Gazety wojenne_83 - Wojna na morzu.pdf

(12352 KB) Pobierz
Zoom
Pierwsze lata II wojny
światowej ograniczają
te-
ren
działań
morskich do Atlantyku.
Przystąpienie
Japonii do walk rozszerzy teatr operacji o wody
Oceanu Spokojnego, co zmusi
walczące
strony
do szukania nowych
rozwiązań
strategicznych.
loty wojenne
przystą piły
do wojny
w
składzie
będącym
w
dużej
mierze
wynikiem
doświadczeń
I
wojny
świa­
towej
.
Uwzględniając
dużą dysproporcję
cza akwenu
pomiędzy
brzegami Szkocji
a
południowymi
wybrzeżami
Norwegii),
a
także
zwalczanie
U-Bootów
i
nawodnych
rajderów.
Było
to
zadanie
niełal\Ve,
gdyż
Dowódzl\Vo Kriegsmarine
skie
rowa ło
na
Atlantyk
jeszcze
w sierpniu 1939
r.
U-Bo-
oty i dwa tzw.
pancerniki
kieszonkowe
F
sił,
najskuteczniejszą doktrynę działań
morskich
wypracowali
Niemcy.
Plany
Kriegsmarine
zakładały
zwalczanie
żeglu ­
gi aliantów,
zwłaszcza
przy
użyciu
okrętów
podwodnych.
Już
3
września
1939
r.
roz-
po
czę
ła
się zaciekła
Bitwa o Atlantyk.
iemcy
przystąpili
do
dzi ałań
tylko
z
57
U-
-Boolami, ale ich
aktywność zmusił a
do-
wódzl\vo brytyjskie
do
wprowadzenia sys-
temu konwojów.
Ograniczy lo
straty
że­
glugi
sprzymierzonych
w pierwszym
okresie wojny, ale
i
tak
do
końca
1939
r.
straci ona 114
statków.
Początkowo
dyrek-
tywy
dowódZl\Va
niemieckiego
nakazywa-
respektowanie
konwencji
międzynaro­
dowych,
ale z czasem ograniczenia
te
zno-
szono (m.in. w
związku
z
uzbrajaniem
stat-
ków
handlowych),
co
doprowadziło
do
nie-
ograniczonej wojny podwodnej. Koncepcje
strategiczne strony
brytyjskiej
zakładały
konieczność
utrzymania dostaw do Wiel-
kiej
Brytanii
z
dominiów i
kolonii
oraz ze
Stanów Zjednoczonych,
co
wymagało
przeciwstawienia
się zagrożeniu
,
jakie
·na
szlakach
żeglugowych stanowiły
U-Booty
i
nieprzyjacielskie
okręty
nawodne:
pan-
cerniki,
krążowniki
i
krążowniki
pomoc-
nicze
(uzbrojone statki
handlowe przysto-
sowane
do
zwalczania
żeglugi).
Naczelnym
zadaniem stawianym
Królewskiej Mary-
narce
(Royal Navy)
było
blokowanie
wyj
ść
z
Morza
Pó łnocn
ego
na
Atlantyk
(zwłasz-
ły
• Widok z
pokła­
du niemieckiego
krążownika
Prinl
Eugen.
Okręt
ten
zwodowany
został
22 sierpnia
1938 r. W 1941 r.
eskortował
on
pancernik
Bi-
smarck
podczas
operacji na Atlan-
tyku. Po wojnie,
w czerwcu
1946
r.,
Prinl Eu-
gen
użyty
zosta-
nie jako cel
w czasie prób
broni
jądrowej
i zatonie w 1947 r.
(zbiory
prywatne)
.... Skutki wojny
na morzu na fran-
cuskiej
plaży.
(zbiory
prywatne)
1141
DelIIschlalId
i
Admirct!
Graf
Spee.
Zastosowa nie
pancerni-
ków do zwalczania
żeg
lu
gi
wy-
musilo na
Admiralicji
Brytyjskiej
wydzielanie wielu
c
i
ęż
ki
c
h
ok
rę­
tów do
oslony konwojów
i patro-
lowania
szlaków
żeg
lu
gowyc
h
.
