Tihamer T. - Młodzieniec dobrze wychowany.pdf

(27408 KB) Pobierz
Ti hamer IToth
MŁODZI
EN I
ECO
DOB
_Eo
~-OWANY
SPIS
TREŚCI
Przedmowa
do polskiego wydania
Część
3
I.
MŁODZIENIEC
DOBRZE WYCHOWANY 3
Gładkie obejście
3
4
4
5
6
7
Grzeczność
a charakter
Grzeczny
chłopiec
W towarzystwie
Sztuka konwersacji
W towarzystwie
dziewcząt
Jeszcze
kilka uwag
Odżywianie się
7
8
przy stole
10
9
Zachowanie
W
gościnie
się
Ubiór
Dandys
10
11
matkę
Czcij
ojca i
12
13
„Mój stary"
li
Strona
Przyjaźń
14
15
16
16
sobą"
Dobry przyjaciel
„Pan
Niedotykalski"
„To on
zaczął"
„Nie rozmawiamy ze
„Ty
bydlę".
17
17
„Batrachomyomachia"
18
„Ale
ja jestem
taki
nerwowy"
Młodzieniec rozważny
19
19
ze
służbą
Jak
powinniśmy obchodzić się
20
Śmiech
21
21
„Kochani rodzice"
Spanie
22
Zahartowany
Praca
fizyczna
Sport
młodzieniec
23
25
25
„Hiena sportowa"
26
Zdrowy
młodzieniec
- czy atleta? 27
Gry i zabawy
„Uśmiechnij się"
27
29
29
„Świetlane
dusze"
Część
li.
WYKSZTAŁCENIE MŁODZIEŃCA
30
Czerwonoskórzy
w
Europie
Sztuka uczenia
się
30
30
31
Ćwiczenie pamięci
„Mam to
właśnie
na
języku"
32
„Umiałem,
tylko
zapomniałem"
33
34
34
36
Sztuka
zapominania
Divide et impera
Przeklęte
„na
pamięć"
21
Strona
Nie ucz
Metoda
Rytm
się
li
tylko mózgiem
38
37
poglądowa
39
Rytm
w
prozie
39
Jeszcze kilka
drobiazgów
Ucz
się
z
radością
Czas
przeznaczony
na
„Uczymy
się
naukę
40
41
42
dla
życia"
43
44
się
uczyć?
Gimnastyka
umysłu
Jakiego nowoczesnego
języka
trzeba
Jak
się
uczyć języków
46
47
48
Ucz
się
muzyki
Czytanie
48
Sztuka czytania
49
„Silva rerum"
Piękno
50
ojczystego
języka
czytać?
51
Co masz
51
51
54
Czy
czytać
gazety?
Czego nie
czytać?
,,Ale
kultura"
„Ale
prawda"
„Ale
życie"
54
55
55
56
57
Pisarz- złoczyńca
Jakie
książki
kupować?
Dobra
prezentacja
Wykład
Głos
57
58
58
mówcy
59
59
Gesty
„Vive
labeur"
Część
Ili.
MŁODZIENIEC DOJRZAŁY
60
31
Strona
Nareszcie
60
Przed
wyborem zawodu
Każdy
zawód jest dobry
62
61
Jak
się
przygotować
do
wyboru zawodu?
Sługa
Boży
62
63
64
65
66
Zawód lekarza
Zawód
inżyniera
Zawód nauczycielski
Zawód
prawniczy
Zawód kupiecki
66
66
Ucz
się
na uniwersytecie
67
Astra castra, numen
lumen
68
PRZEDMOWA DO POLSKIEGO WYDANIA
Autora
niniejszej
książki
nie
trzeba
polskim
czytelnikom
przedstawiać.
Teologiczne jak
również
pedagogiczne
dzieła
ks.
Tihamera
Totha znane
są
dobrze
w
Polsce. Te
ostatnie
pochodzą
z
początków
jego
działalności
literackiej.
Pracując
sam
jako
wychowawca
miał
sposobność
bezpośredniego zetknięcia
się
z
młodzieżą,
z jej
życiem
oraz
zaobserwowania
go we
wszystkich
jego
przejawach. A
talent
obserwacyjny
posiada ks. Toth
zabawie, o
marzeniach i
czyni
Ideał
książkę
słabostkach
młodzieży,
wszędzie
Zdolność
rzeczywiście niezwykły.
