Rzodkiewka 2.pdf

(139 KB) Pobierz
Rzodkiewka
Pochodzenie i opis botaniczny
Dzikim przodkiem rzodkiewki jest Raphanus landra — roślina występująca jeszcze obecnie
na Półwyspie Apenińskim. Należy ona — podobnie jak brukiew i rzepa — do rodziny
krzyżowych (Cruciferae), i stanowi botaniczną odmianę gatunku Raphanus sativus L.
Rzodkiewka jest w grupie warzyw korzeniowych jedyną rośliną jednoroczną. Po
wykształceniu zgrubienia, stanowiącego jej część użytkowaną, rzodkiewka wybija bezpo-
średnio w pęd kwiatostanowy i to tym szybciej, im dłuższe są dnie w tym okresie jej wzrostu,
gdyż jest rośliną dnia długiego. Późno wysiana, rosnąca od początku w warunkach długiego
naświetlenia dobowego, wybija w pęd kwiatostanowy 'przed wykształceniem odpowiednio
dużego zgrubienia, dlatego nie nadaje się do uprawy w miesiącach letnich. Rzodkiewka ma
słabo rozwinięty system korzeniowy, rozrastający się na boki w małym promieniu i płytko,
wrastający w głąb gleby na 30—50 cm. W początkowej fazie rozwoju tworzy niedużą rozetę,
złożoną z kilku do kilkunastu liści o blaszkach pokrytych sztywnymi włoskami. Zgrubienie
tworzy się jednocześnie z wyrastaniem liści. Skórka zgrubienia może być biała, różowa,
czerwona w różnym odcieniu, fioletowa lub dwubarwna. Miąższ młodych zgrubień jest
jędrny, delikatny i soczysty, z wiekiem traci jednak stopniowo jędrność, staje się miękki i
gąbczasty. Zabarwienie miąższu jest w zasadzie białe, może być jednak czasem lekko
różowawe. Po wykształceniu zgrubienia, odpowiedniej dla danej odmiany wielkości, łodyga
zaczyna się wydłużać, tworząc rozgałęziony pęd kwiatostanowy, dorastający do wysokości
60—130 cm. Odmiany do uprawy w pomieszczeniach
Wartość odżywcza
Wartość odżywcza rzodkiewki, oceniana jej wartością kaloryczną, jest znikoma, zawiera bo-
wiem zaledwie 2—3% węglowodanów, w tym około 2% cukrów. Również zawarte w niej
białko (1%) nie ma znaczenia. Rzodkiewka jest natomiast warzywem o wysokiej wartości
biologicznej, tym bardziej że spożywana wyłącznie na surowo, zachowuje jako pokarm
wszystkie biologicznie wartościowe składniki. W 100 g świeżej masy znajduje się około: 20
mg witaminy C, 50 /ag witaminy B, i 40 jug witaminy B2 oraz około 30 mg wapnia, 30 mg
fosforu i 2 mg żelaza. Wartość dietetyczną rzodkiewki podnosi także zawartość olejku
1
gorczycznego. który działa pobudzająco na organy trawienne i zwiększa apetyt oraz nadaje
specyficzny smak.
Rzodkiewki - ciekawostki i wartości odżywcze
Rzodkiewki, które uważane są za skarłowaciałą formę rzodkwi zostały wyhodowane przez
egipskich rolników. Ich delikatny smak docenili Egipcjanie, gdzie były przysmakiem
faraonów. Do Europy sprowadzili je Rzymianie, a XIII wieku zaczęły być uprawiane w
Niemczech. W średniowieczu uchodziły za środek wpływający na jasność umysłu i
korzystnie regulujący trawienie. Rzodkiewki swą popularność zawdzięczają nie tylko
oryginalnemu smakowi, ale również atrakcyjnemu wyglądowi. Uprawianych jest wiele
odmian rzodkiewki różniących się znacznie ostrością smaku, wielkością oraz kształtem i
kolorem. Możemy więc spotkać rzodkiewkę o różnych kształtach: kuli, walca i stożka oraz
o różnych kolorach: czerwoną, czerwono – białą, czarną, białą, a nawet fioletową. Długie
odmiany rzodkiewki mają szklisty miąższ, są bardziej soczyste i delikatne w smaku.
Najsmaczniejsze są świeżo zerwane, gdyż długo przechowywane szybko więdną i stają się
gąbczaste. Aby dłużej zachować ich świeżość należy zachować cały pęczek, a następnie
włożyć go liśćmi do wody, tak, aby wystawały tylko korzenie. Najzdrowsze są rzodkiewki
spożywane na surowo, jako dodatek np. do kanapek. Można także dodawać je starte lub
pokrojone do surówek i sałatek. Stanowią wtedy doskonały element dekoracyjny,
upiększając surówki i sałatki. Równie smaczne są rzodkiewki "z wody" z masłem i
przyrumienioną tartą bułką. Jeść można także liście rzodkiewki, łącząc je z sałatą lub
świeżym ogórkiem i szczypiorkiem. Liście mają te same wartości odżywcze i smakowe, co
korzenie.
Warzywa te nazywane są "jarzynami pięknych włosów". Rzodkiewka dostarcza po trochu
większości witamin i składników mineralnych. Jest ona źródłem witamin: C, kwasu
foliowego, B6, a także minerałów: potasu, miedzi, manganu, żelaza, siarki. Połączenie w
jednym produkcie spożywczym żelaza, miedzi i manganu korzystnie wpływa na procesy
krwiotwórcze w organizmie. Zalecane są osobom borykającym się z niedokrwistością.
Natomiast charakterystyczny smak warzywa - olejek goryczkowy, zawiera siarkę i działa
pobudzająco na układ trawienny i zwiększa apetyt. Równocześnie obniża nadmiar kwasów
w żołądku, zapobiegając niestrawności i likwiduje zgagę. Rzodkiewka pobudza wydzielanie
żółci oraz działa bakteriobójczo w stosunku do obecnych w przewodzie pokarmowym
mikroorganizmów. Warzywa te jednak ze względu na dużą zawartość olejków, glikozydów
i kwasów organicznych nie powinny jeść osoby z chorobą wrzodową żołądka i
dwunastnicy. Nie są również wskazane w diecie osób z zapaleniem wątroby i nieżycie jelit.
2
Rzodkiewka zawiera niewiele kalorii i sporo witamin z grupy B, kwas pantotenowy oraz
witaminę C. To również bogate źródło wapnia, fosforu, żelaza, potasu i magnezu. Kompleks
witamin i minerałów zawartych w rzodkiewce powoduje, że jej spożywanie jest szczególnie
korzystne dla naszych włosów.
Połączenie żelaza, miedzi i manganu w jednym warzywie, sprawia, że rzodkiewka jest
polecana osobom cierpiącym na niedokrwistość, gdyż wpływa korzystnie na procesy
krwiotwórcze w organizmie.
Ostry smak nadaje rzodkiewce olejek gorczycowy, zawierający siarkę, który znany jest ze
swych właściwości antybakteryjnych, przeciwzapalnych i tonizujących na kwasy żołądkowe.
Jest naturalnym środkiem poprawiającym trawienie i apetyt oraz działającym bakteriobójczo
na przewód pokarmowy.
Rzodkiewki są zdrowym dodatkiem do twarożku, chłodnika, chleba, sałatek i sosów
jogurtowych.
Godne polecenia są również, coraz bardziej popularne kiełki rzodkiewki, które są szczególnie
bogatym źródłem witaminy C, siarki, potasu i magnezu. Dieta bogata w te składniki pomoże
przywrócić cerze blask, wzmocni włosy i paznokcie oraz wyrwie z jesienno-zimowej apatii i
zmęczenia.
Rzodkiewka zawiera, między innymi, witaminy z grupy C, PP, B1, B2, A oraz rozmaite
związki mineralne, takie jak: sód, wapń, siarka, żelazo, magnez, miedź, fosfor, chlor. Duża
ilość siarki w rzodkiewce bardzo dobrze wpływa na urodę, a szczególnie na bujność włosów,
żelazo zaś jest niezbędne dla ludzi z problemami anemicznymi, pomaga także
w przetransportowaniu dużej dawki tlenu, co sprawia, że podczas np. egzaminu będzie
sprzymierzeńcem zdającego, gdyż pozwala usuwać zmęczenie. Ta nowalijka polecana jest
także reumatykom oraz ludziom z problemami nerkowymi (kamienie nerkowe).
www.odzywianie.info.pl
www.kobieta.info.pl
www.nawidelcu.pl
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin