Watykan i holokaust: 860.000 ludzi uratowano - Prawda o Piusie XII i Żydach
The Vatican & the Holocaust: 860,000 Lives Saved - The Truth About Pius XII & the Jews
Robert A. Graham, S.J.
Ludzie często pytają: dlaczego Pius XII, Eugenio Pacelli, nie wypowiadał się mocniej przeciwko Hitlerowi? Historyk ks. Dermot Fenlon z Birmingham Oratory patrzy na fakty i porządkuje tę sprawę.
Odpowiedzi udziela były więzień Dachau, Mgr Jean Bernard, później Biskup Luksemburga.
"Więzieni księża drżeli za każdym razem gdy docierały do nas informacje o jakimś proteście ze strony władz religijnych, a szczególnie Watykanu. Wszyscy mieliśmy wrażenie, że musieliśmy pokutować, gdyż nasi strażnicy pokazywali ogromną wściekłość wywołaną przez te protesty ... ilekroć traktowanie nas stawało się bardziej brutalne, protestanccy duchowni więźniowie dawali upust swojemu oburzeniu na księży katolickich: "Znów wasz wielki naiwny papież, i ci prostacy, wasi biskupi, strzelają sobie w usta ... dlaczego nie mogą tego zrozumieć raz na zawsze, i nie zamkną się. Oni grają bohaterów, a my musimy za to płacić".
Albrecht von Kessel, urzędnik w niemieckiej ambasadzie w Stolicy Apostolskiej w czasie wojny, napisał:
"Byliśmy przekonani, że wściekły protest Piusa XII przeciwko prześladowaniu Żydów… na pewno nie uratowałby życia ani jednego Żyda. Hitler, jak zwierzę w pułapce, zareagowałby okrutną przemocą na każdą skierowaną na niego groźbę".
Dlatego prawdziwym pytaniem nie jest co papież powiedział, a co zrobił? Czyny przemawiają głośniej niż słowa. Papieska polityka w nazistowskiej Europie skierowana była na uwarunkowania lokalne. Koordynowano ją z lokalnymi hierarchami. Polityka nazistów wobec Żydów różniła się w zależności od kraju. Tak więc, mimo że antyżydowskie postępowanie we Francji napotkały na publiczny protest abpa Saliege z Tuluzy, wraz z abpem Gerlierem z Lyonu i bpem Thiasem z Mantau, ich protest został poparty bardzo skuteczną kampanią ratunkową i ukrywaniem. 200.000 ludzi zostało uratowanych. W Holandii, jak pisze ks. Michael O'Carroll, wynik był "tragicznie inny". Żydowski historyk Pinchas Lapide tak to podsumowuje:
"Najsmutniejszym i najbardziej zmuszającym do myślenia wnioskiem jest to, że podczas gdy katoliccy duchowni w Holandii protestowali głośniej, wyraźniej i częściej przeciwko prześladowaniom Żydów, niż religijna hierarchia w jakimkolwiek innym okupowanym przez nazistów kraju, więcej Żydów - około 107.000 lub 79% całości - deportowano z Holandii; więcej niż gdziekolwiek indziej na zachodzie".
A zatem opinia Van Kessela pochodzi z doświadczenia w nazistowskiej Holandii: protest wywoływał większe represje.
A co z Rzymem? W 1943 niemiecki ambasador w Stolicy Apostolskiej, Von Weizsaecker, wysłał do Berlina telegram, który cytowano jako potępiający "dowód" przeciwko Piusowi XII:
"Pomimo presji ze wszystkich stron, papież nie dał się wciągnąć w żadną demonstracyjną krytykę deportacji rzymskich Żydów… Ponieważ prawdopodobnie nie ma powodu oczekiwać innych niemieckich działań przeciwko Żydom w Rzymie, możemy uznać, że pytanie tak niepokojące dla stosunków niemiecko-watykańskich nie istnieje".
Telegram Von Weizsaeckera faktycznie był ostrzeżeniem przed proponowaną deportacją rzymskich Żydów: 'prawdopodobnie nie ma powodu by oczekiwać innych działań niemieckich wobec rzymskich Żydów'. Działania Von Weizsaeckera poparło ostrzeżenie Piusa XII do Hitlera: jeśli nie zatrzyma się ścigania i aresztowania rzymskich Żydów, Ojciec Święty będzie musiał zaprotestować publicznie. Wspólna akcja Von Weizsaeckera i Piusa XII zakończyła nazistowską obławę Żydów w Rzymie. Uratowano 7.000 Żydów.
Szacuje się, że na Węgrzech władze kościelne wydały Żydom 80.000 świadectw Chrztu. W innych częściach Europy wschodniej watykańska sieć ucieczkowa (zorganizowana przez Bułgarię przez nuncjusza Roncallego – później Jana XXIII) zaimponowała tym pisarzom, którzy badali temat, ze skutecznością akcji ratunkowej Kościoła. David Herstig tak kończy książkę na ten temat:
"Uratowani przez Piusa żyją dziś na całym świecie. Do roku 1965 do samego Izraela do 1965 wyjechało ich z Rumunii 360.000".
Rehabilitacji Piusa XII dokonali głównie żydowscy pisarze i izraelskie archiwa. Teraz ustalono, że papież nadzorował sieć ratunkową, która uratowała życie 860.000 Żydom - więcej niż wszystkie międzynarodowe agencje razem wzięte.
Po wojnie, główny rabin Izraela podziękował Piusowi XII za to co zrobił. Główny rabin Rzymu poszedł krok dalej. Nawrócił się na katolicyzm i przybrał imię Eugenio.
Cytaty w tym artykule pochodzą z książki ks. Michaela O'Carrolla, Dublin, 1980.
https://www.jewishvirtuallibrary.org/860-000-lives-saved-the-truth-about-pius-xii-and-the-jews
OlaGordon