Polityka pieniezna- calosc wyklad.doc

Polityka pieniężna

Cele i strategie polityki pieniężnej

Plan wykładu

•Cele polityki pieniężnej

•Strategie polityki pieniężnej

Istota polityki pieniężnej

ØPolityką pieniężną nazywamy działalność banku centralnego prowadzoną w imieniu państwa, a polegającą na wyborze pieniężnych celów makroekonomicznych i ich realizacji przez regulowanie podaży pieniądza i popytu na pieniądz, za pomocą wykorzystania wybranych instrumentów.

ØPolityka pieniężna to najprościej sztuka rządzenia pieniądzem

Istota polityki pieniężnej

W Polsce zapis konstytucyjny określa, iż celem finalnym banku centralnego powinna byd niska inflacja i stabilizacja cen oraz współdziałanie z rządem w realizacji programu gospodarczego, rozumianego jako utrzymanie długotrwałego, stabilnego i zrównoważonego wzrostu gospodarczego, jeśli nie stoi to w sprzeczności z osiąganiem celu podstawowego

Rodzaje polityki pieniężnej

Kryteria podziału:

•kształtowanie celów i realizacji polityki pieniężnej,

•horyzont czasowy,

•charakter oddziaływania na gospodarkę,

•koszt pieniądza w gospodarce.

Rodzaje polityki pieniężnej

Kryterium: kształtowanie celów i realizacji

qpolityka pieniężna ustrojowa

–reguluje w ramach istniejącego systemu walutowego stosunki między walutą krajową a walutami obcymi oraz w ramach ustroju pieniężnego –zasady gwarantowania gospodarce odpowiedniej ilości pieniądza. Jest ona prowadzona w celu:

–realizacji nowych, określonych celów polityki walutowej i pieniężnej,

–wyznaczenia polityce pieniężnej i walutowej konkretnych ram działania, wyboru instrumentów,

–modelowania zmian w postępowaniu banków i podmiotów gospodarczych,

–realizacji zmian w strukturze systemu bankowego, w gospodarce i handlu zagranicznym.

qpolityka pieniężna procesowa rozumiana jest jako kombinacja celów i środków polityki pieniężnej dla sterowania procesem gospodarowania pieniądzem. Polityka pieniężna procesowa charakteryzuje się znaczną dynamiką, gdyż winna być wrażliwa na zmiany po stronie popytu na pieniądz i podaż pieniądza. Zadaniem polityki procesowej jest realizacja, w ramach polityki ustrojowej, celów polityki pieniężnej poprzez bieżące dostosowywanie narzędzi polityki pieniężnej do istniejących warunków ogólnogospodarczych. Polityka pieniężna procesowa –może w ramach danego ustroju pieniężnego –rozwijać określoną strategię polityki pieniężnej.

Kryterium: horyzont czasowy

•politykę krótkookresową, nastawioną na realizację zadań bieżących, doraźnych, wynikających z konieczności elastycznych dostosowań do zmieniających się warunków ekonomicznych kraju, w trakcie przebiegu cyklu koniunkturalnego,

•politykę średniookresową– skoncentrowaną na realizacji wzrostu gospodarczego i neutralizowaniu skutków odchyleń od wyznaczonej ścieżki wzrostu,

•politykę wieloletnią (strategiczną)–określającą drogę dochodzenia do stabilizacji siły nabywczej pieniądza

Kryterium: charakter oddziaływania na gospodarkę

•politykę restrykcyjną, ograniczającą, preferującą metody i środki administracyjne regulacji obiegu pieniądza,

•politykę ekspansywną, wspomagającą aktywność gospodarczą, liberalizującą istniejące ograniczenia administracyjne,

•politykę neutralną, gdy pieniądz spełnia jedynie rolę ewidencyjną, obrachunkową, pasywną, pozostawiając rynkowi swobodę działania.

Kryterium: koszt pieniądza w gospodarce

•polityki taniego pieniądza, mającej stymulować system gospodarki,

•polityki drogiego pieniądza, mającej za zadanie hamowanie nadmiernego ożywienia gospodarczego.

Amerykańska systematyka polityki pieniężnej

Systematyka celów polityki pieniężnej

Cechy strategii polityki pieniężnej

Strategia polityki pieniężnej

•Jest to sposób ustalania i realizacji polityki pieniężnej

•Rozróżniamy:

–Strategie tradycyjne, np. triada celów

–Strategie nowoczesne

•Strategia bezpośredniego celu inflacyjnego

•Strategia eklektyczna

Tradycyjna strategia polityki pieniężnej –cele operacyjne

Rodzaje celów operacyjnych stosowanych w praktyce:

•kontrola krótkoterminowych stóp procentowych (jednodniowych do 3-miesięcznych),

•kontrola wąskiego agregatu pieniężnego (M0, wolne rezerwy banków komercyjnych).

Tradycyjna strategia polityki pieniężnej –cele pośrednie

•Cel pośredni powinien być

–łatwo mierzalny

–łatwo kontrolowany przez bank centralny

–mieć przewidywalny wpływ na cel finalny

•Najczęściej wykorzystywane cele pośrednie to:

–Kontrola kursu walutowego

–Kontrola agregatów pieniężnych

–Kontrola stóp procentowych

Triada celów –kontrola stóp procentowych

Cele polityki pieniężnej

•Cele finalne polityki pieniężnej mogą byd różne,

w zależności od tego, czy:

–Dopuszcza się jedynie cele pieniężne, :

•Stabilność  cen

•Stabilność wartości pieniądza

•Stabilność kursu walutowego

–Realizuje także cele ogólnogospodarcze banku centralnego

•Wysoki i stabilny wzrost gospodarczy

•Niskie stopy procentowe

•Niskie bezrobocie

Najczęściej spotykanym obecnie celem banku centralnego jest stabilność poziomu cen… Dlaczego?

•To polityka pieniężna jest zazwyczaj wyłączną kompetencją banku centralnego

–Polityka ogólno gospodarcza jest uzależniona tak że od innych instytucji(parlament ,rząd, i td.)

•Niepowinnażadnainstytucjarealizowadjednocześniesprzecznychzesobącelów

–Bezrobocie vs .inflacja

•Koszty inflacji

Celem finalnym jest zazwyczaj stabilizacja poziomu cen…

•Dlaczego nie zerowa inflacja albo spadek poziomu cen (deflacja)?

wZjawiska deflacyjne są bardziej niekorzystne dla gospodarki niż inflacyjne i o wiele trudniej z nimi walczyć …

Czy bank centralny jest jedyną instytucją wpływającą na inflację?

•Nie! W koszyku dóbr i usług konsumpcyjnych branych pod uwagę przy wyliczaniu inflacji występują ceny, na które NBP nie ma wpływu, np.:

–Ceny kontrolowane przez Państwo (nierynkowe)

–Ceny charakteryzujące się sezonowością (warzywa, owoce, itd.)

–Ceny surowców (uzależnione od cen na rynkach międzynarodowych i kursu walutowego

•Dlatego wylicza się wskaźniki inflacji bazowej

Trójkąt niespójności (trylemat gospodarki otwartej)

I –stały kurs walutowy i kontrola przepływu kapitału, przy braku niezależnej polityki monetarnej,

II –płynny kurs walutowy i swobodny przepływ kapitału, przy niezależnej polityce monetarnej,

III –kontrola przepływu kapitału i kombinacja stałego kursu walutowego z niezależną polityką monetarną

Cechy strategii BCI