Strój Kaszubski._Stelmachowska B.pdf

(84344 KB) Pobierz
A-T-L-A-S
POLSKICH
STROJÓW
LUDOWYCH
BOŻENA
STELMACHOWSKA
STRÓJ KASZUBSKI
P O L S K I E
T O W A R Z Y S T W O
L U D O Z N A W C Z E
A T L A S
C Z Ę S C
i
P O L S K I C H
S
T
R
O
J
Ó
W
L
U
D
O
W
Y
C
H
2
P O M O R Z E
Z E S Z Y T
B O Ż E N A
S T E L M A C H O W S K A
STRÓJ
KASZUBSKI
W R O C L A W
w
1 9
5
9
WE
WROCŁAWIU
NAKŁADEM
POLSKIEGO TOWARZYSTWA LUDOZNAWCZEGO
A T L A S
P O L S K I C H
PRZEZ
S T R O J Ó W
POLSKIE
L U D O W Y C H
.
G A J E K ,
WYDAWANY
T O W A R Z Y S T W O
LUDOZNAWCZE
K O M I T E T
ADAM
ADAM
WICZ,
R E D A K C Y J N Y :
ANNA
J Ó Z E F
GLAPA,
K U T R Z E BA - P OJ N A R O W A ,
KAZIMIERZ
TADEUSZ
PIETKIE­
SEWERYN
S E W E R Y N
MŁODZIANOWSKI,
ROMAN
REINFUSS,
R E D A K T O R
O K Ł A D K A :
P L A N S Z E
Z E S Z Y T U :
A D A M
B A R W N E :
TADEUSZ
M Ł O D Z I A N O W S K I
J E R Z Y
K A R O L A K
DRUKARNIA UNIWERSYTETU
KLISZE JEDNOBARWNE:
JAGIELLOŃSKIEGO
ZAKŁADY
KRAKOWSKIE
OFFSETOWE
T A B L I C E
D R U K A R N I A
W I E L O B A R W N E :
N A R O D O W A
K R A K Ó W
Nakład 6.200 egz. — Ark. druk. 4,25+2 tablice. — Papier ilustrac. k l . I I I ,
70x100/80.
Oddano do składania 17. X . 1958.
Druk ukończono
w lipcu 1959 r.
Zam. 639/58
DRUKARNIA
Cena zł 29
UNIWERSYTETU
C-7
JAGIELLOŃSKIEGO
OD
REDAKCJI
Odkilku lat przygotowywany do druku zeszyt Atlasu Polskich
Strojów
Ludo­
wych poświęcony ubiorom kaszubskim ukazuje się dopiero teraz, po śmierci autorki,
prof. dr Bożeny Stelmachowskiej. Prof. Bożena Stelmachowska poświęciła Kaszubom
i Pomorzu szereg opracowań, takich jak «Podkoziolek»
i «Rok obrzędowy na Po-
morzu», pełniła też po I I wojnie światowej obowiązki profesora etnografii na Toruń­
skim Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, przez co jeszcze bardziej związała się z tym
regionem.
Autorka podejmując się opracowania monografii stroju kaszubskiego stanęła wobec
dużych trudności, gdyż łudowe ubiory, zwłaszcza kobiece, wcześnie, bo w połowie
XIX w. zaginęły. Ocałałe składniki tego ubioru, a także ogółnikowe opisy i nieścisły
materiał ikonograficzny, nie ułatwił autorce tego zadania. Duże trudności
spiętrzyły
się zwłaszcza w zakresie problemu historii przemian ubioru kaszubskiego i jego
zróżnicowania. Autorka była zmuszona podjąć w wielu wypadkach trud
rekonstrukcji
różnych elementów tego stroju; natrafiła też na trudności w zakresie
materiałów
porównawczych
z Kociewia i Borów Tuchołskich. Z tych właśnie przyczyn długo
toczyły się dyskusje między Redakcją Atłasu Polskich Strojów Ludowych, a Autorką
i recfa/ceorem zeszytu, prof. dr Tadeuszem Sewerynem, autorem studium o złoto­
głowiach kaszubskich. Niestety, przedwczesna śmierć prof. dr Bożeny Stelmachow­
skiej uniemożliwiła jej wykończenie tej pracy. Ofiarnie podjął się tego dzieła prof.
dr T. Seweryn, rozszerzył on poważnie zakres dokumentacji historycznej do stroju
kaszubskiego oraz uzupełnił syntezę przez uwzgłędnienie podłoża
gospodarczego
i społecznego zagadnienia, rozszerzył materiał dowodowy, obrazujący formy tego kroju
i jego zdobnictwo zabytkowe oraz wykonał serię rysunków przedstawiających
ty­
powe ełementy regionalne, jako też obiekty przeważnie już dzisiaj nie istniejące. Prof.
Seweryn dostarczył również krojów do niektórych części stroju kaszubskiego i po­
święcił wiełe czasu i pracy, aby monografia o stroju kaszubskim
przygotowywana
od kilku lat mogła wyjść drukiem. Nadał on też pracy jej kształt ostateczny tak pod
względem konstrukcji, jak też ujęcia stylistycznego. Pracą tą oddał redaktor zeszytu
kaszubskiego najlepszą przysługę pamięci Bożeny Stelmachowskiej,
doprowadzając
do końca jej dzieło o ubiorze Kaszubów, z których kulturą ludową była Ona tak ser­
decznie uczuciowo związana.
(—) Józef
Gajek
Zgłoś jeśli naruszono regulamin