Panowanie na Atlantyku
Zadanie utrzymania
brytyjskiego
panowa-
nia na
Pó łn
ocnym
Atlantyku
realizowały
głów
n
e s
iły
liniowe Royal
avy, zgrupowa-
ne
w
tak
zwanej
Home F/eel.
Ich
gł ów
n
ą
bazą
było
Scapa
Flow
-
ak\ven
wś ród
wyse-
pek Orkadów,
na
p
ó
łn
oc
od
brzegów
Szkocji
.
14
października
1939
r.
prest i
ż
Royal
avy
bardzo
u
cierpi a
ł
w
wyniku
bra-
wurowej
akcj
i niemieckiego
ok
rę tu
pod-
wod
nego
U-47, który
(dowodzony
przez
kapitana Giinthera Priena)
wdarł
s
i
ę
w
g
ł
ąb
Scapa Flow
i
zato
pił
pancernik
HMS
Roya/
Dak
.
Ca
łkow i
c
i
e
nową
syt
u
ację stra
t
eg
i
cz
n
ą
w kwietniu 1940
r.
agresja
ie-
miec na
Da ni
ę
i
orwegię.
Zwł
aszcza
opa-
nowanie
fiordów
orwegii,
choć
okupione
ciężkimi
stratami
Krieg
marine
(m.in. za-
topione
3
krążowniki
i 10
niszczycieli),
po- nowania
znacznych akwenów oraz skiero- 22 statki
o
tonażu
bli
ko ll7
tys.
ton.
Próba
zwoliło
flocie niemieckiej
Ivyjść
poza
Mo-
wania patroli
krążowników
na trasy
biegną­
powtórzenia tak
spektakularnego
sukcesu,
rze
Pó łn
oc
n
e
na
szersze wody.
Fiordy or-
ce
wzdłuż
osi:
pó łn
oc
ne
brzegi
Szkocji-Wy-
podj
ęt a
w maju
1941
r.
przez
pancernik
Bi-
wegii
dawały odtąd względnie
bezpieczne
spy
Owcze-I
slandia.
Dozorowano
t
tak
smarck,
zakończyła
si ę bitwą
z brytyjskimi
schronienie
dla
U-Bootów
oraz
c
i
ęż
ki
c
h
zwaną
D
rogę
Duń
ską
-
cieśninę po
mi
ędzy
o
krę t
a
mi
lin
iowymi
u
\vylotu
Drogi
Du
ń­
o
krę t
ów
nawodnych. Samoloty Luftwaffe,
ł
sl andią
a
Grenlandi
ą
.
Dowodem
nieszczel-
skiej, w
której
zatonęła
duma
Royal
avy
-
dz i
a
ł
ające
z
lotnisk
w orwe-
ności
nowej linii
blokady
st a
ł
HM
Hood,
a
pancernik
PlillceofWa/e5
od-
gii,
były
w stanie
kontrolować
Fiordy Norwegii
da-
s
i
ę
dwumiesięczny
rajd
pan-
niósł poważne
uszkodzenia.
Dośc igni
ęci e
wały względnie
bez-
z
nacz n
ą
część
Pó łn
ocn ego
cerników
Sc/wm/iorst
Atlantyku. Bazy niemieckie
pieczne
schronienie
i
GlleisellaLl
(stycze
ń-m
a
rzec
w
orwegii
odeg
rają
wielką
dla
U-Bootów.
194 1
r.).
Gdy próba
przedar-
rol
ę
w
zwalczaniu (od
wrze-
cia
się
na Atlantyk
na
połu­
'
nia
194 1
r.)
alianckiej
żeglug
i
na
północ­
dnie
od
Islandii
zakończył a si ę
niepowodze-
nej trasie konwojowej
do portów ZSRR.
niem
wskutek
cz
ujn
ości
krążownika
HM
Usadowienie
s
i
ę
Niemców
w
orwegii
ZIllU-
Naiad,
oba
pancerniki
po dj
ę
ły n
ową
,
tym
siło
Admiralicję Brytyj
ską
do
przesuni
ęci
a
li-
razem
udaną
,
próbę
wyjśc
i
a
na
otwarty oce-
nii
blokady
Ivyjść
na
otwarte wody Atlanty- an
przez
Drogę Duń
sk ą.
im
zawin
ę
ły
do
ku bardziej
na
zachód.
