Wstêp 1 UNI WERSYTET SZCZECI ÑSKI ZESZYTY NAUKOWE NR 451 PROBLEMY ZARZ¥DZANIA, FINANSÓW I MARKETINGU NR 11 WSPÓ£CZESNE PROBLEMY BADAWCZE FINANSÓW Szczecin 2007 2 Wstêp Artyku³y wydrukowano zgodnie z materia³ami dostarczonymi przez Autorów. Wydawca nie ponosi odpowiedzialnoœci za treœæ, formê i styl artyku³ów. Rada Wydawnicza Stanis³aw Czepita, Maria Czerepaniak-Walczak, Marek Dutkowski Inga Iwasiów, Ewa Kêpczyñska, Danuta Kopyciñska, Piotr Krasoñ Andrzej Offmañski, Aleksander Panasiuk Andrzej Witkowski – przewodnicz¹cy Edward W³odarczyk – przewodnicz¹cy Senackiej Komisji ds. Wydawnictw Janusz Ho³ubasz – redaktor naczelny Wydawnictwa Naukowego Recenzenci prof. nzw. dr hab. Dorota Korenik prof. nzw. dr hab. Maria Jastrzêbska prof. zw. dr hab. Adam Szewczuk Rada programowa prof. zw. dr hab. Marianna Daszkowska (Politechnika Gdañska) prof. dr hab. Eberhard Drechsler (Free University of Berlin) prof. US dr hab. Stanis³aw Flejterski (Uniwersytet Szczeciñski) prof. zw. dr hab. Jan G³uchowski (Wy¿sza Szko³a Bankowa w Toruniu) prof. dr hab. Alfred Janc (Akademia Ekonomiczna w Poznaniu) prof. AE dr hab. Dorota Korenik (Akademia Ekonomiczna we Wroc³awiu) prof. zw. dr hab. Bogdan Nogalski (Uniwersytet Gdañski) prof. dr hab. Bogus³aw Pietrzak (SGH w Warszawie) prof. zw. dr hab. Krystyna Piotrowska-Marczak (Uniwersytet £ódzki) prof. zw. dr hab. Jerzy Soko³owski (Akademia Ekonomiczna we Wroc³awiu) prof. zw. dr hab. Adam Szewczuk (Uniwersytet Szczeciñski) prof. zw. dr hab. Jerzy Wêc³awski (UMCS w Lublinie) Redakcja naukowa prof. US dr hab. Beata Filipiak Sekretarz wydania dr Marek Dylewski Opracowanie jêzykowe i korekta Krystyna KaŸmierowska © Copyright by Uniwersytet Szczeciñski, Szczecin 2007 ISSN 1640-6818 ISSN 1509-0507 WYDAWNICTWO NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIÑSKIEGO Wydanie I. Ark. druk. 19,5. Format B5. USPol 10/2007 Wstêp 3 SPIS TREŒCI Wstêp ..................................................................................................................................... 5 Miejsce nauki finansów na Wydziale Zarz¹dzania i Ekonomiki Us³ug Uniwersytetu Szczeciñskiego ....................................................................................... 7 FINANSE – WYBRANE ZAGADNIENIA ROZWOJU NAUKI I METODY POMIARU ZJAWISK Zbigniew Dresler – Stopa procentowa jako narzêdzie kszta³towania efektywnoœci w skali mikroekonomicznej .........................................................................................11 Stanisław Flejterski – Metody pomiaru zjawisk i procesów finansowych ...................... 19 Krzysztof Jajuga – Nieruchomoœci – „nowy” dzia³ nauki finansów ............................... 29 Krystyna Kietliñska – Kierunki rozwoju spó³dzielczoœci w rozwiniêtych krajach europejskich ................................................................................................................ 39 Krystyna Piotrowska-Marczak – Implikacje rozwoju finansowych badañ naukowych .................................................................................................................. 51 Wiesława Przybylska-Kapuœciñska – Euro na cenzurowanym – perspektywy wprowadzenia wspólnej waluty w Polsce .......................................... 59 Beata Œwiecka – Bankructwa gospodarstw domowych jako problem badawczy finansów ...................................................................................................................... 69 FINANSE PUBLICZNE – STAN I KIERUNKI ZMIAN Emilia Denek – Finansowe instrumenty oddzia³ywania samorz¹du terytorialnego miast na prawach powiatu na rozwój gospodarczy i spo³eczny (wybrane zagadnienia) ...... 81 Marek Dylewski – Analiza zmian wielkoœci dochodów w³asnych jednostek samorz¹du terytorialnego województwa zachodniopomorskiego na tle ogólnych zmian systemowych ........................................................................... 91 Beata Filipiak – Audyt zewnêtrzny jako instrument oceny gospodarki finansowej jednostek samorz¹du terytorialnego ......................................................................... 103 Małgorzata Gorzałczyñska-Koczkodaj – Wp³yw i znaczenie pomocy publicznej na tworzenie nowych miejsc pracy oraz nowych inwestycji w przedsiêbiorstwach ..113 Maria Jastrzêbska – Deficyt i d³ug instytucji samorz¹dowych w pañstwach Unii Europejskiej w latach 1998–2005 ............................................... 123 4 Wstêp Maria Kosek-Wojnar – O potrzebie uporz¹dkowania gospodarki funduszowej w Polsce .................................................................................................................... 135 Teresa Lubiñska – Bud¿et zadaniowy – ekonomizacja sektora publicznego ................ 143 Zbigniew Ofiarski – Równowa¿enie dochodów jednostek samorz¹du terytorialnego .. 151 Leszek Patrzałek – Subwencje wyrównawcze w strukturze dochodów bud¿etów samorz¹dów województw ......................................................................................... 