Uprawa malin w ogrodach przydomowych.pdf

(904 KB) Pobierz
Uprawa malin w ogrodach przydomowych
z zastosowaniem metod integrowanej ochrony roślin
pędu tych malin może wytwarzać pędy owoconośne
i owocować w tym samym okresie co malina wiosenna.
Jeżeli chcemy, aby cały zbiór przypadał na późne lato
lub jesień, to po zbiorze owoców wycinamy wszystkie
pędy.
Ochrona malin przed chorobami i szkodnikami
Od 1 stycznia 2014 roku na terenie UE obowiązuje
integrowana ochrona roślin. Polega ona na wykorzy-
staniu w ochronie wszystkich metod stwarzających
roślinie najwłaściwsze warunki do rozwoju i plono-
wania. Stosowanie ochrony chemicznej jest ostatecz-
nością. W przypadku uprawy malin, podstawowe za-
sady integrowanej ochrony to:
• Stosowanie właściwego płodozmianu oraz prze-
strzeganie terminów sadzenia roślin, a także właści-
wej obsady roślin.
• Przestrzeganie właściwej agrotechniki zgodnej z za-
sadami Dobrej Praktyki Rolniczej.
• Uprawianie gatunków i odmian odpornych lub to-
lerancyjnych na organizmy szkodliwe.
• Higiena podczas uprawy, zbioru i przechowywania
(dezynfekcja maszyn i opakowań).
• Właściwe nawożenie, wapnowanie i nawadnianie.
• Ochrona i introdukcja naturalnych wrogów organi-
zmów szkodliwych.
• W ochronie roślin stosowanie w pierwszej kolejno-
ści metod niechemicznych.
• Stosowanie obniżonych dawek i ograniczonej ilości
zabiegów.
• Podejmowanie decyzji o zastosowaniu ś.o.r. na pod-
stawie wyników monitoringu występowania orga-
nizmów szkodliwych.
• Stosowanie w pierwszej kolejności ś.o.r. o najmniej
niekorzystnym oddziaływaniu na ludzi, zwierzęta
i środowisko.
W integrowanej ochronie roślin posiadacz grun-
tów lub obiektów, w których wykonywano zabiegi
ś.o.r. jest obowiązany do podania przyczyny ich zasto-
sowania w prowadzonej ewidencji zabiegów ś.o.r.
M
aliny to krzewy o bardzo smacznych i zdro-
wych owocach spożywanych na surowo lub
w postaci przetworów. Właściwości proz-
drowotne zawdzięczają m.in. obecności antocyjanów
- składników nadających owocom kolor czerwony
czy purpurowy. Antocyjany mają działanie przeci-
wutleniające i przeciwzapalne. Z owoców malin naj-
częściej przyrządzamy sok na przeziębienie. Ostatnie
badania wykazały, że posiadają one także działanie
przeciwnowotworowe, a zawarty w nich błonnik ob-
niża poziom cukru i cholesterolu. Maliny są również
źródłem witaminy C niezbędnej do budowy kolagenu,
który tworzy tkankę łączną, usprawnia proces gojenia
ran, regeneracji złamań, chroni przed krwawieniem
i powstawaniem sińców, pobudza system odporno-
ściowy, ułatwia walkę z mikroorganizmami chorobo-
twórczymi. Dlatego sądzę, że warto wygospodarować
trochę miejsca w naszym ogródku przydomowym dla
uprawy tej rośliny.
Odmiany malin
Pędy krzewów malin żyją dwa lata. W jednym
roku wyrastają z szyjki korzeniowej lub korzeni tzw.
odrosty korzeniowe, a w drugim pędy boczne zakoń-
czone kwiatostanem, które po zaowocowaniu zamie-
rają. Zamierające pędy wycinamy, a wybieramy ład-
niejsze pędy jednoroczne, które zaowocują w roku
następnym. Tak postępujemy z
malinami tzw. letni-
mi.
Do tej grupy należą takie odmiany, jak:
Laszka
-
jedna z najwcześniej owocujących malin (owocuje już
w połowie czerwca),
Benefis
– owocująca od połowy
lipca, a także
Glen Ample, Sokolica
i
Radziejowa.
Inaczej postępujemy z tzw.
maliną powtarzającą
(czasami nazywaną maliną późną).
Popularne odmia-
ny z tej grupy to:
Polana, Polka, Pokusa, Popiel.
Malina
ta zawiązuje pąki kwiatowe na jednorocznych pędach.
W tym samym roku, w wierzchołkowej części pędu,
zawiązują się owoce, które dojrzewają jesienią, a cza-
sem późnym latem. Niekiedy nieprzycięta, niższa część
Choroby malin
Zamieranie pędów malin
- choroba powodowa-
na przez różne grzyby pasożytnicze, poraża przede
wszystkim pędy, ale także liście i pąki. Pierwsze jej ob-
jawy widać już w czerwcu. Wokół pąków i na młodych
pędach pojawiają się fioletowo-brunatne przebarwie-
nia. Plamy w ciągu sezonu rozrastają się, kora w miej-
scu plam łuszczy się. Choroba powoduje zamieranie ca-
łych pędów w czasie kwitnienia i dojrzewania owoców.
1
W integrowanej ochronie do zwalczania wymie-
nionych szkodników dopuszczone są: Calipso 480 SC
w dawce 0,2 l/ha, Ortus 0,5 SC w dawce 1,5/ha oraz Mo-
spilan 20 SP w dawce 0,2 kg/ha. Należy pamiętać, aby
chemicznych środków ochrony nie stosować w czasie
oblotu pszczół, a przed zastosowaniem chemicznego
środka ochrony roślin należy obowiązkowo zapoznać się
z etykietą-instrukcją stosowania preparatu.
Wymagania uprawowe malin
Dobrymi przedplonami dla malin są rośliny z ro-
dziny motylkowatych (peluszka, seradela, wyka), z ro-
dziny krzyżowych (gorczyca biała rzodkiew, rzepak),
z rodziny rdestowatych (gryka), z rodziny faceliowa-
tych (facelia).
Rola przedplonu:
- wiązanie azotu atmosferycznego,
- zwiększanie zawartości substancji organicznej w gle-
bie,
- spulchnianie podglebia i wydobywanie z niego
składników pokarmowych,
- ochrona gleby przed erozją wodną i wietrzną,
- zagłuszanie rozwoju chwastów,
- zwiększanie aktywności biologicznej, pobudzanie
rozwoju flory i fauny glebowej,
- kryjówka dla organizmów pożytecznych zwalczają-
cych szkodniki.
Maliny wymagają gleb mineralnych, żyznych, ale
niezlewnych. Nie odpowiadają jej także gleby piasz-
czyste. Źle rosną na terenach o wysokim poziomie
wód gruntowych lub zalewanych nawet na krótki
okres. Krzewy malin najlepiej rozwijają się, gdy po-
ziom wód gruntowych wynosi około 1 m. Odczyn gle-
by powinien być lekko kwaśny pH 5,5 – 6,5.
Maliny nie boją się przymrozków podczas kwit-
nienia i zawiązywania owoców, jednak narażone są na
przemarznięcia w okresie zimy. Przygotowując glebę
pod maliny, należy wzbogacić ją w obornik lub nawo-
zy zielone stosowane jako przedplon. Dobrze, gdy gle-
bę pod maliny odchwaścimy (ręcznie, mechanicznie
lub chemicznie).
Przypąkowe zamieranie pędów malin
Szara pleśń
- sprawcą tej choroby jest grzyb
Botrytis
cinerea,
który w sprzyjających warunkach, takich jak
podwyższona wilgotność i temperatura atakuje młode
pędy, doprowadzając do ich zasychania i zamierania.
Porażone grzybem pąki kwiatowe również zasychają
i opadają, a owoce zaczynają gnić i pokrywają się cha-
rakterystycznym nalotem i pleśnią.
Kiedy spełnimy wymagania integrowanej ochro-
ny, a przekroczone zostaną progi ekonomicznej szko-
dliwości, możemy zastosować ochronę chemiczną.
W integrowanej ochronie dopuszczone są następujące
środki chemiczne: Mythos 300 SC w dawce 2,5 l/ha,
oczywiście w przeliczeniu na nasz areał, Rovral Aqu-
aflo 500 SC w dawce 1,5 - 2,0 l/ha, Sadoplon 75 WP
w dawce 3 kg/ha, Signum 33 WG w dawce 1,8/ha,
Switch 62,5 WG w dawce 0,8 – 1,0 kg/ha oraz Polyver-
sum WP w dawce 0,2 kg/ha.
Szkodniki malin
W okresie bezlistnym mogą wystąpić:
pryszczarek
malinowiec, galasówka maliniak i przeziernik mali-
nowiec.
Po zaobserwowaniu szkodników na roślinie,
usuwamy zasiedlone przez nie pędy.
Przed kwitnieniem oraz w czasie kwitnienia mogą
wystąpić:
mszyce, przędziorki, kwieciak malinowiec,
pryszczarek i namaliniak łodygowy.
Sadzenie malin
Maliny najlepiej sadzić jesienią, bo wtedy rośliny
mają najlepsze warunki do ukorzeniania się. Pamiętać
należy o tym, żeby posadzić je 2 - 3 cm głębiej niż ro-
sły w mateczniku. Po posadzeniu wokół roślin nale-
ży usypać kopczyki, aby zapobiec przemarznięciu ich
w czasie pierwszej zimy, szczególnie gdyby była bez-
śnieżna. Sadzenie wiosną zapobiega przemarznięciu
roślin, ale wymaga ich obfitego podlewania.
Maliny należy sadzić w rzędach co 40 – 50 cm, a od-
ległość między rzędami powinna wynosić 1,5 – 2 m. Po
posadzeniu rośliny przycinamy na ok. 10 – 20 cm nad
ziemią.
Najpopularniejszym sposobem uprawy malin jest
prowadzenie ich w szpalerach, w których pędy są roz-
Kwieciak
malinowiec
2
pięte na drutach. Ułatwia to pielęgnację plantacji, a owo-
cujące pędy nie wyłamują się pod ciężarem owoców
i mają swobodny dostęp do światła.
Po zbiorach owoców z plantacją malin postępuje-
my w zależności od typu i uprawianych odmian. Jeże-
li uprawiamy maliny ma zbiór wiosenny - wycinamy
pędy, które zaowocowały, pędy słabe, pokładające się
na ziemi i chore, a zostawiamy pędy najlepsze, które w
przyszłym roku zaowocują. Natomiast przy uprawie
malin odmian na zbiór późnoletni i jesienny, wszyst-
kie pędy przycinamy tuż nad ziemią, zostawiając sam
system korzeniowy w ziemi.
Nawożenie malin
Generalnie w ogrodach przydomowych nie „szale-
jemy” z nawozami, jednak - jak mówił prof. Szczepan
Pieniążek, twórca nowoczesnego polskiego sadownic-
twa - rośliny odpowiednio „nakarmione” są odpor-
niejsze na choroby i łatwiej znoszą ataki szkodników.
Szczególnie maliny, jako rośliny „żarłoczne”, w trak-
cie wegetacji powinny być odpowiednio nawożone
z tego względu, że korzenią się płytko i czerpią pokarm
z wierzchnich warstw gleby. Najlepiej przed posadze-
niem roślin wykonać badanie składu chemicznego gle-
by w stacji chemiczno-rolniczej. Wtedy mamy pełny ob-
raz tego, czego roślina potrzebuje. Przygotowanie gleby
pod rośliny wieloletnie ma duże znaczenie, bo często
trudno naprawić błędy spowodowane na początku. W
uprawie malin, ze względu na płytkie korzenienie się
roślin, można te błędy łatwiej korygować.
Na początek stosujemy obornik w ilości 30 – 40 ton
na ha, oczywiście w przeliczeniu na nasz areał. Co czte-
ry lata powtarzamy nawożenie obornikiem, nie prze-
kraczając 30 – 40 ton na ha. W latach, gdy nie stosujemy
obornika, można uzupełnić nawożenie nawozami mi-
neralnymi w ilości 60 kg azotu w dawkach dzielonych
(40 kg wiosną na początek wegetacji i 20 kg latem) oraz
70 kg fosforu i 120 kg potasu na ha (w zależności od
wielkości plantacji). Pamiętać należy o tym, że nawo-
zy azotowe stosujemy wiosną i latem, natomiast fosfor
i potas jesienią.
Dobrze pielęgnowana i nawożona plantacja może
nam sprawiać przyjemność i dawać dobry plon przez
12 – 15 lat.
Opracował Jan Rozenek
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin