Atlas_ziol_Kulinarne_wykorzystanie_roslin_dziko_rosnacych_demo.pdf

(14989 KB) Pobierz
120 jAdAlnycH gAtunków
AleksAndrA HAlArewicz
atlas
ziół
Wprowadzenie
Ogromna liczba gatunków i odmian warzyw oraz owoców przyciąga uwagę swoim wyglą-
dem, zapachem, smakiem i dostępnością. Wzrasta też liczba osób poszukujących potraw
przyrządzanych z wykorzystaniem roślin dziko rosnących, często pochodzących z własnego
zbioru. Rośliny te określane są mianem ziół lub przypraw. Niektóre są zaliczane do obu
tych kategorii. Pojęcie „zioło” pochodzi od łacińskiego wyrazu
herba
i oznacza trawę lub
roślinę zielną. W mowie potocznej określenie dotyczy rośliny, która ze względu na zawar-
tość specyficznych związków czynnych, wpływających na metabolizm człowieka, ma war-
tość kulinarną i  leczniczą. W  takim też znaczeniu wyraz zioło jest zastosowany w  treści
poniższego opracowania.
Ziołem jest zatem świeża lub wysuszona roślina, którą w  całości lub w  części wyko-
rzystujemy jako składnik dania lub do  wzbogacenia walorów smakowych potrawy oraz
w lecznictwie. Natomiast przyprawy to stosowane w niewielkich ilościach substancje popra-
wiające wartości smakowe, zapachowe i wizualne potraw, czyli suszone i często sproszko-
wane rośliny. Przyprawą jest również sól.
Jadalne zioła, traktowane jako uzupełnienie codziennego jadłospisu, mogą stać się in-
spiracją do wzbogacania potraw już znanych, jak i do poszukiwania nowych. Niewątpliwie
przyczyni się to do rozwoju kulinarnego każdego miłośnika gotowania. W książce zamiesz-
czono opisy i fotografie 120 roślin dziko rosnących, układając je według spisu alfabetycz-
nego polskich nazw gatunkowych. Znajdują się tu zarówno zioła i przyprawy popularne,
jak i  mniej znane, lecz warte poznania i  stosowania. Przedstawione opracowanie może
być również wykorzystane do  oznaczania roślin dziko rosnących w  terenie. W  tym celu
przydatna będzie krótka charakterystyka botaniczna każdego z gatunków, uwzględniająca
cechy morfologiczne organów podziemnych (kłącza, bulwy, cebule, sposób wykształcenia
korzeni), łodygi (wysokość, pokrój, sposób ulistnienia), typy liści (pojedyncze lub złożo-
ne, czyli zbudowane z wielu blaszek liściowych osadzonych na wspólnej osi), właściwości
blaszki liściowej (kształt, rodzaj brzegu liścia, obecność ogonka liściowego), cechy kwiatów
(wielkość, zabarwienie, właściwości szypułki kwiatowej), typ kwiatostanów i cechy owoców
(typ, kształt, zabarwienie, wygląd nasion).
W opisie roślin dziko rosnących ujęto również zwięzłe informacje z zakresu ich biolo-
gii (forma życiowa gatunku, termin kwitnienia), ekologii (wymagania dotyczące podłoża,
oświetlenia, wilgotności, najczęściej zajmowane siedliska), właściwości leczniczych oraz do-
tyczące rozprzestrzenienia, możliwości uprawy i jadalnych części przeznaczonych do zbio-
ru. Przy gatunkach o podobnym pokroju morfologicznym zawarto informacje o możliwości
pomyłki przy ich oznaczaniu w terenie. Szczególny nacisk położono na możliwości zasto-
sowania wybranych ziół na co dzień w kuchni lub przy produkcji żywności. W przypadku
niektórych gatunków w formie ciekawostek podano propozycje prostych przepisów kulinar-
nych. Uzupełnieniem części opisowej jest słowniczek botaniczny, który zawiera i wyczerpu-
jąco objaśnia fachowe terminy użyte przy opisie roślin.
Przynależność systematyczna do  rodzin botanicznych oraz nomenklatura polska i  ła-
cińska przedstawionych rodzimych gatunków roślin i  ich rodzin zostały przyjęte według
pozycji: Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H., Zając A., Zając M., 2002,
Flowering plants and
pteridophytes of Poland – a checklist,
PAN, Kraków.
WPROWADZENIE
|
ATLAS ZIÓŁ
3
Sposoby ulistnienia
a
b
c
d
a.
skrętoległe,
b.
naprzeciwległe,
c.
okółkowe,
d.
różyczkowe
Rodzaje liści złożonych
a
b
c
d
e
e
a.
trójlistkowy,
b.
dłoniasto złożony,
c.
wachlarzowatopalczasty,
d.
parzystopierzasty,
e.
nieparzystopierzasty z wąsami,
f.
podwójnie nieparzystopierzasty
4
ATLAS ZIÓŁ
|
WPROWADZENIE

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin