Powszechne_systemy_emerytalne_w_krajach_Europy Środkowo- Wschodniej. Analiza_porównawcza2012.pdf

(1732 KB) Pobierz
Uniwersytet Warszawski
Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych
Antoni Jerzy Kolek
Nr albumu: 263086
Powszechne systemy emerytalne w krajach Europy Środkowo- Wschodniej. Analiza
porównawcza
Praca magisterska na kierunku: Polityka Społeczna w specjalności rynek pracy (studia
II stopnia);
Praca wykonana pod kierunkiem
Prof. dr hab. Gertrudy Uścińskiej
Instytut Polityki Społecznej
Warszawa, czerwiec, 2012 r.
1
Oświadczam, że niniejsza praca została przygotowana pod moim kierunkiem i stwierdzam, że
spełnia ona warunki do przedstawienia jej w postępowaniu o nadanie tytułu zawodowego.
Data
Podpis kierującego pracą
Świadom odpowiedzialności prawnej oświadczam, że niniejsza praca dyplomowa została
napisana przez mnie samodzielnie i nie zawiera treści uzyskanych w sposób niezgodny z
obowiązującymi przepisami.
Oświadczam również, że przedstawiona praca nie była wcześniej przedmiotem procedur
związanych z uzyskaniem tytułu zawodowego w wyższej uczelni. Oświadczam ponadto, że
niniejsza wersja pracy jest identyczna z załączoną wersją elektroniczną.
Data
Podpis
2
Kod pracy:
14.100 - polityka społeczna
Słowa kluczowe:
System emerytalny, emerytura, zabezpieczenie społeczne, reforma emerytalna, ryzyko
społeczne, bezpieczeństwo socjalne,
Tytuł pracy w języku angielskim:
“Universal pension systems in central- eastern European countries. Comparative analysis.”
Streszczenie Pracy:
Celem
niniejszej
pracy
jest
przedstawienie
systemów
emerytalnych
występujących w krajach Europy środkowo -wschodniej, a także analiza ich przeobrażeń
związanych ze skutkami kryzysów i zmieniających się uwarunkowań społeczno –
ekonomicznych.
Zakres pracy obejmuje zagadnienia związane z zabezpieczeniem
społecznym i bezpieczeństwem socjalnym widziane z perspektywy badacza polityki
społecznej. Metodą badawczą pracy jest komparatystyka międzynarodowa oparta na danych
zastanych pochodzących ze źródeł ośrodków statystycznych. Hipotezą pracy jest
stwierdzenie, że w reakcji na kryzys ekonomiczny państwa reformują systemy emerytalne,
jednak kierunki zmian są różne i zależą od czynników poza ekonomicznych. W pierwszym
rozdziale pracy zawarty jest opis genezy i przemian systemu zabezpieczenia społecznego, a
także charakterystykę światowych i europejskich standardów zabezpieczenia. W drugim
rozdziale przedstawione są teoretyczne podstawy zabezpieczenia społecznego koncentrujące
się na zabezpieczeniu emerytalnym. W tym rozdziale zawarte jest wyjaśnieni pojęć
używanych do charakterystyki systemu oraz podstawowych zagadnień teorii systemów
zabezpieczenia społecznego ze szczególnym uwzględnieniem systemu zabezpieczenia
emerytalnego. W trzecim rozdziale zamieszczona jest charakterystyka polskiego systemu
emerytalnego, wraz z jego ewolucją oraz ostatnimi zmianami. Czwarty rozdział obejmuje
charakterystykę porównawczą rozwiązań systemowych zabezpieczenia emerytalnego w
krajach Europy środkowo – wschodniej, a także zestawienie podobieństw i różnic tych
systemów w formie zestawień tabelarycznych.
3
Spis treści:
Wstęp.......................................................................................................................................
6
Rozdział I Powstanie i ewolucja systemów emerytalnych w Europie...............................
9
1.1. Geneza zabezpieczenia społecznego................................................................................. 9
1.2. Początki zabezpieczenia społecznego w Niemczech....................................................... 10
1.3. System zaopatrzeniowy w Wielkiej Brytanii................................................................... 11
1.4. Początki zabezpieczenia społecznego w Polsce............................................................... 14
1.5. Rozwój zabezpieczenia społecznego w Europie po II wojnie światowej........................ 15
1.6. Rozwój zabezpieczenia społecznego na świecie.............................................................. 17
2. Rola państwa i rynku w zabezpieczeniu emerytalnym........................................................ 20
3. Cel i funkcje zabezpieczenia emerytalnego......................................................................... 22
4. Rozwiązania międzynarodowe w dziedzinie zabezpieczenia emerytalnego....................... 23
4.1 Regulacje Unijne w dziedzinie zabezpieczenia emerytalnego.......................................... 24
4.2 Zabezpieczenie emerytalne w wybranych konstytucjach państw europejskich................ 25
4.3 Regulacje i standardy Rady Europy....................................................................................27
4.4 Baza dobrych praktyk Banku Światowego........................................................................ 28
Rozdział II Podstawy teoretyczne zabezpieczenia społecznego........................................
31
1.1 Teoria i doktryna zabezpieczenia społecznego.................................................................. 31
1.2 Źródła prawa zabezpieczenia społecznego........................................................................ 32
1.3 Bezpieczeństwo socjalne................................................................................................... 35
1.4 Ryzyko socjalne................................................................................................................. 36
1.5. Kluczowe pojęcia teorii systemu emerytalnego................................................................ 37
4
2. Zabezpieczenie emerytalne.................................................................................................. 41
2.1 Podmioty systemu zabezpieczenia emerytalnego.............................................................. 43
2.2 Zasady systemu emerytalnego........................................................................................... 46
Rozdział III Ewolucja polskiego systemu emerytalnego...................................................
48
1.1Polski system emerytalny w II RP...................................................................................... 48
1.2 System emerytalny w Polsce po II wojnie światowej........................................................ 49
1.3. „Stary” powszechny system emerytalny w Polsce.......................................................... 51
1.4. Reforma emerytalna z 1999 roku .................................................................................... 55
1.5 Polski system emerytalny zmiany w czasie kryzysu od 2008 roku................................... 69
Rozdział IV Powszechne systemy emerytalne w krajach Europy środkowo – wschodniej.
Analiza porównawcza.............................................................................................................83
1. Węgierski system emerytalny w dobie kryzysu...................................................................83
2. Czeski system emerytalny po zmianach związanych z kryzysem........................................89
3. Łotewski system emerytalny w czasie kryzysu....................................................................96
4. Chorwacki system emerytalny w czasie reform.................................................................101
5. Bułgarski system emerytalny w dobie przemian................................................................106
6. Ukraiński system emerytalny zmiany w czasach kryzysu..................................................110
7. Podsumowanie....................................................................................................................115
Zakończenie...........................................................................................................................119
Bibliografia............................................................................................................................121
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin