Kryteria oceniania
"Ocena postępów ucznia ma charakter opisowy. W ostatnim roku edukacji wczesnoszkolnej bieżące i śródroczne oceny opisowe można i trzeba uzupełnić formą oceniania, która jest stosowana w następnych latach nauczania szkolnego. Chodzi o to, aby przyzwyczaić i łagodnie wprowadzić uczniów do oceniania ich osiągnięć stopniem szkolnym.
Sprawdziany i różnego rodzaju testy powinny być stosowane z umiarem, aby nie były dla uczniów źródłem zbyt wielu lęków i stresów. Dlatego zaleca się sprawdzone sposoby oceniania postępów uczniów, np. aktywność edukacyjną na zajęciach, analizę uczniowskich zeszytów oraz innych wytworów."
Podstawa programowa z komentarzami
Ustala się następujące kryteria wymagań do poszczególnych poziomów edukacyjnych:
Wspaniale:
Uczeń w całości opanował materiał przewidziany podstawą programową danej klasy oraz:
- samodzielnie wykonuje zadania oraz ćwiczenia wykraczające poza program danej klasy
- rozwiązuje zadania problemowe wymagające dodatkowych przemyśleń, umiejętnie wykorzystuje zdobytą wiedzę
- posiada i prezentuje wiadomości i umiejętności wykraczające poza program nauczania w danej klasie
- dostrzega i wyjaśnia związki miedzy wiedzą teoretyczną a praktyczną
- posiada własną inwencję twórczą
- wykazuje szczególną aktywność na zajęciach
- samodzielnie i systematycznie wzbogaca swoją wiedzę i umiejętności korzystając z różnych źródeł wiedzy
- chętnie i z zaangażowaniem wykonuje dodatkowe prace zlecone przez nauczyciela
- czyta płynnie, wyraziście i ze zrozumieniem teksty o różnym stopniu trudności bez wcześniejszego przygotowania; doskonale rozumie ich treść
- wypowiada się w uporządkowanej i wielozdaniowej formie; wypowiedzi ustne cechuje bogaty zasób słownictwa i poprawność językowa
- pisze estetycznie, w dobrym tempie i bezbłędnie
- samodzielnie i twórczo rozwiązuje zadania matematyczne o różnym stopniu trudności
- biegle dokonuje obliczeń pamięciowych
- posiada bogatą wiedzę o otaczającym środowisku; dokonuje samorzutnych obserwacji przyrodniczych i wyciąga prawidłowe wnioski
- z dużym zaangażowaniem i na wysokim poziome artystycznym wykorzystuje wiedzę i umiejętności plastyczne i techniczne; prace charakteryzują się twórczym podejściem do tematu i oryginalnością wykonania
- aktywnie uczestniczy w zajęciach z edukacji muzyczno – ruchowej; swoimi umiejętnościami znacznie przewyższa poziom rówieśników
- reprezentuje klasę lub szkołę w konkursach szkolnych i pozaszkolnych
Bardzo dobrze:
Uczeń posiada pełny zakres wiedzy i umiejętności określony podstawą programową w danej klasie oraz:
- samodzielnie i sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami
- prawidłowo i z zaangażowaniem wykonuje zadania i ćwiczenia;
- samodzielnie rozwiązuje problemy teoretyczne i praktyczne ujęte w podstawie programowej
- pracuje w dobrym tempie, sprawnie i efektywnie
- potrafi zastosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania zadań i problemów w nowych sytuacjach
- samorzutnie wypowiada się rozwiniętymi zdaniami na tematy związane z przeżyciami i omawianą tematyką
- płynnie i ze zrozumieniem czyta różne teksty
- pisze czytelnie, starannie i bezbłędnie teksty zawierające trudności przewidziane do opanowania w danej klasie
- sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami w rozwiązywaniu zadań i ćwiczeń matematycznych
- sprawnie liczy w pamięci
- posiada duży zasób wiadomości o najbliższym otoczeniu i środowisku lokalnym
- prace plastyczno- techniczne wykonuje z zaangażowaniem, starannie, z dużą dbałością o szczegóły
- aktywnie uczestniczy w zajęciach muzycznych i ruchowych oraz prawidłowo wykonuje ćwiczenia
