Miśnie szkieletowe cechują się dwojakim dwojakiem rodzajem aktywności
i
statyczna . Pierwsza wiąże się z czynnością skurczową , podczas której dochodzi do
zmniejszenia długości mięśnia i zbliżenia miejsc jego przyczepów na cz ciach kostnych. W
ten sposób odbywaj się ruchy lokomocyjne, a także pokonywanie oporów zewnętrznych, co
umożliwia wykonywanie różnych operacji ruchowych. Siła mięśni działa wówczas wzdłuż
pewnej drogi i jest wykonywana praca mechaniczna, którą w określonych warunkach można
łatwo zmierzyć . Taki rodzaj wysiłku nazywamy prac dynamiczną .
Praca statyczna stwarza inny, równie bardzo istotny rodzaj aktywności mięśniowej.
Jej istot s skurcze izometryczne, charakteryzujące się tym, że stan pobudzenia powoduje
wzrost napięcia mięśni, natomiast nie ulegaj one skróceniu. W rezultacie nie następuje
zbliżanie się do siebie miejsc ich przyczepu na częściach kostnych Nie ma zatem efektu
pracy w sensie mechanicznym. Jednak wzrost napięcia mięśnia, spowodowany jego
izometrycznym skurczem, jest czynnym procesem fizjologicznym stanowi c często duże
obciążenie dla organizmu. Dlatego mówimy o pracy statycznej.
Podczas pracy dynamicznej mięsień uczestniczący w pracy, po okresie krótkotrwałego
skurczu, powraca do stanu wyjściowego i reakcja skurczowa może by powtórzona.
Naprzemienne stany skurczu i rozkurczu nie tylko nie utrudniaj , lecz wręcz ułatwiaj
krążenie krwi i wymian składników między dopływającą krwi i pracującymi mięśniami.
Sytuacja jest odmienna podczas pracy statycznej. Długotrwałe napięcie mięśnia, poprzez
ucisk na naczynia krwionośne, utrudnia swobodny przepływ krwi, co z kolei zakłóca
dostarczanie niezbędnych składników i usuwanie produktów przemiany materii. W tych
warunkach ułatwiony jest rozwój zmęczenia. Powstaje poczucie dyskomfortu, a do
pojawienia się reakcji bólowych w napiętych mięśniach.. Dlatego we wszystkich sytuacjach,
w których jest to możliwe, należy zmniejsza obciążenie statyczne podczas pracy
zawodowej, nawet je li doprowadzi oby to do
zwiększenia dynamicznej aktywno ci
mięśniowej i wzrostu zużycia energii. Zmniejszona aktywno ruchowa stanowi negatywną cech współczesnego życia o niemałym znaczeniu w bilansie wpływów zdrowotnych
2. Ocena obciążenia statycznego metod OWAS
Podstawową częścią obciążenia typu statycznego jest związana z napięciami posturalnymi odgrywającymi rolą w utrzymaniu po danej pozycji ciała. Praktycznie każdej pracy dynamicznej towarzysz napięcia statyczne części grup mięśniowych, decydujące o po danej pozycji ciała. Wysiłki typu statycznego stanowi bardzo istotny składnik ogólnego obciążenia w pracy zawodowej. W znacznym stopniu została wyeliminowana ciężka praca fizyczna w dawnym znaczeniu, kiedy mi nie ludzkie stanowiły źródła o energii mechanicznej. Natomiast zwiększyła się liczba stanowisk pracy, na których dużą rolę odgrywa długotrwałe utrzymywanie stałej pozycji ciała, stabilizującej położenie głowy, tułowia i kończyn górnych: większość prac biurowych, praca operatorów monitorów komputerowych, pulpitów sterowniczych i innych urządzeń .
Ze względu na stopie rozpowszechnienia i negatywne następstwa obciążenia typu statycznego s one przedmiotem szczególnego zainteresowania w działaniach zmierzających do optymalizacji metod i warunków pracy. W ród różnych metod całościowej oceny obciążenia statycznego na uwag zasługuje metoda zaproponowana przez autorów fińskich, nazywana w skrócie OWAS (Ovako Working Posture Analysis System). Uwzględniono w niej zajmowana pozycja ciała i obciążenie zewnętrzne w kilogramach, położenie tułowia (pleców), ramion i nóg.
ANALIZA OBCIĄŻENIA STATYCZNEGO METODĄ OWAS
Metoda analizy obciążenia statycznego metod OWAS s y do wielkości oceny obciążenia statycznego na stanowiskach pracy.
Metoda bierze pod uwagę obciążenie pochodzące od czterech czynników:
- pozycja pleców
- położenie ramion
- praca nóg
- wielko obciążenia zewnętrznego,
ale nie uwzględnia częstości zmiany pozycji oraz rytmu pracy..
Analiza obciążenia statycznego obejmuje stanowisko...........................................
Sposób postępowania:
1. Wybrać czynność (pozycji przy pracy) przeważającą w ciągu zmiany roboczej.
2. Na podstawie oceny pozycji pleców, ramion, nóg, i obciążenia określi kod pozycji
3. Z diagramu na rys.2. (na odwrocie strony) na podstawie kodu pozycji (z rys.1) odczyta typ kategorii obciążenia (1,2,3 lub 4).
4. Z tab.1 odczyta dla danej kategorii obciążenia jej opis.
5. Z tab.2 odczyta interpretacji kategorii.
A-PLECY:
1.
wyprostowane
B- RAMIONA:
2.
zgięte do przodu
obydwa poniżej stawu łokciowego
3.
skrócone
jedno powyżej stawu łokciowego
4.
zgięte i skrócone
obydwa powyżej stawu łokciowego
yahoovip