Czy
to mowa
o nauce, czy o
młodego
człowieka,
widzimy
barwny i plastyczny
obraz
miłą, choć
nieomal fotografia natury.
bardzo
ta
w
połączeniu
z
pełnym
dowcipem i
nie
pozbawioną
ostrości,
ironią
żywą, zajmującą.
dostosował
pedagogiczny prawdziwie
katolicki
autor do
wymagań
współczesnego życia.
Sam
jest
gorącym
jednak
dotyczące
patriotą
swojej ojczyzny
i
patriotycznemu
uczuciu daje niejednokrotnie
wyraz w swojej
wyłącznie
Węgier
zostały
książce. Ustępy
opuszczone, inne natomiast dostosowane do
warunków
życia
polskiego.
p. Tadeuszowi
Szantrochowi za
tekście. Tłumacz.
przetłumaczenie
Na
tym
miejscu
wyjątków
składam podziękowanie
na
język
polski niektórych
z
liryków
węgierskich
przytoczonych
w
Część
I.
MŁODZIENIEC
DOBRZE WYCHOWANY
Tam Marte - quam Minerva!
(Bądź
dzielny i
roztropny.
Bądź
silny,
lecz nie twardy.
Pamiętaj, że
grzecznością wszędzie
trafisz.)
GŁADKIE OBEJŚCIE
Kodeks towarzyski ma
za
zadanie
w
ciągu
określić
przepisy
wzajemnego odnoszenia
się
ludzi do
siebie.
Formy
te
mają
wytworzyły się
wieków
i przestrzeganie ich jest
bezwzględnie obowiązujące.
Jedne
z
nich
swe
źródło
w
religii,
inne
wypływają
z
dążenia
do urzeczywistnienia
ideału miłości bliźniego.
Bo
choć wydają się
niekiedy
tylko formami
41
Strona
konwencjonalnego
postępowania,
jednak
często
umacniają
w
człowieku
odwieczne moralne prawa. To wszystko jest
chyba dostatecznym powodem,
Formy
towarzyskie
Oczywiście
są
abyśmy
tych form jak
najusilniej
przestrzegali
odpowiednie
ich
stosowanie
zbliża
zastosowaniem
tylko wtedy,
miłości
bliźniego.
Mądre,
ludzi
do siebie.
sens
mają
jeśli są
szczere,
pochodzące
z serca, a nie tylko wymuszone, przesadne i sztuczne, ale
swobodne i wytworne.
Przepisy
te
regulują całe
nasze
życie: określają postępowanie
podwładnych
w domu,
na
ulicy, przy stole, przy pracy, przy zabawie,
wobec kobiet
i
t. d.
sobie
współżycie
postępowanie
dzieci wobec rodziców,
lekceważy
wobec
przełożonych, mężczyzn
Osobnik, który
owe formy wytworzone przez wieki, przez to samo
w nocnej koszuli,
wejść
uniemożliwia
kołnierzyka
z
bliźnimi.
na
ulicę
Kto by
odważył się
wykluczonym,
że
p
rzyjąć
gości
do
towarzystwa
bez
I
słusznie.
się,
i
krawatki,
lub
też wyjść
w domowych pantoflach,
naraziłby się
w najlepszym wypadku na
poważną obrazę.
opinię człowieka źle
wychowanego, ale
nie jest
wiele osób poczyta to sobie za
są
Amerykanie
i
Anglicy znani
zgadza
się
ze swej
nonszalancji
w zachowaniu
pojęć
lecz
my
uważamy,
że
ta ich swoboda
nie
zawsze
anegdota,
że
na
audiencji
u
z tym, co
według
naszych
wypada. O jednym
amerykańskim
generale
krąży
papieża odezwał się
do Ojca
św.:
„How
do
you do, Sir?" (jak pan
się
miewa?) Taka
niegrzeczność
to za
dużo
nawet
na
arcyswobodne
amerykańskie
stosunki,
nam
zaś
Europejczykom
wypada o wiele skrupulatniej
przestrzegać
form
grzecznościowych.