Ładnie:
- poprawnie wykorzystuje wiadomości i umiejętności zawarte w podstawie programowej danej klasy
- pracuje w dość dobrym tempie, ale nie zawsze poprawnie wykonuje ćwiczenia i zadania
- zainspirowany działaniami nauczyciela potrafi poprawić popełnione błędy
- potrafi wykorzystać zdobyte wiadomości i umiejętności w rozwiązywaniu prostych problemów teoretycznych i praktycznych
- wypowiada się na określone tematy używając prostych i złożonych zdań; wypowiedź nie zawsze jest uporządkowana
- czyta poprawnie i płynnie opracowane wcześniej teksty; zazwyczaj dobrze rozumie ich sens
- popełnia nieliczne błędy w pisaniu z pamięci i ze słuchu; pismo dość kształtne i estetyczne
- samodzielnie i poprawnie rozwiązuje zadania tekstowe
- w obliczeniach pamięciowych popełnia błędy
- dobrze opanował podstawowe wiadomości o najbliższym otoczeniu i środowisku lokalnym; orientuje się w zmianach zachodzących w przyrodzie
- z zaangażowaniem, ale nie zawsze estetycznie wykonuje prace plastyczne na określony temat
- uczestniczy w zajęciach muzyczno – ruchowych; stara się poprawnie wykonać wskazane ćwiczenia
Postaraj się:
- opanował tylko podstawowe wiadomości ujęte w podstawie programowej danej klasy i potrafi je wykorzystać w sytuacjach typowych, mało skomplikowanych, często z pomocą nauczyciela
- jego osiągnięcia i postępy pozwalają na rozwiązywanie zadań i problemów o niewielkim stopniu trudności
- wypowiada się krótkimi zdaniami w mało uporządkowanej formie; popełnia błędy językowe
- zazwyczaj poprawnie czyta opracowane wcześniej teksty; w tekstach nowych popełnia błędy; częściowo rozumie czytany samodzielnie tekst
- popełnia błędy w pisowni wyrazów zawierających trudności ortograficzne przewidziane do opanowania w programie danej klasy; pismo mało estetyczne
- poprawnie rozwiązuje proste zadania tekstowe, czasami wymaga pomocy nauczyciela
- popełnia liczne błędy w obliczeniach pamięciowych
- posiada ubogą wiedzę o otaczającym środowisku; wymaga wskazówek nauczyciela, by prawidłowo wyciągnąć wnioski z prowadzonych obserwacji
- niechętnie wykonuje prace plastyczno – techniczne; są one mało estetyczne i ubogie w szczegóły
- z niewielkim zaangażowaniem uczestniczy w zajęciach muzyczno – ruchowych; zazwyczaj stara się poprawnie wykonać podstawowe ćwiczenia
Pracuj więcej:
- słabo opanował podstawowe wiadomości i umiejętności przewidziane w podstawie programowej danej klasy, co uniemożliwia pogłębianie wiedzy w określonym zakresie
- występuje brak zaangażowania i chęci do współpracy i nauki
- pracuje w wolnym tempie lub nadmiernie szybko; zazwyczaj niestarannie i niedbale; często wymaga dodatkowych objaśnień i powtórzeń ze strony nauczyciela
- wypowiada się niechętnie, krótkimi prostymi zdaniami lub wyrazami; wymaga aktywizacji ze strony nauczyciela
- wypowiedzi ustne są nieuporządkowane i mało logiczne; często pojawiają się błędy językowe
- słabo opanował umiejętność czytania; popełnia błędy w czytaniu nawet prostych tekstów; słabo rozumie ich treść
- popełnia liczne błędy w pisaniu z pamięci i przepisywaniu tekstu; pismo nieestetyczne i mało czytelne
- często nie potrafi zrozumieć treści zadań tekstowych; rozwiązuje proste zadania z pomocą nauczyciela
- ma duże trudności w dokonaniu poprawnych obliczeń pamięciowych; nie potrafi samodzielnie poprawić wskazanych przez nauczyciela pomyłek
- posiada duże braki w wiadomościach dotyczących najbliższego otoczenia i środowiska lokalnego
- nie potrafi samodzielnie wyciągnąć wniosków z prowadzonych obserwacji przyrodniczych
- prace plastyczno – techniczne wykonuje niechętnie i nieestetycznie; często nie kończy rozpoczętej pracy
- bez zaangażowania uczestniczy w zajęciach muzyczno – ruchowych
Trzy formy oceniania wg I. Adamek
W toku kompleksowego nauczania stosujemy trzy główne formy oceniania:
· Ocenianie słowne
· Ocenianie punktacyjne
· Ocenianie stopniem szkolnym
Ocenianie słowne
pomaga zdobywać uczniom wyczerpujące informacje o swoich postępowaniach i uczy ich refleksyjnego spoglądania na swoje osiągnięci. Ranga ocen słownych jest w dalszym stopniu nie doceniana. Ocena słowna jest bardzo istotna dla ucznia, stosuje się ją na co dzień. Nauczyciel nawet nie zdaje sobie często sprawy, że ocenia swojego podopiecznego, ucznia z tak dużą częstością. Dziecko otrzymuje informację o swojej pracy na bieżąco, o postępach i ocena ta jest swego rodzaju mobilizacją ucznia do przemyśleń. Ocenianie ma znaczenie i sens wówczas, gdy uczeń zna kryteria; brak takiej informacji powoduje stres, niepewność. Uczeń - osoba oceniana - zamiast skupić się na stronie merytorycznej swojej kontrolowanej pracy, myśli, co otrzyma, gdyż będzie to prawdopodobnie niespodzianka. W zintegrowanym nauczaniu w klasach początkowych bardzo ważne zadanie stoi przed nauczycielem, który nie powinien być tylko kontrolerem, ale przede wszystkim nauczycielem samooceny, samokontroli, motywacji do zdobywania wiedzy i umiejętności, które będą potrzebne uczniowi w jego dalszej nauce.
Ocenianie punktacyjne
stosowany powszechnie system oceniania nie jest w stanie spełnić wszystkich funkcji jakie są przypisywane ocenie. Wynika to z faktu, iż oceny w tym systemie zawierają się w pewnym, płynnie ustalanym, zakresie zależnym od indywidualnego podejścia nauczyciela. Powoduje to, że prace nie będące na tym samym poziomie zostają ocenione jednakowo, jedynym wyróżnikiem może być stosowanie tu znaku „minus” lub „plus”. Subiektywizm wystawiania oceny i jednocześnie istnienie pewnego zakresu dla wystawianego stopnia skutecznie ogranicza rolę informującą i porównawczą stosowanego systemu. Na dzień dzisiejszy nie istnieje jednolity system oceniania punktowego obowiązujący wszystkich i wszędzie. Każdy nauczyciel ma prawo opracować własny system i po zatwierdzeniu go przez radę pedagogiczną oraz zapoznaniu z nim uczniów i rodziców stosować do wystawiania ocen cząstkowych. Ocena na koniec semestru i na koniec roku musi być wystawiona zgodnie z obowiązującymi kryteriami.
Ocenianie stopniem szkolnym
nic w szkole nie jest tak bardzo konfliktogenne, jak ocena ucznia wyrażona przez nauczyciela stopniem. Ocena szkolna jest specyficznym orzekaniem wartościującym w kategoriach aprobaty lub negacji postępów ucznia i trudno porównywać ją z jakąkolwiek inną oceną. Ma ona swoją skalę, w Polsce od pewnego czasu sześciostopniową, ustalaną nie przez nauczyciela, lecz władze szkolne. Istnieje konieczność przekształcenia jednostronnej oceny szkolnej, wyrażonej najczęściej stopniem, w pewnym systemie oceniana, posiadający motywacyjną i informacyjną wartość.
Zadaniowy charakter nauczania stawia uczniów w sytuacjach wymagających oceniania i kontrolowania wyników etapowych i końcowych. Stopień zgodności ich samooceny z oceną nauczyciela jest bardzo wysoki. Ocena w takim systemie, w którym uczeń współtworzy kryteria i normy, uwalnia go od zbędnych napięć i stresów, pozwala koncentrować wysiłek na merytorycznej stronie nauczania, a nie na zachowaniu postawy obronnej przed „niespodziewaną” oceną. Uczniowie wdrażają się do sprawnego posługiwania się różnymi formami ocen.
· Kryteria oceniania
· Trzy formy oceniania wg I. Adamek
Katarzyna Wyrzychowska
PWiP g2
natalia_jg