Wym
aga
ł
o
to
zam
i- Brestu
w
okupowanej
Francji,
zato
piły
... Odznaka floty
III Rzeszy.
(zbiory
prywatn
e)
stworzy
ł
a
... Niemiecki
pancernik
Gneise-
nau
(bliżniaczy
Scharnhor-
stal
zatonie u wej-
ścia
do portu
gdyńskiego.
okręt
(1'PCM)
pasażerski ej
Marzec 1944 r. Marynarze ORP
So-
kól
w Gibraltarze, po
zakończeniu
działań
wojennych na Morzu
Śród
­
ziemnym. Flaga
"Jolly
Roger" doku-
mentuje sukcesy bojowe: zatopione
jednostki wroga (kreski poziome)
,
a
także wyjśc
i
e
z sieci przeciwko
okrętom
pOdwodnym w czasie akcji
pod Navarino w Grecji (krata)
.
(zbiory
T.
KOlldracki)
~
1842
Zoom
Niemiecka flot a podwodna
W
zwalczaniu alianckiej
żeg
l
ugi decyduj
ą­
cą ro
l
ę odgrywała
jednak
szybko
rozbudo-
wywana
niemiecka flota
podwodna - U-Bo-
otwaffe.
W 1940
r.
Niemcy
wprowadzili do
s
ł
użby
54
nowe
okręty
podwodne,
w roku
1941 -
202, a
w roku
1943 -
290!
Możli­
wo
śc
i
operacyjne U-Bootów
znacznie
zw
i
ększyło
wykorzystanie
sześciu
nowych
baz
na
zawladniętym
w
czerwcu 1940
r.
atlantyckim
wybrzeżu
Francj
i:
Brestu, Lo-
rient, St. Nazaire, La Pallice, La Rochelle
i Bordeaux. Rozbudowano
infrast rukturę
l
ą
dową,
na
którą
skład a
ły
s
ię m
i
ędzy
inny-
mi
potężne
betonowe
schrony
dla
U-Booty
wyposażono
w torpedy
magne-
U-Bootów. Nowe ba-
tyczne,
które
- nastawione na przebieg pod
zy
niemieckich
okrę­
dnem
atakowanego obiektu
- wybuchaly
tów podwodnych
spro-
w
polu
dzi
a
ł
a
ni
a
silnego
pola magnetycz-
wokowaly
Brytyjczyków
nego
wytwarzanego
przez
kadłub.
Ich
wy-
do ich
bombardowań
,
buch
z
reg uł
y
ni
szczy
ł
kil,
co
prowadzi
lo
a
zwłaszcza
do
prób blo-
do
szybk
iego
prze ł
a
m
a
ni
a
i -
w
efekcie
-
kowania
tras,
którymi U-
za
toni
ęci a
atakowanego
okrę
tu
lub
statku.
-Booty
wy-
Na
szczęśc
i
e
torpedy
magne-
chodzi
ły
przez
Z
każdym
miesiq-
tyczne
cz
ęs
to
zawodzily,
zaś
Za tokę
Biskaj-
cem Bitwa o
At/an-
alianci
wprowadzili
skuteczne
s
k
ą
na
Atlan-
tyk
stawała
się
co-
antidotum w
postaci kabli de-
tyk.
Niemal
cią-
raz bardziej
zacięta.
magnetyzujących. Główną
i
zatopien
ie
Bi-
gł e
patrole
lotni-
przyczyną
niemieckich
sukce-
smarcka
stało
~-ott:~:J.I.".~~~
cze
i morskie
d
z
i
e
ń
noc
sów
w
zwalczaniu alianckiej
żeglu gi
penetrowaly
wody
na linii
od
bylo
zastosowanie wypraco-
s
i
ę
naczelnym
zada-
niem floty brytyjskiej. Po
trwaj
ącym
kil-
brzegów brytyjskich do
przy l
ąd-
wa
nej jeszcze
pod kon
iec
ka
Ortegal u pólnocno-zachod- I
wojny
św
i
a
towej
ka
dni
pościgu
(w
którym
zaslyn ą
l
ORP
Pio-
taktyki
atakowan
ia
lun),
rankiem
27
maja 1941
r.
niemiecki raj- nich brzegów Hiszpanii,
co zmuszalo
nie-
der
został
zatopiony
przez
okręty
brytyjskie
mieckie
okręty
podwodne
do pokonywa- konwojów przez
nia niebezpiecznego
rejonu w
zanurzeniu. zgrupowania
U-Bo-
zaledwie
o 400
mil na
zachód od
Brestu.
Prowadzilo to do
szybkiego wyczerpywa- otów zwane
"wilczymi
nia
s
i
ę
baterii
elektrycznych.
Z
czasem, stadami".
Okręty
pod-
w
związku
z
tym,
że
alianckie samoloty
wodne
poszukuj
ą
ce
dzialaly
z
reguly pojedynczo,
U-Booty
za-
konwoju
rozrzucone
były
na
znaczniej
prze-
częly
s
to
sowa ć
m
e
tod
ę
pokonywa nia nie-
bezpiecznego rejonu
w
grupach 35
o
krę ­
strzeni. U-
Boot,
który
tów
w
p
o
ł
oże
n
i
u
nawodnym,
broni
ąc s
i
ę
dostrzegl konwój,
natych-
przed
patrol uj
ącymi
samolotami
przy
u
ży­
mi
ast
dawal o tym
z
n
do
ciu wzmocnionych
ś
rodków
obrony
prze- dowództwa,
co
pozwala-
ciwlotniczej.
Odpow
i
e
d
z
i
ą
Admiralicj
i
by-
lo na
skoncentrowa
nie
Iy mieszane
patrole
z
udz
i
a
łe m
okrętów
na-
ca
l
ośc
i
"stada".
Skon-
centrowa
ny
atak
n
astę­
wodnych i
samolotów.
Z
każdym mies i
ące
m
Bitwa
o Atlantyk
powa
ł
z zasady
w
nocy,
stawa
ł
a
s
i
ę
coraz
bardziej
zac
i
ęta.
Niemcy
w
polożeniu
nawod-
udoskonalali
konstruk
cj ę
U-Bootów,
a
tak-
że
torped.
Ju
ż
w
począ tkowej
fazie wojny
...
"
Cała
naprzód" -
amerykański
plakat
funduszowy na
budowę
floty wojennej.
(zbiory
prywatne)
... Mussolini
i
Hitler
dokonują
przeglądu
jedno-
stek
Reggia Mari-
na
- fl
oty
włoskiej.
(zbiory
prywatne)
T 1942 r. Powrót
do bazy dla ofice-
rów niemieckiego
okrętu
podwod-
nego.
(zbiory
prywatne)
.... Jeden z bohaterów konwojów do
północnych
portów ZSRR
-
oblodzony
ORP
Gar/and.
(zbiory
T.
Kondracki)
.... Oficerowie niemieckiej Kriegsmari-
ne podczas
oględzin
wylowionej
na Morzu
Północnym
i unieszkodliwio-
nej brytyjskiej miny.
(zbiory
prywatne)
...
Admirał
Erich Raeder
kierował
operacjami
Kriegsmarine
do
30 stycz-
nia 1943 r. Po jego zwolnieniu stano-
wisko dowódcy marynarki niemieckiej
objął admirał
Dónitz.
(zbiory
prywallle)
O ile
od
Ostatnie sukcesy U-Bootów
połowy
1940
r.
do marca
ł941
r.
wirrkszość
nym,
a
więc
z
szybkością
większą niż
ata-
kowanych
statków.
