technik_artykul_2013_06_40591.pdf

(1988 KB) Pobierz
CAD/CAM
N o w o c z e s N y T e c h N i k D e N T y s T y c z N y
tech. dent. Björn Maier, tłum. Marta Szumińska-Mrówka
Planowanie protetyczne
w dobie cyfryzacji
P rzemijalność technologii
Wartykulezostaniezaprezentowane
postępowaniepodczaskomplekso-
wegoleczeniaprotetycznego.Trady-
cyjnametodapoleganawykonaniu
wax-up.Jegoprzeniesieniedojamy
ustnejpozwalanaprzeprowadzenie
szczegółowejanalizyestetycznej.
Obokstandardowej,analogowej
technikiwykonywaniauzupełnienia
opisanyzostanierównieżprocespla-
nowaniametodącyfrową.
• wykonaniewax-upwceluprzepro-
wadzeniaanalizyestetycznej,
• leczeniezwykorzystaniemszyn,
• ewentualnieleczenieortodon-
tyczne,
• wszczepienieimplantów,
• wykonanieuzupełnieniatymcza-
sowegowpostacinakładówkoro-
nowychwykonanychzmateriału
PMMA,
• wykonanieuzupełnieniaostatecz-
negowpostacinakładówkorono-
wychnabaziedwukrzemianulitu.
widoczna jest codziennie
w wielu dziedzinach.
Również w protetyce
stomatologicznej jesteśmy
w ostatnich latach świad-
kami prawdziwej rewolucji
o niespotykanej dotąd skali.
Coraz większe znaczenie
w protetyce stomatolo-
gicznej zyskują programy
komputerowe i sterowane
komputerowo urządzenia
służące do wykonywania
uzupełnień protetycznych.
o Pis PrzyPadku
Postępowaniezostaniezaprezen-
towanenaprzykładzie22-letniego
pacjenta.Wwynikudysplazjiekto-
dermalnej,którajestchorobągene-
tyczną,doszłodonieprawidłowego
rozwojutkanekzębów.Zaburzenie
objawiasiękliniczniewpostacima-
łych,sprawiającychwrażeniewą-
skichzębówzeszparowatościami,
bezpunktówstycznych.Ponadtowy-
stępujeczęściowy(hipoplazja)lub
całkowity(aplazja)brakszkliwa.
Fot.1-4przedstawiająsytuacjęwyj-
ściowąpacjenta.Pacjentprzyznał,
żeunikaprawdziwego,szczerego
uśmiechu,ponieważczujesięoszpe-
conywyglądemswoichzębów.
P ostęPowanie
Wprzypadkutakzłożonychpracważ-
nejestprzedstawieniepacjentowicelu
podejmowanegoleczenia,atozkolei
wymagawykonaniawax-up.
• Wykonaniemodeluimontażwar-
tykulatorzezgodniezarbitralną
osiąstawową.Powykonaniumo-
delisytuacyjnych(fot.5)zamonto-
wanojewartykulatorzezgodnie
zpozycjączaszki,którąprzeniesio-
nodziękirejestracjiarbitralnejosi
stawowej.
• Podniesieniesztyftupodpierające-
gonapodstawieobserwacjizodle-
głościrozmówcy.Zgodniezpoczy-
nionymiobserwacjamiwysokość
zwarciapodniesionoo10mm.
• Modelowaniewax-up.
Wykonanepodczaswywiaduzdję-
ciaportretowedostarczyływielu
istotnychinformacjinatematgeome-
triitwarzypacjenta,któreuwzględ-
nionopodczaswykonywaniawax-up.
Możnazastosowaćtutajmetodyza-
równoklasyczne,jakicyfrowe.
TITLE Prosthetic planning
in a digital era
Słowa kLuczowE leczenie
protetyczne, caD/caM
STrESzczEnIE oprogramowania
caD pozwalają na optymalizację
planowania i jasne określenie efektu
końcowego leczenia – zarówno
zespołowi stomatologicznemu, jak
i pacjentowi. w artykule zostanie
zaprezentowane postępowanie podczas
kompleksowego leczenia protetycznego.
C el leCzenia
Napodstawieopisanejpowyżejsytu-
acjiwyjściowejsformułowanonastę-
pująceceleleczenia:
• podniesieniewysokościzwarcia
napodstawieobserwacjizodle-
głościrozmówcy,
• wymodelowaniekształtuzębów
zgodnieztypologiąKretschmera,
kEy worDS prosthetic treatment,
caD/caM
SuMMary caD software allows you
to optimize planning and clearly define
the end effect of a treatment for both
dental team and a patient. In this article,
proceedings during a comprehensive
prosthetic treatment will be presented.
58
CAD/CAM
6 /2013
W ykonanie Wax - up
Postępowanie analogowe
Geometrię pacjenta można określić
jako atletyczną z tendencją do typu
pyknicznego. Potwierdza to również
przebieg grzbietu wyrostka zębodo-
łowego szczęki na fot. 6. Wax-up wy-
konano przy użyciu szarego wosku
modelowego. Z uwagi na jego neu-
tralny kolor technik może łatwiej
skoncentrować się na morfologicz-
nych szczegółach pracy. Zęby górne
i dolne wymodelowano „z grubsza”,
z uwzględnieniem krzywej Spee. Gór-
ne zęby przednie zostały wydłużone
zgodnie ze zdjęciem portretowym tak,
aby uzyskać harmonijny układ brze-
gów siecznych w stosunku do war-
gi dolnej. Następnie dopracowano
szczegóły modelacji. Z uwzględnie-
niem ruchów stawowych (laterotruzji,
mediotruzji i protruzji) dopracowano
powierzchnie żujące i cechy kąta po-
szczególnych zębów. Czas potrzebny
na wykonanie tak dokładnego wax-
-up wynosi około 12 godzin roboczych
(fot. 7-10). Powielono wax-up w celu
wykonania szyny transferowej służą-
cej do przeniesienia uzyskanej sytu-
acji do jamy ustnej.
Po zakończeniu modelowania
wax-up zębów górnych i dolnych
został powielony. Na wykonanych
duplikatach modelu uformowano
wgłębnie szyny o grubości 0,5 mm,
by móc przenieść uzyskaną sytu-
ację do jamy ustnej pacjenta. W ten
sposób pacjent może zobaczyć, jak
będzie wyglądać jego przyszłe uzu-
pełnienie protetyczne (fot. 11 i 12).
Zrozumienie celu leczenia i moty-
wacja pacjenta stanowią podstawę
udanej terapii.
Design ). Wymagania w tym przy-
padku były dość jasne – potrzebo-
waliśmy oprogramowania, które
mogłoby symulować ruchy żuchwy.
Drugim ważnym kryterium była
możliwość ustawienia 28 zębów
względem siebie tak, aby każdy
z nich mógł być indywidualnie mo-
dyfikowany.
Po zakończeniu planowania zeska-
nowano istniejącą sytuację modeli
w artykulatorze i wprowadzono dane
do oprogramowania (fot. 13 i 14).
W pierwszym etapie zeskanowano
osobno oba łuki zębowe, a następnie
przy pomocy skanu obszaru przed-
sionkowego zarejestrowano ich pozy-
cję w artykulatorze. Uzyskany w ten
sposób wirtualny obraz sytuacji
wyjściowej (fot. 15) jest taki sam jak
sytuacja wyjściowa modeli przedsta-
wiona na fot. 5.
Następnie wyznaczono granice
preparacji, aby program „wiedział”,
dokąd ma sięgać rekonstrukcja. Ten
czasochłonny etap przeprowadza się
w przypadku każdego zęba (fot. 16).
Ponieważ wszystkie dostępne obec-
nie na rynku programy komputero-
we przeznaczone są do rekonstrukcji
koron zębów, podcienie oznaczane
są na czerwono. W tym przypadku
nie ma to jednak znaczenia, ponie-
waż dane konstrukcyjne zostaną
na końcu połączone z istniejącymi
już danymi modeli.
Następnie program przedstawia
pierwszą propozycję wykonania
pracy. Chociaż sytuacja początkowa
została stworzona wirtualnie, nadal
ważną rolę odgrywają doświadcze-
nie technika i jego znajomość mor-
fologii. Celem jest wymodelowanie
każdej korony zęba zgodnie z wyma-
ganą sytuacją, aby uzyskać doskonałe
planowanie zarówno pod względem
czynnościowym, jak i estetycznym.
Aby to osiągnąć, każdy ząb musi
być odpowiednio dopasowany pod
względem wielkości i pozycji w łuku
(fot. 17 i 18).
Scheftner
Our products for Your success
Doskonały materiał!
Doskonały rezultat!
Dystrybutorzy na terenie kraju
Partner
Godny
Zaufania
Postępowanie cyfrowe
Celem było wykonanie wax-up, który
stanowiłby podstawę do wykonania
szyny transferowej techniką stereoli-
tografii metodami wizualnymi.
Na rynku istnieje wiele różnych
programów CAD ( Computer Aided
tel. +48 42 683 36 35; fax +48 42 683 36 34
info@alldentpharm.pl;
www.alldentpharm.pl; www. dental -shop.pl
it4dent@it4dent.pl;
www.it 4 dent.pl
59
1275687124.089.png 1275687124.100.png 1275687124.111.png 1275687124.122.png 1275687124.001.png 1275687124.012.png 1275687124.022.png 1275687124.032.png 1275687124.043.png 1275687124.044.png 1275687124.045.png 1275687124.046.png 1275687124.047.png 1275687124.048.png 1275687124.049.png 1275687124.050.png 1275687124.051.png 1275687124.052.png 1275687124.053.png 1275687124.054.png 1275687124.055.png 1275687124.056.png 1275687124.057.png 1275687124.058.png 1275687124.059.png 1275687124.060.png 1275687124.061.png 1275687124.062.png 1275687124.063.png 1275687124.064.png 1275687124.065.png 1275687124.066.png 1275687124.067.png 1275687124.068.png 1275687124.069.png 1275687124.070.png 1275687124.071.png 1275687124.072.png 1275687124.073.png 1275687124.074.png 1275687124.075.png 1275687124.076.png 1275687124.077.png 1275687124.078.png 1275687124.079.png 1275687124.080.png 1275687124.081.png 1275687124.082.png 1275687124.083.png 1275687124.084.png 1275687124.085.png 1275687124.086.png 1275687124.087.png 1275687124.088.png 1275687124.090.png 1275687124.091.png 1275687124.092.png 1275687124.093.png 1275687124.094.png 1275687124.095.png 1275687124.096.png 1275687124.097.png 1275687124.098.png 1275687124.099.png 1275687124.101.png 1275687124.102.png 1275687124.103.png 1275687124.104.png 1275687124.105.png 1275687124.106.png 1275687124.107.png 1275687124.108.png 1275687124.109.png 1275687124.110.png 1275687124.112.png 1275687124.113.png 1275687124.114.png 1275687124.115.png 1275687124.116.png 1275687124.117.png 1275687124.118.png 1275687124.119.png 1275687124.120.png 1275687124.121.png 1275687124.123.png 1275687124.124.png 1275687124.125.png 1275687124.126.png 1275687124.127.png 1275687124.128.png 1275687124.129.png 1275687124.130.png 1275687124.131.png 1275687124.132.png 1275687124.002.png 1275687124.003.png 1275687124.004.png 1275687124.005.png 1275687124.006.png 1275687124.007.png 1275687124.008.png 1275687124.009.png 1275687124.010.png 1275687124.011.png
 
CAD/CAM
N o w o c z e s N y T e c h N i k D e N T y s T y c z N y
W wyniku  dysplazji
ektodermalnej , która 
jest chorobą genetyczną, 
doszło do nieprawidłowego 
rozwoju tkanek zębów. 
Zaburzenie objawia 
się klinicznie w postaci 
małych, sprawiających 
wrażenie wąskich zębów 
ze szparowatościami, bez 
punktów stycznych.
Powstępnymustawieniuzębów
nadchodziczasnaprecyzję.Podob-
niejakwprzypadkuwax-upmode-
lowanegoręcznie,równieżwme-
todziewirtualnejnależystworzyć
optymalnyłukzębowyiodpowied-
niewarunkiokluzyjne.Oznacza
to,jakmożnazauważyćnafot.19,
żegranicapreparacjimożeznajdo-
waćsiępozaistniejącymzębem.
Wtakimprzypadkukonieczne
jestpostępowaniepokazanena
fot.20i21.
Abyuzyskaćzadowalającyefekt,
opróczdoskonałejestetykiimor-
fologiinależyuwzględnićrównież
aspektczynnościowy.Dziękiwizu-
alnemuartykulatorowimożemyod-
tworzyćwirtualnieruchyżuchwy.
Podczastejczynnościkontaktyoklu-
zyjnezostająprzezprogramwprze-
ciągukilkuminutautomatycznie
doszlifowanewlaterotruzji,medio-
truzjiiprotruzji(fot.22-24).Wko-
lejnymetapieroboczymobliczone
cyfrowopowierzchnieabrazyjnezo-
stajązaokrągloneiwygładzone.Fot.
25przedstawiagotowąkonstrukcję.
TerazdysponujemyplikiemSTL
modeluwyjściowegoorazplikiem
STLzawierającymdanewax-up.
Przypomocyodpowiedniegoopro-
gramowania3Dzbranżymodelar-
stwaudałosiępołączyćobapliki
STLwjeden.
cjentmógłdokładniezobaczyć,jakie
wyobrażenieoleczeniumielilekarz
itechnik.Wdalszymplanowaniu
podjętowspółpracęzespecjalistąor-
todontą,abyprzedrozpoczęciemwy-
konywaniauzupełnieniaprotetycz-
negostworzyćjaknajlepszewarunki
wyjściowe.Wmiejscachbrakujących
zawiązkówzębowychzaplanowano
wszczepienieimplantów.
P odsumowanie
Opisanegotupostępowaniacyfro-
wegozpewnościąniemożnajeszcze
rutynoworealizowaćwkażdymlabo-
ratoriumprotetycznym.Obserwując
jednakniezwykleszybkirozwójtech-
nologiiwostatnichlatach,dzielinas
odtegojeszczetylkojedenmałykrok.
Obecnienarynkuznajdujesię
wieleróżnychtechnologiiprodukcyj-
nych.Dziękiwspółpracyzróżnymi
producentamisystemówdysponu-
jemyogromnympotencjałemwza-
kresiemetodplanowaniaiprodukcji,
zktórychkażdazestronmożeczer-
paćwymiernekorzyści.
przenieśćsytuacjęzmodeludojamy
ustnejpacjenta(fot.12).
Postępowanie cyfrowe
Napodstawieuzyskanychdanych
wykonanonastępniemodelgórny
idolnymetodąstereolitograficz-
ną.Wtensposóbuzyskanotakie
samemodelejakpopowieleniu
wax-upwykonanegometodąręczną
(fot.26-29).SkrótSTLoznacza Sur-
face Tessellation Language .Opisuje
onpowierzchnięgeometrycznych
trójwymiarowychmodelidanych.
Jesttostandardowyinterfejswielu
systemówCAD.
Zastosowane materiały:
–modelegipsowe:gipsFuji-Rock
EPklasy4,firmaGC,
–woskmodelowy:IQ4Modellier-
wachs,ash-free,firmaYeti,
–sylikondopowielania:rema-Sil,
firmaDentaurum,
–foliadoformowaniawgłębnego:
foliaDuran0,5mm,firmaScheu
Dental,
–tworzywodowykonywaniatym-
czasowychkoronimostów:Luxa-
temp,firmaDMG-Dental,
–systemCAD/CAM:firmaZFX,
–drukarka3D:ObjetEDEN260V,
firmaObjet,
–modelewgRapidPrototypin:Full
Cure680,firmaFirmaObjet. q
P rzeniesienie wax - uP
Fot.12-30przedstawiająprzeniesio-
nywax-updojamyustnejpacjenta.
Zastosowanouzupełnieniaztworzy-
wasztucznegonabazieBis-GMA.
Tenmateriałprzeznaczonydowyko-
nywaniatymczasowychkoronimo-
stówniełączysięzfoliądoformowa-
niawgłębnegoDuran.Wcześniejłuki
zębowepokrytopłynnąwazeliną,
abymócwpóźniejszymczasiebez
problemuzdjąćrekonstrukcję.
Szynawykonanatechnikąformo-
waniawgłębnegoniepozwalanaide-
alneodwzorowaniepowierzchni
stycznych,dlategoteżkoronyzębów
przednichwjamieustnejwydająsię
niecowiększe.Jakmożnawyczytać
ztwarzypacjenta,niejesttodlanie-
goproblemem.Wtymmomenciepa-
P owielenie wax - uP
i wykonanie
szyny transferowej
Postępowanie analogowe
Jakjużwcześniejopisanowpostę-
powaniuanalogowym,pracazostaje
powielonawsylikonie,anastępnie
wykonujesięmodelzgipsusuper-
twardego.Wkolejnymetapienamo-
delachformujesięwgłębnieszynę
ogrubości0,5mm.Podczasdocina-
niaszynynależyzwrócićuwagę,aby
miałaonawystarczającepodparcie
nawyrostkuzębodołowym.Tylko
wtensposóbmożnaprawidłowo
ztm. Björn Maier
Poliklinik für zahnärztl. Prothetik
klinikum Innenstadt, universität München
Goethestr. 70, 80336 München
e-mail: info@bjoern-maier.com
60
1275687124.013.png
CAD/CAM
6 /2013
1
2
3
4
5
1 2 3 4 Sytuacja wyjściowa pacjenta 5 Modele oprawione w artykulator z podniesieniem zwarcia o 10 mm, określonym na podstawie obserwacji z odległo-
ści rozmówcy
61
1275687124.014.png 1275687124.015.png 1275687124.016.png 1275687124.017.png 1275687124.018.png 1275687124.019.png 1275687124.020.png 1275687124.021.png 1275687124.023.png 1275687124.024.png 1275687124.025.png 1275687124.026.png 1275687124.027.png 1275687124.028.png 1275687124.029.png
 
CAD/CAM
N o w o c z e s N y T e c h N i k D e N T y s T y c z N y
6
7
6 Przebieg grzbietu wyrostka zębodołowego szczęki z tendencją do typu pyknicznego 7 Gotowy wax-up
62
1275687124.030.png 1275687124.031.png 1275687124.033.png 1275687124.034.png 1275687124.035.png 1275687124.036.png 1275687124.037.png 1275687124.038.png 1275687124.039.png 1275687124.040.png 1275687124.041.png 1275687124.042.png
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin