folder.pdf

(689 KB) Pobierz

miejscem wielu wojen, powstań i bitew. Najkrwawszym był okres II wojny

światowej – we wrześniu 1939 toczyły tutaj walki idące na odsiecz Warszawie

armie “Poznań” i “Pomorze”, przez całą okupację puszcza była schronieniem

i miejscem szkolenia żołnierzy AK. W 1944 roku w puszczy powstał obóz

warowny, obejmujący wiele wsi. Teren ten, całkowicie wolny od okupan-

ta, przyjęło się wówczas nazywać „Niepodległą Rzeczpospolitą Kampi-

noską”. Stąd zgrupowanie AK „Kampinos” przez dwa miesiące niosło

pomoc powstaniu warszawskiemu. Świadectwem tamtych mrocznych

czasów są cmentarze wojenne i partyzanckie oraz rozsiane po całej pusz-

czy mogiły. Na cmentarzu-mauzoleum w Palmirach znajdują się groby po-

nad 2000 ofiar masowych egzekucji dokonywanych potajemnie w Puszczy

Kampinoskiej i innych podwarszawskich lasach. W parku i jego sąsiedztwie

znajduje się wiele zabytków architektury, z których najsłynniejsze związa-

ne są z życiem Fryderyka Chopina. Są to dworek w Żelazowej Woli, miej-

sce urodzin kompozytora, oraz gotycko-renesansowy kościół obronny

w Brochowie, gdzie rodzice Fryderyka brali ślub, a on sam był ochrzczony.

adaniem parku jest także ochrona znajdujących się na jego terenie

pamiątek historii i kultury. W przeszłości Puszcza Kampinoska była

KAMPINOSKI PARK

NARODOWY

UNESCO za Światowy Rezerwat Biosfery pod nazwą „Puszcza Kampinoska”.

e względu na wartości przyrodnicze oraz znaczenie społeczne w 2000 roku

Kampinoski Park Narodowy wraz ze strefą ochronną został uznany przez

ark stanowi ważną bazę rekreacyjno-wypoczynkową dla stolicy. Od-

wiedzający mają do dyspozycji 350 km szlaków turystycznych pieszych,

200-kilometrowy szlak rowerowy, trasy konne oraz 18 parkingów i 13 polan

wypoczynkowych znajdujących się na obrzeżach parku. Działalność edu-

kacyjną park prowadzi w trzech placówkach: Centrum Edukacji w Izabeli-

nie, Ośrodku Dydaktyczno-Muzealnym im. Jadwigi i Romana Kobendzów

w Granicy i Ośrodku Hodowli Żubrów im. prezydenta RP Ignacego Mościc-

kiego w Smardzewicach. Dwa pierwsze ośrodki mają ekspozycje muzealne,

oferują pokazy filmów i przezroczy oraz różnorodne zajęcia edukacyjne,

głównie dla dzieci oraz młodzieży szkolnej i akademickiej.

Dyrekcja Parku

05-080 Izabelin, ul. Tetmajera 38

tel. (022) 722 60 01, 722 60 21, 722 65 59

e-mail: dyrekcja@kampinoski-pn.gov.pl

www.kampinoski-pn.gov.pl

Centrum Edukacji

05-080 Izabelin, ul. Tetmajera 38

tel. (022) 722 60 01, 722 60 21, 722 65 59

czynne: pn.–pt. 8.00–15.00, so.–nd. 10.00–16.00

e-mail: edukacja@kampinoski-pn.gov.pl

Ośrodek Dydaktyczno-Muzealny

im. Jadwigi i Romana Kobendzów

05-085 Granica k. Kampinosu

tel./fax (022) 725 01 23

czynny: wt.–nd. 9.00–16.00

Ośrodek Hodowli Żubrów

im. prezydenta RP Ignacego Mościskiego

ul. Tomanka 9, 97-213 Smardzewice,

tel. (044) 710 86 20

czynny w sezonie letnim:

pn.–pt. 9.00–16.00, so.–nd. 11.00–18.00;

zimowym: pn.–pt. 9.00–15.00, so.–nd. 11.00–15.00

Tekst: Grzegorz Okołów. Redakcja i uaktualnienie: Andrzej Lubański

Zdjęcia: Tomasz Hryniewicki, Grzegorz Okołów. Mapka: Katarzyna Fidler

Opracowanie graficzne: Piotr Fidler

Nakład: 7000 egz.

