Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
w Olsztynie

KARTA FORTYFIKACJI

Nazwa:

Pozycja Piska

(niem. Johannisburg Stellung)

Sytuacja:

Widok ogólny

Nr inwentarzowy:

9

Miejscowość:

Pisz

Gmina:

Pisz

Powiat:

piski

Województwo:

warmińsko - mazurskie

Nazwa własna historyczna:

Gruppenunterstand

Nazwa własna współczesna:

Schron bierny

dla drużyny piechoty

Usytuowanie w terenie:

Obiekt znajduje się około 200 m na południe od zabudowań ulicy Wąglickiej, w pobliżu wyrobiska – piaśnicy, po wschodniej stronie drogi polnej biegnącej w kierunku dawnego rowu przeciwpancernego.

Rok powstania/okres budowy - przebudowy:

1939r.

Materiał wykonania:

żelbet

Widok ogólny

Opis rozwiązań konstrukcyjno - materiałowych:

Ilość kondygnacji: 1 kondygnacja naziemna

Obiekt żelbetowy.

Strop drewniany.

Schron pierwotnie przykryty nasypem ziemnym.

Historia obiektu/pozycji:

W skład Pozycji Piskiej (niem. Johannisburg Stellung) wchodzi Punkt Oporu Pisz (Stützpunkt Johannisburg) wraz z flankującymi – oskrzydlającymi go od północy i południa schronami
w miejscowości Wiartel i Młynno (dziś już nieistniejącej). Pozycja Piska miała zabezpieczyć przesmyki pomiędzy jeziorami Wiartel, Brzozolasek i Roś (zlokalizowanymi na południowy - zachód i północny – wschód od Pisza). Pierwsze schrony wchodzące w skład pozycji zostały wzniesione latem 1939r. w oparciu o konstrukcję ze słabo zbrojonego betonu na profilach
z blachy falistej o przekroju litery „H” (stąd potoczna nazwa „Heinrich”). Były to cztery schrony dla broni maszynowej. Jeszcze w 1939r. rozpoczęto prace związane
z rozbudowaniem pozycji. Kilka z obiektów poddano wówczas modyfikacji: do dwóch schronów typu Heinrich Stand dobudowano garaże dla armat przeciwpancernych, a jeden z garaży tego typu wzniesiono jako samodzielną budowlę. W ramach pozycji wybudowano również obiekt fortyfikacji ciężkiej, który został przystosowany do prowadzenia ognia z dwóch karabinów maszynowych. W związku ze spodziewanym atakiem wojsk radzieckich umocnienia Pozycji Piskiej zostały wzmocnione w 1944r. poprzez wykopanie rowu przeciwpancernego.
W styczniu 1945r. umocnienia pozycji zostały jednak opuszczone przez oddziały niemieckie praktycznie bez podjęcia walk.

Rzut

Stan zachowania:

Stan techniczny konstrukcji – dobry.

Obiekt łatwodostępny.

Obiekt otwarty, z dostępnym wnętrzem.

Zachowane pancerne elementy wyposażenia.

Wnioski konserwatorskie:

Obiekt kwalifikuje się objęcia ochroną konserwatorską poprzez ustalenia ochrony
w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Wartość:

naukowa, historyczna

Data wypełnienia:

październik 2006 r.

Autor opisu:

Adam Płoski

Autor rysunków

Agata Grygo (na podstawie W. Rużewicz)

Autor zdjęć:

Adam Płoski

Przechowywanie negatywów

Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Olsztynie