Opanowaniem swych
ruchów,
spojrzeń,
wyrazu twarzy, zachowaniem
się
na ulicy, przy stole, w towarzystwie, swym
zewnętrznym wyglądem
itd., tym wszystkim dajesz
świadectwo,
czy
jesteś
dobrze wychowany.
Lecz
samo zachowanie
cię
form towarzyskich
nie
czyni
jeszcze w
się
zupełności
kulturalnym. Wszystko
to
może być
czczym,
zewnętrznym
blichtrem,
jeśli
za tym
nie
kryje
Jeśli
dusza prawdziwie
wartościowa.
Prawdziwa
uprzejmość wypływa
z
pięknego
przyswoić.
charakteru
i
dobroci serca. Bezdusznym stosowaniem samych tylko form
w parze z
grzecznością
nie idzie
charakter, to z
samą
tylko
ładnie
zewnętrznych
nie
można
jej
sobie
zewnętrzną grzecznością może być ktoś
piękne
jabłko
i
oszustem,
bo
do
pod
zaprasowanym fartuszkiem kryje
się często
dusza
zepsuta,
toczy robak.
Jeślibym miał
wyboru towarzystwo
dwóch ludzi,
z których jeden
byłby
oszustem,
choć
jadłby
raka
z
najwyszukańszą wytwornością,
a
drugi poczciwiec,
pożal
się
Boże,
nóż
by
do
ust
wkładał,
bez wahania
wybrałbym
tego drugiego. Mówi francuskie
przysłowie,
że
piękność
bez cnoty to
kwiat bez
zapachu („La
beaute
sans vertu est un
fleur
sans parfum"). Szara
a chropowaty kruszec
złoto. Abyśmy
muszelka
może ukrywać
perłę
bezcenną,
jednak
nigdy
nie
musieli
wybierać
między
takimi
dwoma
typami,
niech
każdy
młodzieniec będzie
prawego
charakteru, stalowego hartu duszy, ale obok
tego
dobrze wychowany,
uprzejmy,
GRZECZNOŚĆ
A CHARAKTER
miły
w
obejściu.
Zdarza
formy
się często, że
młodzieńcy
poważniej myślący
lekceważą
się często
formy
grzecznościowe, widząc,
ile
grzechu
i
zepsucia
i elegancji. A
przecież
ukrywa
w
człowieku
pod
płaszczykiem
zewnętrznej wytworności
nie
te
zewnętrzne
można
są
tu winne,
lecz licha
dusza, która wyziera spoza
nich.
Albowiem
pewien
ścisły związek
błędy,
pomiędzy grzecznością
zły
a charakterem
zauważyć
przyczynowy.
naprawdę
P
rzecież
człowiek,
który opanowuje swój
humor dla dobra drugich,
jest
względu
wyrozumiały
własnym
na
ich
wspomaga
przyjaciół
w
ich
ciężkich
chwilach,
jest
nie tylko
uprzejmym,
ale
i
pracuje nad swym
człowiekiem,
charakterem.
Kto jest
zewnętrznym
dobrze wychowanym, uprzejmym
taki
nie
mlaska,
ani nie
jest
nim
nie tylko ze
na drugich, lecz i
wtedy, gdy
nikt
go nie widzi, gdy
jest
sam, bo u
niego
grzeczność
jest
wymuszonym
objawem.
Młodzieniec
chłepcze
wypływem
charakteru, a
nie
tylko
o
podróżniku
człowieka,
zupy, nawet gdy sam jada, ani nie
Czytałem
chodzi z
brudną
amerykańskim
twarzą, choćby
był
że
na wsi
na
wakacjach,
lub
w
lesie na
obozie
harcerskim.
spotykał
składał
hołd
Stanleyu,
nawet w puszczy odludnej, gdzie tygodniami
nie
takim
swoim zasadom.
cywilizowanego
co
dzień
się golił.
Postępowaniem
Formy
towarzyskie
chętnie
obowiązują
z
nieodpartą
siłą,
przekroczyć
ich nie wolno.
I
słusznie.
wybujałe
Człowiek
i
tak
jest
egoistą
i
sobie
pobłaża, zwłaszcza młodzieńcy.
Kodeks
towarzyski skutecznie
przeciwdziała
zdziczeniu w stosunkach
między ludźmi,
rozkiełznaniu
egoistycznych
instynktów, przycisza
ja.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin