Kołodko G. - Inflacja, reforma, stabilizacja.pdf

(30223 KB) Pobierz
SPIS
TREŚCI
Od
Autora.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7
I.
Kryzys
i inflacja. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
Kryzysowy
syndrom.
.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
9
Odpowiedzi i
pytania.
. . . .
.
.
.
.
. . . . . . .
. . .
.
.
.11
II.
Pieniądz
-
gospodarka
-
społeczeń stwo.
. . .
Przez pryzmat
pieniądza.
. . . . . . . . . . . . . .
Przełamać
impas
strukturalny.
. . . . .
.
. . . .
Sprawiedliwość społeczna
i
rola pal'lstwa
.
.
. . . . . . . .
.
. .
.1
7
.1
7
.1
9
.22
III.
Wyzwania gospodarcze
a ruch
związkowy.
. .
.25
IV. Reformy
gospodarcze
w
socjalizmie a
inflacja.
Uwarunkowania
i
współzależności.
. . . . . . . . . . .
.
. .
Uwarunkowania
refonn
gospodarczych
i
ich
zagrożenia.
.
Urealnianie inflacji czy jej
nakręcanie?.
. . . .
Ekonomiczne
aspekty
współzależn ośc
i
refonna a
inflacja
V.
i
polityczne aspekty
inflacji. . . .
Społeczne
konsekwencje
inflacji. . . . . . . .
Uwarunkowania i
współzależności
polityczne.
. . . . •
Społeczne
31
31
33
.36
.40
.40
.42
.45
.45
.47
.49
VI.
Dylematy polityki cenowo-dochodowej. .
.
.
.
. .
.
.
. .
.
.
Stopa
inflacji
a
równoważenie
rynku. .
Warianty polityki cenowo-dochodowej.
Dylematy wybom
. . . . . . . .
VII.
Czy
jesteśmy
skazani
na
inflację.
.52
.5
6
VIII. O
pieniądzu
,
cenach,
inflacji i kilku innych
sprawach.
Cena dostosowywania
się.
. . . . . . . . . . . . . . . .
Polska
inflacja.
Rola
pieniądza.
. .
.
. . . . . . . . . . . . . . .
.
. . .
57
.58
.59
IX. Kryzys
-
inflacja
-
stabilizacja.
Doświadczenia jugo
słowiai1skie
a Polska.
.
.
. . .
.
. .
Kryzysowa
triada.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Proinflacyjne skutki antyinflacyjnego programu.
Kierunki
działań
antyinflacyjnych.
. . . . . .
Skutki
działań
stabilizacyjnych
i ich
zagrożenia.
.62
.62
.64
.67
.68
.70
.70
.72
.73
.76
.78
.80
.83
X.
Droga do
stabilizacji.
. . . . . . . .
.
. .
.
Doświadczenia
ostatnich
lat.
. . . .
.
. . . .
Dylematy alternatywy
inflacyjnej.
. . . .
.
. . . . . . . . . .
Wstrząs
antyinflacyjny.
. . . . . . . . . . . .
Dz
i
ałania sh1żące
równoważeniu
rynku.
. . .
Strategia
działań
cenowych.
. . . . . . . . .
Nowa
umowa
społecma.
XI.
Potrzeba
XII.
Przy
wstrząsu.
. .
„okrągłym
stole ".
.88
XIII.
Kierunki
działań
dostosowawczych.
Równowaga
zewnętrzna
i
wewnętrzna.
Dylematy
inflacyjne.
. . . . . . . . .
Polityka
finansowa a
działan
i
a
stabilizacyjne.
lndeksacj a a stabilizacja
. . .
.
. . . . . . . . . . . .
.
. . .
..
.
.
.
XIV.
Kryzys, dostosowanie, rozwój w
gospodarce
socjalistycznej.
Wyzwania polityki a
dylematy nauk
ekonomicznych.
Ogólny
kryzys
gospodarki socjalistycmej.
. . . . . . . . .
.
Nauka
i polityka
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.
. . . .
System
„nie-plan
nie-rynek".
. . . . . . . . .
.
.
.
. . . .
.
Druga
Japonia
czy druga Argentyna?.
.
.
. . . . . . . . .
Wyobraźnia
i
odpowi edzialność.
. . . . . . . .
.
. . . . . . .
XV.
Podsumowanie.
. . . . . .
.
. . . . . . . .
.
.
.
Li
tera tura.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
94
94
.97
.102
.107
.111
.111
.114
.116
.119
.123
.129
.131
Od
Autora
Przekazanie
tej
książki
do
krytycznej
oceny
Czytelników
możliwe
jest
dzięki
życzliwemu
zain-
teresowaniu Studenckiej
Oficyny
Wydawniczej
ZSP
,,Alma-Press".
Za to
zainteresowanie
i po-
moc
w
redakcyjnym
opracowaniu
monografii
pragnę
serdecznie
podziękować. Podziękowania
te
kieruję
także
do innych
osób,
bez
któ1ych
książka
ta nie
Iniałaby
obecnego
kształtu.
W
szczególności
mam tutaj na uwadze: Andrzeja
Szablewskiego,
współautora artykułu,
na
bazie
którego zredagowany
został
rozdział
II;
red. Kly-
stynę Milewską,
w wyniku
nieprzejednania której
udzieliłem
dwu
wywiadów oraz
red.
Jerzego
Sie-
radzińskiego,
który
przeprowadził
ze
nmą
roz-
mowę
w
związku
z
przyznaniem
Ini
nagrody
„Trybyny
Ludu" za
książkę
pt.
„Polska
w
świecie
inflacji
0
Wdzięczny
jestem
także
tyn1
wszystkim,
z którymi
Iniałem
okazję
dyskutować
fragmenty
tej
książki
w
różnych
fazach
jej
przygotowywania
(nawet wtedy,
kiedy nie
wiedziałem
jeszcze,
że ją
piszę).
Gr;;egor;; W.
Kołodko
I.
Kryzys i
inflacja
Kryzysowy syndrom
Gospodarka socjalistycma
przeżywa
w ostatnich
kilkllllastu latach
poważ­
ne zaburzenia.
Ogarnęły
zjawiska kryzysowe
występujące
na
różnych
płaszczymach:
systemowej, strukturalnej
i
politycmej.
W
pie1wszy:m przypad-
ku chodzi przede
wszystkim o
niewydolność
stworzonego we
wcześniejszych
fazach rozwojowych
systemu
funkcjonowania gospodarki narodowej. Mecha-
nizm
ekonomicmo-finansowy okazuje
się
w coraz
mniejszym
stopniu sprawny
z
punktu
widzenia
wyzwań,
w obliczu
któ1ych
stoi
współczesna
gospodarka.
Ktyzys
strukturalny
-
ogólnie
biorąc
-
odnosi
się
do sfe1
realnej
y
gospodarki, a
wyraża się
on w
poważnych
dysproporcjach i
nieadekwatności
struktury
istniejącego
aparatu
produkcyjnego, inwestycji, produkcji i handlu
zagranicmego
wobec
potrzeb
społe cznych,
w
tym
w stosunku do
strumienia
efektywnego
popytu.
Jest
to
zatem jeden z
głównych
czynników
wywołujących
chronicmą
nierównowagę
gospodarczą.
Innym
aspektem kryzysu
strukturalnego
jest
także
niedowład
struktmy
instytucjonalnej
gospodarki
narodowej, która
-
z
jednej strony
-
jest
produktem dotychczas
ukształtowanego
systemu
i
struktmy
rzeczowej
gos-
podarki
narodowej,
z
drugiej
zaś
strony
poprzez
sprzężenie
zwrotne ujemnie
na
strukturę
wpływa.
Wreszcie
trzecia
warstwa
ktyzysu, tj.
jego
wymiar politycmy,
wyraża
się
zarówno
w
małej
skutecmości
polityki gospodarczej
państwa
,
j
ak
i
w
wyraź­
nych
symptomach
kryzysowych
w odniesieniu
do polityki jako
oheślonego
sposobu sprawowania
władzy.
Dodać
trzeba
od
razu,
że
wyodrębnienie
tych
trzech aspektów ogólnego ktyzysu gospodarki
socjalistycmej
ma
główne
maczenie metodologicme
i
systematyzujące,
może
to
być
bowiem
-
co dalej
wykazuję
-
użytecme
z
punktu
widzenia dyskusji
nad stanem gospodarki
i drogami
prowadzącymi
do
jej
poprawy. W
rzeczywistym
natomiast mecha-
nizmie gospodarczym i
związanych
z nim
stosunkach
społecmo-politycmych
mamy do
czynienia z
wyraźnymi
współzależnosciami
pomiędzy
systemem
(rozumianym
jako mechanizm
ekonomicmo-finansowy),
polityką
a
struktm·ą
ekonomicmą.
Jednym
z
głównych
przejawów negatywnych procesów,
w
któ1ych
wyraża
się
ktyzys,
jest
inflacja.
Stwarza ona
nie
tylko
poważne
konsekwencje
w spo-
łecmym
procesie reprodukcji,
ale
pociąga
za
sobą
także
znacme
koszty
społecme
i
ujenme
skutki
polityczne. Dlatego
też
problematyka inflacji
9
Zgłoś jeśli naruszono regulamin