978-83-64063-00-8-A.pdf

OPISY OKOLICY WOŹNIK

W GAZECIE ROBOTNICZEJ

ZA LATA1901- 1934

ZEBRAŁ I OPRACOWAŁ

Piotr Kalinowski

Woźniki 2013

Zamiast wstępu.

Robotnicy, Towarzysze.

Z powodu uchwały wiecu partyi socyalistycznej, odbytego w Halli, i z powodu już

dawno odczutej potrzeby, zakładamy niniejsze pismo. Bronić ono będzie interesów klasy

robotniczej, najliczniejszej i najwięcej uciemiężonej części narodu. Wszystkie bowiem klasy

społeczeństwa polskiego mają swe gazety, jedynie tylko robotnik polski nie znajduje pisma,

któreby w ojczystym języku broniło jego interesów, w którem by skargom jego dano publiczny

wyraz i któreby mu pomogło w zdobyciu praw człowieczeństwa. Robotnicy prawie całego

cywilizowanego świata już od dziesiątek lat się zorganizowali i prowadzą z klasami je

wyzyskującemi walkę na polu politycznem jako też i ekonomicznem. Każdy dzień też przynosi

im nowe zwycięztwa. Z robotników polskich bracia nasi we Lwowie niedawno utworzyli

socyalno - demokratyczną partyą robotniczą, w Warszawie tysiące robotników święciło w tym

roku święto robotnicze 1 maja. Czas, aby i robotnicy polscy pod panowaniem pruskiem

wstąpili w szeregi walczącego pracującego ludu.

Robotnicy! Gazeta Robotnicza będzie pismem, które zakładamy dal obrony Waszych

interesów przeciw kapitalistom, szlachcie i duchowieństwu. Programem naszym, na którego

podstawie działać będziemy, jest program socyalno - demokratycznych robotników

niemieckich, którzy z Wami mają wspólne interesa i cele. Program ten, który poniżej

podajemy, dąży do zniesienia wszelkiego ucisku i wyzyskiwania, żąda wolności, równości

i sprawiedliwości dla wszystkich. Jest to program, pod którym walczą świadomi robotnicy

wszystkich kulturnych krajów.

Robotnicy! Nieszczęśliwe stosunki przeszkadzały dotychczas rozszerzaniu idei

socyalistycznych w krajach polskich. Ucisk narodowościowy i religijny odwracał odwagę

Waszą od ucisku ekonomicznego. Klasy posiadające wszelkiemi środkami usiłowali

zapobiedz, aby pracujący lud, cierpiący więcej od wyzysku ekonomicznego, nie poznał swego

smutnego położenia.

Gdyście pojęli, że wyłącznym udziałem Waszym licha płaca i złe obchodzenie się

z Wami, wiele tysięcy z Was wyemigrowało w rozmaite strony Niemiec w nadziei, że tam

znajdą lepsze warunki utrzymania. I tak żyjecie rozprószeni między Waszymi braćmi

niemieckimi, wielokroć nie rozumiejąc ich języka, przeto nie mogąc się z nimi porozumieć.

Usunąć tę przeszkodę będzie głównym zadaniem pisma naszego. Udzielając Wam

wiadomości o zdarzeniach w dziedzinie życia społecznego, pismo nasze będzie zarazem

węzłem łączącym robotników polskich, gdziekolwiek oni się znajdują, i będzie wyrazem

wspólności ich interesów z interesami robotników niemieckich.

Robotnicy! W języku oyczystym wzywać Was będziemy do walki społecznej ręka

w rękę z robotnikami niemieckimi i do święcenia z nimi wspólnych zwycięstw. Oczekujemy od

Was, że nas będziecie w tem, przedsięwzięciu ze wszech sił popierać i pismo nasze rozszerzać.

Robotnicy! Gazeta Robotnicza jest Waszym organem. Założono ją dla obrony

Waszych interesów, do wywalczenia godnej ludzi egzystencyi. Znajdziecie w niej jawnego

obrońcę każdego legalnego żądania, wszelka wyrządzona Wam krzywda napotka w nas

surowego sędziego. Ale zadania tego pismo nasze tylko wtedy dokona, jeżeli je usilnie

popierać będziecie, gorliwie je czytając i rozszerzając. Jeżeli to uczynicie, znajdziecie nas

zawsze na posterunku.

Niech żyje agitacya za wolnością i prawem robotników!

Berlin, 3 stycznia 1891 roku

Redakcya "Gazety Robotniczej"

Rok 1901

Nr 25

Z granicy. Żołdacy moskiewscy zastrzelili w przeszłym tygodniu kobietę,

która chciała przejść przez granicę z prowiantem zakupionym w Woźniku.

Trupa znaleziono na terenie pruskim. Bezprawia graniczne żołnierzy rosyjskich

zdarzają się coraz częściej. Strzelają, zabijają - a nikt urzędownie przeciwko

temu nie protestuje.

Rok 1904

Nr 59

Pożary. Nadzwyczaj wiele pożarów zdarzyło się w ostatnich dniach suszy

i gorąca. Notujemy tutaj pożary następujące: W Brzenskowicach pod Brzezinką

zgorzał dom, stodoła i chlewy robotnika Lipy. - W Makoszowie zgorzało

12 jutrzyn lasu fiskalnego. Zagrożoną tu była ogromna przestrzeń lasu, którą

jednakże zdołano uratować. - W Sandowicach w Sstrzeleckiem zgorzało

16 jutrzyn lasu księcia Stollberga. Opodal Markowic w Raciborskiem zgorzały

dwie jutrzyny lasu gospodarza Góreckiego. - W Górnych Łagiewnikach zgorzał

dom, należący do huty Hubertusa. - W Kominiarzowcu pod Raciborzem zgorzał

dom, stodoła i chlewy gospodarza Dokupiela. - W Pisarzowicach

w Raciborskiem zgorzały we dworze chlewy. - Pod samym Wrocławiem

zgorzało 20 jutrzyn pszenicy. - W Królestwie Polskiem na pograniczu opodal

Woźników palą się od kilku dni lasy skarbowe.

W lasach Tiele - Wiklera między Brynowem a szosą z Murcek do

Zawodzia zgorzało ogółem do 800 jutrzyn 6 do 70 letniego zdrzewienia oraz

całe masy drzewa wyrobionego po zeszło rocznej kwietniowej śnieżycy. -

W radoszowskich lasach hr. H. Donnermarcka zgorzało 150 jutrzyn około

25 letniego zadrzewienia. - W Grocholubiu pod Głogówkiem we dworze hr.

Oppersdorfa zgorzała w sobotę 70 metrów długa stodoła i wielka obora

(chlewy). Zgorzało razem 143 owiec, 5 sztuk bydła i dwa psy.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: