniądz wywołany motywem spekulacyjnym jest doskonale wrażliwy na zmiany stopy procentowej i całkowicie niewrażliwy na zmiany dochodu, a każdy przyrost podaży pieniądza jest wchłaniany przez wzrost zasobów pieniądza spekulacyjnego.

Przy wysokiej stopie procentowej (większej od r1) duża część zasobów finansowych sektora prywatnego zostaje ulokowana w oprocentowanych aktywach, a popyt na gotówkę utrzymywaną z motywu spekulacyjnego jest niewielki. Początkowo jest on również mało elastyczny względem zmian stopy procentowej, a staje się coraz bardziej elastyczny, gdy ona się obniża.

W skrajnym przypadku, gdy funkcja popytu na pieniądz jest pionowa, popyt na pieniądz spekulacyjny jest równy zero i w ogóle nie reaguje na zmiany stopy procentowej (w takiej sytuacji stopy procentowe utrzymują się na maksymalnym poziomie, a ceny obligacji – na minimalnym – ludzie kupują więc tanie obligacje za całość posiadanych przez siebie zasobów gotówki). Jest to sytuacja dokładnie odwrotna do zjawiska pułapki płynności (pozioma funkcja popytu na pieniądz)

Wzrost podaży pieniądza (z położenia MS1 do MS2, a następnie do MS3) powoduje spadek stopy procentowej równoważącej rynek pieniężny. Niższy poziom stopy procentowej powoduje, że coraz więcej ludzi decyduje się utrzymywać swoje zasoby majątkowe w gotówce. Nie chcą nabywać nowych obligacji sądząc, że w obecnej sytuacji wzrost stopy procentowej jest o wiele bardziej prawdopodobny niż jej dalszy spadek, a więc boją się straty kapitałowej w wyniku spadku ceny rynkowej obligacji (rosnącą stopa procentowa spowoduje obniżenie cen rynkowych obligacji). Taka sytuacja powtarza się aż do momentu, w którym przy podaży pieniądza MS3 stopa procentowa spada do poziomu r3. Dalsze zwiększanie podaży pieniądza przez bank centralny nie ma w ogóle wpływu na popyt na bieżąco emitowane papiery wartościowe (ich cena nie ulega zmianie), ponieważ ludzie utrzymują całość swoich oszczędności w gotówce. Dzieje się tak dlatego, że wszystkie podmioty gospodarcze oczekują wzrostu stopy procentowej nikt już nie spodziewa się jej spadku. Pułapka płynności wystąpiła w czasie Wielkiego Kryzysu (lata 1929-1933) oraz w Japonii w latach 90. ubiegłego wieku