Dozymetria_17 JW.pdf

(390 KB) Pobierz
1
ELEMENTY OCHRONY RADIOLOGICZNEJ (Powtórzenie)
Zasada(y) ALARA „As
Low As Reasonably Achevable”
NORMĄ GRANICZNĄ
jest NAJNI SZA wartość graniczna zale na od statusu człowieka (praca, wiek,
płeć), rozkładu przestrzennego promieniowania i tkanki, czasu napromieniania (50lat, rok, tydzień) lub
wynikająca z NORM POCHODNYCH: ALI, DAC, maksymalnego czasu pracy ze
źródłem,
czasu
przebywania, strefy awaryjnej etc
SZCZEGÓŁOWE NORMY GRANICZNE:
Formułuje się w oparciu o powy sze wielkości, pojęcia i warunki:
- czas:
np. 1rok, miesiąc, tydzień=0,02 roku, 1h=0,025 tygodnia pracy
- ludzi pracujących
(ze
źródłami)
i populację
- kobiety i dzieci
- tkanki i narządy
- człowiek standardowy
- stę enia graniczne
(w ywności, powietrzu)
- czas pracy ze
źródłem,
odległość od
źródła
- stan awarii
2
Graniczne dawki roczne [PN]
Efekt. Równow. Dawki
Równowa nik dawki
[ H
eff
]=1mSv
[ H
T
]=1mSv
całe ciało
oczy
inne, skóra
nara enie zawodowe*
50
150
500
osoby z ludności
1**
15
50
* dla kobiet w cią y przyjmuje się dawki roczne jak dla osób z populacji. Dla kobiet w wieku
rozrodczym (do 45lat) wprowadza się dodatkowe ograniczenie wielkości dawek: 12mSv/3m-ce,
5mSv/2m-ce.
** dopuszcza się jednorazowe 5mSv/rok pod warunkiem, e zostanie zachowana
średnia
1mSv/rok.
Dawki graniczne dla osób nara onych zawodowo
DAWKA GRANICZNA
dla osób nara onych
zawodowo w ciągu 12 miesięcy
Napromienienie równomierne
Napromienienie nierównom.
( H
eff
)
(pojedynczy narząd/tkanka)
dawka graniczna
dawka graniczna na całe ciało
na pojedynczy narząd/tkankę
Równowa nik Równowa nik
dawki na
dawki na
H
eff
=50mSv
H=50mSv
soczewkę
skórę
H=150mSv
H=500mSv
3
Dawki graniczne przy nara eniu wewnętrznym
ska enie izotopami promieniotwórczymi ywności i powietrza
wchłonięcie izotopów
układ pokarmowy i oddechowy
RADIOLOGICZNY czas ycia izotopu T
1/2m
- metabolizm i dystrybucja izotopów w tkankach (T) lub
usuwanie – zale y od typu tkanki i jej funkcji.
EFEKTYWNY RÓWNOWA NIK DAWKI OBCIĄ AJĄCEJ
Na przykład:
H
E
50
i
=
50
lat
0
H
T
(
τ
)
=
H
T
(
t
)
dt
τ
0
H
Ei
(
t
)
dt
=
50
lat
&
Σ
w
T
Σ Σ
Q
Ri
D
RTi
(
t
)
dt
0
T
R i
Efektywny równowa nik dawki obcią ającej (efektywna dawka obcią ająca) jako całka oznaczona po
przedziale 50lat, z mocy dawki po czasie, z uwzględnieniem wszystkich tkanek i ich współczynników
wagowych (w
T
), z uwzględnieniem wszelkich emitowanych rodzajów promieniowania (Q
R
) przez
poszczególne składniki izotopowe
źródła
(i).
4
MOC POCHŁONIĘTEJ DAWKI
od izotopu „i” określona jest poprzez „AKTYWNOŚĆ
IZOTOPU i – A
i
” oraz kinetykę procesów jądrowych i metabolizm:
&
D
RTi
(
t
)
= Σ
κ
R
,
T
,
i
A
i
(
l
,
T
)
RT
Współczynnik
κ
opisuje m.in. DYSTRYBUCJĘ izotopów pomiędzy tkankami oraz
wzajemne NAPROMIENIANIE organów.
(MODEL METABOLIZMU izotopów, który umo liwia oszacowanie dawek tworzy du y układ równań
(ró niczkowych) z wieloma parametrami eksperymentalnymi.)
Roczny limit wchłonięcia izotopu –
ALI (Powtórzenie)
ALI -
Annual Limit on Intake
ALI = 50mSv/y
(
H
E
50
/ 50
y
)
LIMIT
=
H
LIMIT
=
50
mSv
5
Roczną dawkę wg. ALI dla danego izotopu “i” określa wyra enie:
H
E
1
i
A
0
[
Bq
]
i
=
50
mSv
ALI
[
Bq
]
i
Lub ogólniej w przypadku wielu izotopów:
H
E
1
i
A
0
i
= Σ
H
LIMIT
(
i
,
T
)
i
ALI
i
A
0i
– aktywność (suma) izotopu wchłoniętego w ciągu jednego roku
Klasy radionuklidów (Powtórzenie)
-
określa
średni
czas aktywności w organizmie
Klasa
D
W
Y
V
śr.
czas aktywności
T<10dni
10dni<T<100dni
T>100dni
Opis
absorpcja szybka
absorpcja umiarkowana
absorpcja wolna
Opary
Zgłoś jeśli naruszono regulamin