Okręty
często
wchodzi-
Iy
pomiędzy
kolumny frachtowców,
wy-
strzeliwaly
torpedy, po czym uchylaly
się
przed
pościgiem
eskortowców.
zatopionych statków
posz
ł
a
na
dno w rejonie na
północny
zachód od
Ir-
ł
a
ndii
,
to w drugiej
połow
i
e
ł
94ł
r.
rejon
największych
strat
żeglugi
rozszerzył
s
i
ę
na
wielkie
akweny od
poludn
iowych
brzegów
Grenłandii
po
Azory.
Po
wielkich sukce-
sach
1940
r.
nowe,
a zarazem ostatnie
już
wielkie
łowy
U-Bootów
przypadły
na
okres
po
wejściu
do wojny Stanów Zjednoczo-
nych. Od
grudnia
1941
r.
do
sierpnia
1942
r.
niemiecka tlota podwodna
zatopi-
la ponad
600 statków
u wschodnich brze-
gów
U A i
Kanady,
w Zatoce
Meksykań­
skiej oraz
na Morzu
Karaibskim
(przy
stra-
cie 22
U-Bootów). Niemieckie
okręty
działały
z
wyjątkową zuchwałością,
zapuszczając s
i
ę
w pogoni
za
frachtow-
tacji
Roya
ł
Navy,
która
nie
zdo
ł
a
l
a
prze-
cami
na
przybrzeżne
wody,
czę
to
tak
szkodzić
w przej' ciu niemieckich
okrętów
płytkie
,
że
uniemożliwi
a
ło
to, w razie
przez
najwęższą
,
za
ł
edwi e 40-kiłometrową
niebezpieczeństwa
,
zanurze-
Ci eśninę
Kaletańską.
Ciężkie
nie!
Skuteczność
fło
ty
pod-
Niemieckie
ok
ręty
niemieckie,
osłaniane
wodnej na
odległych
akwe-
okręty działały
przez
łekkie
siły
Kriegsmarine
nach
wzrosła
wraz
z wprowa-
Z
wyjątkową
i
myśłiwce,
przeszły,
niezagro-
dzeniem tzw.
"mlecznych
zuchwałością.
żone
,
niebezpieczny
rejo
n.
krów":
dużych
okrętów
pod-
\
Wczesnym popoludniem by-
wodnych przystosowanych do transporto-
ły
bezskutecznie
atakowa
ne
przez brytyj-
wania
pałiw
a
i torped
dła
innych
U-Bo- skie samoloty
oraz
niszczycie
ł
e
i
śc
igacze
.
otÓw. W lutym 1942
r.
iemcy
zdecydowa-
li
się
na przeprowadzenie
operacji
polegającej
na
wycofaniu
pancerników
Schamhorsl
i
Gneisenau
oraz
towa-
rzysza
ostatniego
rejsu
Bismarcka
,
ciężkiego
krążownika
Prinz
Eugen
z
Brestu poprzez
Kanał
La Man-
che
(!)
na
wody niemieckie.
Do-
wództwo
Kriegsmarine
chciało
użyć
zablokowanych
w
Breście
trzech
ciężkich okrętów
do
wzmocnienia
własnych
sil
w
p
ó
łn
ocnej
orwegii.
Kar-
kołomna
operacja o
krypto-
nimie
"Cerberus"
dopro-
wadz
a
ł2
lu-
tego
do
w
i
ełk
i
ej
kompromi-
... Salwy rakieto-
we wystrzelone
z
pokładu
amery-
kańSkiego
okrętu
mają
na celu
przygotowanie
te-
renu do desantu
piechoty
morskiej.
Podczas
walk na
Pacyfiku
marynar-
ka
wojenna
USA
ś
c
i
śle współpra
­
cowała
z
wojska-
mi
lądowymi.
(TRH//WM)
.... Wachta
na
pOkładzie
niemieckiego
U-Boota
na Atlan-
tyku w
1942
r.
(zbiory
prywatne
"Flota jest
gwaranc
wolno-
ści
-
Dz
i
e
ń
Mary-
narki,
27
p
aźdz i
er­
nika 1944
r.".
Pla-
kat
ame
ryka
ński.
(zbiory
pl\watntl
~
Zgłoś jeśli naruszono regulamin