163 Jan Sobiech – Konsekwencje wystêpowania asymetrii informacji i relacji agencji w opiece zdrowotnej dla finansów publicznych ....................................................... 179 Krzysztof Surówka – Dotacje a udzia³y w podatkach dochodowych jako Ÿród³a dochodów JST w Polsce ........................................................................ 191 Adam Szewczuk – Wspólnoty samorz¹dowe i ich wp³yw na funkcjonowanie sektora publicznego – pragmatyka identyfikowania zale¿noœci............................................ 199 Jolanta Szołno-Koguc – G³ówne problemy publicznych funduszy celowych ............... 213 INSTYTUCJE FINANSOWE Anna Bera – Sytuacja i trendy na rynku ubezpieczycieli kredytu .................................. 225 Michał Buszko, Jan Głuchowski – Kredyty walutowe w finansowaniu nieruchomoœci w Polsce ........................................................................................... 235 Małgorzata Iwanicz-Drozdowska – Bezpieczeñstwo klientów poœredników finansowych – wybrane problemy badawcze ........................................................... 245 Dorota Korenik – Zjawisko integracji w sektorze bankowo-finansowym ..................... 253 Jerzy Wêcławski – Granice wzrostu przedsiêbiorstwa bankowego i koncentracji sektora................................................................................................ 263 Mirosław Wypych – Efektywnoœæ funkcjonowania instytucji poœrednictwa finansowego w œwietle wskaŸników rentownoœci............................... 275 PROBLEMY BADAWCZE FINANSÓW PRZEDSIÊBIORSTWA Aurelia Bielawska – Kapita³ mezzanine jako alternatywne metody finansowania ........ 287 Bo¿ena Mikołajczyk – Finansowanie d³ugiem ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw w krajach Unii Europejskiej ..................................................................................... 295 Bogusław Walczak – Oddzia³ywanie jakoœci systemu fiskalnego na mikroprzedsiêbiorstwa ......................................................................................... 305 Wstêp 5 WSTÊP Treœæ i zakres problemowy niniejszego opracowania, przygotowanego w formie Zeszy- tu Naukowego, wyznaczona zosta³a przez dwie intencje. Po pierwsze – uhonorowanie zas³u- ¿onego dla Wydzia³u Zarz¹dzania i Ekonomiki Us³ug profesora zwyczajnego doktora habi- litowanego Stanis³awa Owsiaka oraz, po drugie – d¹¿enie do zachowania celów przyœwieca- j¹cych Panu Profesorowi w jego dokonaniach naukowych – w³¹czenie siê do wspó³czeœnie istotnych dyskusji naukowych w zakresie nauki finansów oraz w obszarach stanowi¹cych g³ówne pole jego dzia³alnoœci naukowej – finansach publicznych. Sk³adaj¹ce siê na niniejsze opracowanie artyku³y dotycz¹ zagadnieñ zwi¹zanych z ro- zwojem nauki finansów. Obejmuj¹ zarówno problemy metodologiczne, jak i badawcze. Spoj- rzenie to obejmuje doœwiadczenie, badania i postulaty kierowane pod adresem przedsiê- biorstw, instytucji, jak równie¿ w³adz pañstwowych i samorz¹dowych. Publikacja ta stanowi próbê podsumowania wyników badañ prowadzonych w polskich oœrodkach naukowych zaj- muj¹cych siê problemami finansów. Na niniejsze opracowanie sk³adaj¹ siê cztery czêœci: 1. Finanse – wybrane zagadnienia rozwoju nauki i metody pomiaru zjawisk. 2. Finanse publiczne – stan i kierunki zmian. 3. Instytucje finansowe. 4. Problemy badawcze finansów przedsiêbiorstwa. Tom otwieraj¹ publikacje o charakterze najbardziej ogólnym, odnosz¹ce siê do zagad- nieñ metodologicznych, implikacji rozwoju finansowych badañ naukowych czy wskazuj¹- cych na nowe dzia³y nauki finansów i ewolucjê zjawisk finansowych. Najliczniejsz¹ grupê artyku³ów stanowi¹ rozwa¿ania poœwiêcone problemom badawczym, kierunkom zmian w za- kresie finansów publicznych, a w szczególnoœci samorz¹dowym. Autorzy podejmuj¹ siê w nich diagnozy, ocen, jak równie¿ wskazuj¹ na kierunki ewolucji. Nie brakuje w nich aspek- tów aplikacyjnych i postulatywnych. Trzecia grupa artyku³ów dotyczy funkcjonowania instytucji finansowych. Autorzy wskazuj¹ na szereg zjawach zachodz¹cych w sektorze bankowym, ubezpieczeniowym, na rynku finansowym i pieniê¿nym. Wskazuj¹ na aspekty integracyjne, efektywnoœciowe i mo¿- liwoœci dalszego rozwoju. Tom koñczy grupa artyku³ów poœwiêconych finansom przedsiêbiorstwa. Autorzy od- nosz¹ siê w swoich opracowaniach do sektora ma³ych i mikroprzedsiêbiorstw, ale równie¿ wskazuj¹ finansowe czynniki determinuj¹ce funkcjonowanie tych przedsiêbiorstw. Uk³ad czêœci jest nieprzypadkowy z punktu widzenia zainteresowañ prof. zw. dr. hab. S. Owsiaka. W obszarze dokonañ naukowych i zawodowych mo¿na wyodrêbniæ w³aœnie za- 6 Wstêp gadnienia ogólne nauki finansów, którym poœwiêcony jest liczny dorobek naukowy Pana Pro- fesora. Podstawowy nurt dzia³alnoœci naukowo-badawczej, której poœwiêci³ Pan Profesor liczne publik...
damdamok