Istota poślizgu sprężystego
Poślizg w przekładni pasowej wynika przede wszystkim w własności sprężystych pasa. Naprężenia w cięgnie czynnym są większe niż naprężenia w cięgnie biernym, zmiana naprężeń ma miejsce na łuku opasania w obszarze styku pasa z kołem. Równocześnie z naprężeniami zmieniają się odkształcenia a to z kolei wiąże się ze zmiana wydłużenia pasa. Towarzyszy temu poślizg pasa na powierzchni jego styku z kołem. W konsekwencji tego zjawiska powstaje różnica prędkości cięgna czynnego (Vc) i cięgna biernego (Vb). Poślizg sprężysty określa się wzorem:
Poślizg sprężysty wynosi z reguły 1%-2% powoduje on m.in. zmianę przełożenia kinematycznego ue przekładni.
Zwiększenie obciążenia powoduje wzrost poślizgu sprężystego. Po przekroczeniu wartości granicznej obciążenia, wynikającej między innymi z warunków sprzężenia pasa z kołem, następuje poślizg trwały.
Pojęcia:
Linia przyporu- miejsce geometryczne wszystkich punktów styku w czasie zazębienia
Punkt biegunowy C – jest to punkt przyporu należący do prostej O1O2
Odcinek przyporu- część linii przyporu ograniczonej punktami przecięcia się kół, na których znajdują się końce czynnych odcinków zarysu zęba z linią przyporu
-Punkt przyporu- miejsce chwilowego styku zębów
-Koło zasadnicze- baza do powstania zarysu
- średnica podziałowa - d
- średnica wierzchołkowa - da
- średnica podstaw - df
- podziałka - p
- grubość zęba - s
- szerokość wrębu - e
- wysokość zęba - h
- wysokość głowy zęba - hf
Koło toczne- jest to koło gdzie prędkość poślizgu jest równa zeru
Moduł- (d/z) stosunek średnicy podziałowej do liczby zębów- znormalizowany aby można było wykonywać różne koła o tym samym module tymi samymi narzędziami oraz aby móc wymienić koła między sobą
Podziałka- długość łuku między dwoma sąsiednimi zębami mierzona od różnostronnych(jednostronnych) bokówka umownym walcu. Na każdym kole można odmierzyć tyle podziałek ile koło posiada zębów.
p= pi (d/z)
d- średnica podziałowa
z- liczba zębów
Wrąb- przestrzeń między dwoma zębami.
Średnica podziałowa- średnica na której dokonuje się pomiaru cech geometrycznych uzębienia, określa się wymiary nominalne
Luz obwodowy- (lo) im większa klasa dokładności tym mniejsza wartość luzu
lo=p-(s1+s2) s-grubośc zebów
S1,S2- grubość zębów na średnicy podziałowej
Luz wierzchołkowy- (lw) zależy od niego wysokość zęba, im większy luz tym wyższy ząb co jest nie korzystne za względów wytrzymałościowych, zbyt niski powoduje za to problemy z wartością liczby przyporu. Przyjmuje się :Lw = hf – ha = 0,25m
hf – wysokość stopy,
ha – wysokość głowy,
h=ha+hf – całkowita wysokość zęba,
h=2*y*mn+lw
y – współczynnik wysokości zęba, - jest to stosunek wysokości zęba do modułu,
x- współczynnik przesunięcia zarysu zęba (korekcja zęba),
k – współczynnik skrócenia zęba dzikiego,
Szerokość zęba
s = 0,5 × p – Lo
Szerokość wrębu
e = 0,5 × p + L
robertwierbi