Folder sfinansowano ze środków

Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Powiatu Warszawskiego Zachodniego

ampinoski Park Narodowy został utworzony 16 I 1959 roku dzię-

ki staraniom Jadwigi i Romana Kobendzów. Położony jest na Ni-

zinie Środkowomazowieckiej, między lewym brzegiem Wisły a Bzurą,

tuż przy północno-zachodnich rogatkach Warszawy. Jest jedynym euro-

pejskim parkiem i jednym z dwóch na świecie graniczących bezpośred-

nio ze stolicą kraju. Powierzchnia parku wynosi 38 544,33 ha, z czego

72,40 ha przypada na Ośrodek Hodowli Żubrów w Smardzewicach w woj.

łódzkim. Wokół parku rozciąga się strefa ochronna o areale 37 756 ha.

granicach parku znajdują się rozległe obszary Puszczy Kampi-

noskiej, położone w pradolinie Wisły. Puszcza tworzy wyraźnie

wyodrębniony układ przyrodniczy, usytuowany w punkcie węzłowym

korytarzy ekologicznych (doliny Wisły, Bugu i Narwi) o znaczeniu eu-

ropejskim. Teren ten został ukształtowany w okresie polodowcowym

przez wody z topniejącego lodowca spływające do morza szerokim

na 18 km korytem Prawisły. Wyspy i ławice dały początek wydmom,

a w dawnych korytach i starorzeczach

wytworzyły się tereny ba-

gienne. Tak powstały dwa ułożone równoleżnikowo pasy wydmo-

we oraz leżące pomiędzy nimi dwa pasy bagienne. Dodatkowo wśród

kompleksów wydm znajdują się podmokłe zagłębienia, a na tere-

nach bagiennych piaszczyste wzniesienia oraz niewielkie wydmy.

dawkowata i omszona (8,3%). Lasy zajmują ponad 70% powierzch-

ni parku, resztę stanowią różnego rodzaju zbiorowiska nieleśne.

ereny wydmowe są niemal całkowicie porośnięte lasami, wśród któ-

rych dominują bory sosnowe świeże i mieszane. Niewielkie fragmen-

ty wydm pokrywają ciepłolubne zbiorowiska napiaskowe i kserotermicz-

ne. Na żyznych glebach na stokach i podnóżach wydm oraz na mineral-

nych wyspach wśród bagien rosną grądy – wielogatunkowe lasy liściaste

złożone z dębów, grabów, lip, klonów. Zbiorowiskami leśnymi terenów

bagiennych są olsy, gdzie tworzące je drzewa (olchy z domieszką brzo-

zy) rosną na kępach, pomiędzy którymi przez znaczną część roku znajdu-

je się woda. Brzegi cieków wodnych porastają łęgi olchowo-jesionowe.

aturalnymi zbiorowiskami otwartych terenów bagiennych są tu-

rzycowiska, które obecnie w większych fragmentach zachowały się

w południowej części parku. W przeszłości wiele terenów bagiennych

zostało wylesionych, osuszonych i przekształconych w łąki i pastwiska.

tego obszaru za ostoję ptaków o randze europejskiej. Od 2004 r. Kampino-

ski Park Narodowy jest także obszarem NATURA 2000 (kod PLC 140001),

zarówno ze względu na bogactwo gatunków ptaków (Dyrektywa Ptasia),

jak i na różnorodność zbiorowisk roślinnych (Dyrektywa Siedliskowa).

uże zróżnicowanie siedlisk powoduje, że występuje tutaj ponad

50 zbiorowisk roślinnych. Tworzy je ok. 1400 gatunków roślin na-

czyniowych, 115 gatunków mszaków oraz 146 gatunków porostów. Wśród

nich znajdują się gatunki reliktowe oraz charakterystyczne dla różnych stref

geograficznych, jak relikt epoki polodowcowej – chamedafne północna,

gatunki borealne – zimoziół północny i kosaciec syberyjski, relikty pon-

tyjskie – wisienka kwaśna i wężymord stepowy. 74 występujących w parku

gatunków roślin podlega ochronie całkowitej, m.in. wawrzynek wilczeły-

ko, lilia złotogłów, sasanki otwarta i łąkowa, bluszcz pospolity, storczyki.

parku występuje 66 gatunków drzew i 70 gatunków krzewów,

z czego 33 gatunki drzew i 46 gatunków krzewów jest po-

chodzenia rodzimego. Głównym gatunkiem lasotwórczym jest so-

sna, zajmująca 66,3% powierzchni leśnej, następnymi są olcha czar-

na (12,5%), dąb szypułkowy i bezszypułkowy (9,7%) oraz brzoza bro-

ampinoski Park Narodowy jest jedną z najważniejszych ostoi fauny niżu

polskiego. Szacuje się, że może tutaj występować połowa rodzimej fau-

ny, czyli ok. 16,5 tysiąca gatunków zwierząt. Dotychczas udokumentowano

bytowanie ponad 3 tys. gatunków, co świadczy o stosunkowo małym stopniu

zbadaniu fauny tego terenu. Najliczniejszą grupę zwierząt stanowią bezkrę-

gowce (wśród nich 31 gatunków komarów). Puszcza Kampinoska jest miej-

scem występowania wszystkich 13 nizinnych gatunków płazów oraz 6 gatun-

ków gadów. Na terenie parku i strefy ochronnej gnieździ się ponad 150 ga-

tunków ptaków, wśród nich kilkanaście par bocianów czarnych i żurawi (nie-

które gniazdują zaledwie kilka kilometrów od granic stolicy), orlik krzykliwy,

a od 2000 roku orzeł bielik. Na terenach otwartych licznie występuje derkacz,

gatunek zagrożony wyginięciem w skali światowej. Łącznie z okresem pozalę-

gowym obserwowano tutaj 215 gatunków ptaków. Miejscem zimowania dużej

ilości ptaków wodnych jest pobliska Wisła. Występowanie na terenie parku

wielu rzadkich i zagrożonych wyginięciem ptaków, a zwłaszcza świerszczaka

i derkacza, zadecydowało o uznaniu w 1999 roku przez Parlament Europejski

ajwiększym z 50 gatunków ssaków jest łoś, będący symbolem Kam-

pinoskiego Parku Narodowego. Zwierzęta te wytępiono w połowie

XIX stulecia i reintrodukowano do puszczy w 1951 roku. Obecnie ich

populacja liczy około 200 osobników. Liczne są sarny i dziki, powoli za-

domawia się jeleń. Nad niektórymi ciekami wodnymi oraz starorzeczami

Wisły spotykana jest wydra. O wiele liczniejsze są reintrodukowane tutaj

w 1980 roku bobry, które zasiedliły niemal wszystkie cieki wodne i zaczę-

ły kolonizować tereny sąsiednie – Wisłę i Bzurę. W parku żyje 14 gatun-

ków nietoperzy. Przedstawicielami drapieżników są m.in. kuny, lisy, jenoty

i rysie, które po niemal 200 latach nieobecności powróciły w puszczańskie

ostępy. Reintrodukcja rysia spowodowana była brakiem dużych drapieżni-

ków, pełniących rolę naturalnych regulatorów liczebności zwierzyny. Eks-

peryment rozpoczął się w 1992 r., pierwsze koty wypuszczono na wolność

w 1994 roku. Obecnie kilka rysi żyje na wolności, gdzie doczekały się po-

tomstwa. W 2008 roku stan dzikiej populacji rysia szacowano na 5–10 sztuk.

ajbardziej wartościowe fragmenty parku objęte są ochroną ścisłą

w 22 obszarach ochrony ścisłej o łącznej powierzchni 4638 ha (ok. 12%

pow. parku). Największy z nich Sieraków (1205 ha) położony jest tylko kilka

kilometrów od granic Warszawy. Na pozostałych terenach prowadzone są

różnorodne działania z zakresu ochrony czynnej, mające na celu przywró-

cenie utraconych walorów przyrodniczych: przebudowa drzewostanów, od-

twarzanie zakłóconych stosunków wodnych, reintrodukcja występujących tu

wcześniej gatunków roślin (cis, modrzew europejski) i zwierząt. W celu zacho-

wania tradycyjnego, rolniczego krajobrazu Mazowsza zostały wyodrębnione

4 strefy ochrony krajobrazowej o docelowej powierzchni 3200 ha

(8,3% areału parku). Na terenie parku znajduje się 129 drzew po-

mnikowych, najstarszym jest liczący ponad 330 lat „Dąb Kobendzy”.

Plik z chomika:

niebieski.mech

Inne pliki z tego folderu:

w sercu polski.pdf (5207 KB)
turystyka.pdf (3197 KB)
mapa.pdf (3567 KB)
broszura 2019.pdf (2812 KB)
mapa 1.pdf (2245 KB)

folder.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: