Monika Bialek Magdalena Iwanowska - Radiouczelni. Radio w badaniach-naukowych i praktyce akademickiej.pdf

(4536 KB) Pobierz
Radio w badaniach
naukowych i praktyce
akademickiej
red. Monika Białek, Magdalena Iwanowska
Warszawa 2018 r.
Publikacja recenzowana, recenzenci:
prof. ALK dr hab. Stanisław Jędrzejewski, Akademia Leona Koźmińskiego
prof. dr hab. Wiktor Pepliński, Uniwersytet Gdański
ISBN 978-83-940385-9-5
Centrum Prawa Bankowego i Informacji Sp. z o.o.
ul. Kruczkowskiego 8; 00-380 Warszawa
tel.: (22) 48 68 400; fax: (22) 48 68 403; centrum@cpb.pl; www.cpb.pl
Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, XII Wydział Gospodarczy
KRS: 0000035860; NIP: 526-021-30-95; Kap. zakł.: 50.000 zł
Publikację przygotowano na zlecenie:
Fundacji Warszawski Instytut Bankowości
00-490 Warszawa, ul. Wiejska 12a
tel.: 22 826 99 24, 22 826 81 35, faks: 22 201 21 13
www.wib.org.pl
 
Spis treści
WSTĘP
CZĘŚĆ I.
................................................................................................................... 5
RADIO W BADANIACH NAUKOWYCH .................................................... 8
1. RADIO W DOBIE KONWERGENCJI I NOWYCH MEDIÓW ................................... 9
U
RSZULA
D
OLIWA
,
W
SPÓŁCZESNE RADIO STUDENCKIE
Z TRADYCJĄ W NOWOCZESNOŚĆ
.................. 9
A
NETA
W
ÓJCISZYN
-W
ASIL
,
K
OMPETENCJE DZIENNIKARZA RADIOWEGO W DOBIE
KONWERGENCJI MEDIÓW
............................................................................................................................26
T
ADEUSZ
S
ZNAJDERSKI
,
R
ADIO W OKRESIE NOWYCH MEDIÓW
..............................................................40
2. RADIO – POMIĘDZY DZIENNIKARSTWEM A SZTUKĄ ..................................... 51
B
ARBARA
Z
WOLIŃSKA
,
S
ŁUCHOWISKA ADAPTACYJNE I ORYGINALNE JAKO GATUNKI SZTUKI
RADIOWEJ
(
NA PRZYKŁADZIE DRAMATÓW
T
ADEUSZA
R
ÓŻEWICZA I SŁUCHOWISK
F
ELIKSA
N
ETZA
).........................................................................................................................................................
51
M
AGDALENA
S
ZYDŁOWSKA
,
P
ARA LIVE
MIĘDZY TEATREM WYOBRAŹNI A RZETELNYM
PRZEKAZEM RADIOWYM
..............................................................................................................................67
M
ONIKA
M
ILEWSKA
,
J
AK PISZE SIĘ SŁUCHOWISKO
. P
RÓBA AUTOREFLEKSJI
...........................................81
3. KSZTAŁCENIE DZIENNIKARSTWA RADIOWEGO ................................................ 98
P
AULINA
C
ZARNEK
-W
NUK
, K
INGA
S
YGIZMAN
,
O
PIEKA NAD STUDENCKĄ ROZGŁOŚNIĄ
RADIOWĄ JAKO ELEMENT KSZTAŁCENIA PRZYSZŁYCH DZIENNIKARZY
.......................................................98
G
RZEGORZ
M
NICH
,
R
ADIO STUDENCKIE JAKO PRZYGOTOWANIE DO PRACY W MEDIACH
................... 110
CZĘŚĆ II. RADIO W PRAKTYCE DYDAKTYCZNEJ .............................................. 120
1. CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH ROZGŁOŚNI STUDENCKICH
W POLSCE......................................................................................................... 121
R
ADIO
MORS ......................................................................................................................................... 122
R
ADIO
UJOT FM.................................................................................................................................... 128
A
UDYCJA
„U
NIWERSYTET
Ł
ÓDZKI NA FALI
” ......................................................................................... 132
2. MÓWIĄC JEDNYM GŁOSEM, MOŻEMY WIĘCEJ ............................................ 138
3. STUDIUM PRZYPADKU ................................................................................... 145
A
NDRZEJ
B
RZOSKA
,
S
TUDIO RADIOWE DLA NIEWIDOMYCH W
R
WANDZIE
........................................ 145
3
Wstęp
Monika Białek, Magdalena Iwanowska
Uniwersytet Gdański
W polskich opracowaniach medioznawczych termin „radioznawstwo” zaczął funk-
cjonować po II wojnie światowej. Wśród wybitnych badaczy radia należy wymienić
Macieja Józefa Kwiatkowskiego, Józefa Mayena, Krystynę Laskowicz, Michała Ka-
ziówa, Sławę Bardijewską. Zajmowali się oni przekazem dźwiękowym oraz jego spe-
cyfiką związaną z niewidzialnością tworzywa, jakim jest dźwięk. Zainteresowanie ra-
diem zmniejszyło się wraz z pojawieniem się na rynku medialnym telewizji, a później
– internetu. Przekaz telewizyjny i internetowy zdominował audytorium, a także prze-
jął uwagę części medioznawców.
Jednak jak pokazują najnowsze badania, radio – pomimo wielu wyzwań – dosko-
nale radzi sobie w nowej sytuacji na rynku komunikacji, a także wciąż dostarcza na-
ukowcom inspiracji do badań. Badacze wskazują na radio jako na
resilient medium
1
.
W strukturach ECREA (European Communication, Research and Education Associa-
tion) prężnie działa sekcja radiowa (Radio Research Section), która skupia badaczy
radia z całego świata. W Polskim Towarzystwie Komunikacji Społecznej funkcjonuje
sekcja radiowa, wiele lat kierowana przez Stanisława Jędrzejewskiego (obecnie pod
kierownictwem Grażyny Stachyry). Sekcję tworzą polscy naukowcy, których głów-
nym przedmiotem zainteresowań jest radio, analizowane w różnych aspektach
(m.in.: historycznym, nowych mediów, artystycznym, genologicznym). Coraz czę-
ściej organizowane są konferencje naukowe poświęcone tylko radioznawstwu.
Taką konferencją była także I Ogólnopolska Konferencja Naukowa Studenckich Roz-
głośni Radiowych „Radioucze(L)ni”, która odbyła się 11-12 października 2016 r. na
Uniwersytecie Gdańskim. Celem Konferencji była z jednej strony dyskusja wokół róż-
norodnych zjawisk medioznawczych, związanych z radioznawstwem, z drugiej –
                                                            
1
Pod hasłem
Radio: The Resilient Medium (Radio: prężne medium)
odbyła się w 2013 r.
międzynarodowa konferencja naukowa w Londynie, zorganizowana przez European
Communication, Research and Education Association.
5
prezentacja działalności studenckich rozgłośni radiowych oraz integracja środowi-
ska mediów studenckich. Tę różnorodność celów odzwierciedla zawartość publika-
cji, która stanowi pokłosie pierwszej w Polsce konferencji w całości poświęconej te-
matowi rozgłośni studenckich.
Na I część tomu pt.
Radio w badaniach naukowych
składają się prace umieszczone
w trzech podrozdziałach. W podrozdziale
Radio w dobie konwergencji i nowych me-
diów
Urszula Doliwa, opierając swoje wnioski na prowadzonych badaniach, ukazuje
ewolucję, której podlegają stacje akademickie, wchodząc w środowisko nowych
mediów. Aneta Wójciszyn-Wasil podejmuje tematykę zmian roli i zadań dziennika-
rza radiowego, operującego w środowisku multimedialnym. Przedmiotem ogól-
nych refleksji Tadeusza Sznajderskiego są z kolei przemiany radia, jakie zaszły na
przestrzeni ostatnich lat, dotyczące zmian formuły radiowej emisji oraz funkcjono-
wania współczesnych stacji radiowych. Podrozdział
Radio – pomiędzy dziennikar-
stwem a sztuką
zawiera ciekawe rozważania Barbary Zwolińskiej, Magdaleny Szy-
dłowskiej i Moniki Milewskiej dotyczące przede wszystkim gatunków radiowych. Au-
torki łączą kompetencje teoretyczne z praktycznymi, wyposażając swoje wypowie-
dzi w przykłady „wzięte” z praktyki dziennikarskiej. W podrozdziale ostatnim
pt.
Kształcenie dziennikarstwa radiowego
Paulina Czarnek-Wnuk i Kinga Sygizman
oraz Grzegorz Mnich dzielą się swoimi doświadczeniami pracy ze studentami podej-
mującymi aktywność dziennikarską, prezenterską i producencką w rozgłośniach stu-
denckich.
II część tomu pt.
Radio w praktyce dydaktycznej
jest poświęcona roli, jaką radio pełni
w kształceniu przyszłych dziennikarzy. O potrzebie osobnego kształcenia dziennikar-
stwa radiowego świadczyć może fakt, że ten typ dziennikarstwa bardzo różni się od
dziennikarstwa prasowego, telewizyjnego czy internetowego. Dziennikarstwo ra-
diowe to przede wszystkim myślenie dźwiękami. Różnice widać także w specyfice
pracy dziennikarza oraz w gatunkach dziennikarskich, np. odmienna od prasowej
jest struktura informacji radiowej, inaczej skonstruowane są serwisy. W osobnym
kształceniu niewątpliwie pomocne są uczelniane rozgłośnie studenckie. Stają się
swoistym poligonem doświadczalnym, gdzie studenci zafascynowani radiem mogą
szlifować kompetencje dziennikarskie. Niezwykle cenne staje się zatem dzielenie się
doświadczeniami i spostrzeżeniami, a także możliwość pochwalenia swoimi osią-
gnięciami. Dlatego też w tej części publikacji głos oddano studentom, młodym
dziennikarzom, którzy swoje pierwsze doświadczenia zawodowe zdobywają wła-
śnie w akademickich rozgłośniach radiowych. Radiowcy z rożnych ośrodków nau-
kowych: Gdańska (Radio MORS), Krakowa (Radio UJOT FM) oraz Łodzi (tworzący au-
dycję „Uniwersytet Łódzki na fali”) opisują własne radiowe działania i dokonania,
które mogą stać się inspiracją dla innych studentów.
Podsumowując dyskusję naukową oraz prezentacje poszczególnych rozgłośni stu-
denckich podczas konferencji „Radioucze(L)ni”, można z pełną odpowiedzialnością
stwierdzić, że radio jako medium (nawet w dobie nowych mediów) jest wciąż
6
Zgłoś jeśli naruszono regulamin