Porównanie dwóch epok: romantyzmu i nadchodzącego pozytywizmu.
Cechy epok i ich przedstawicieli.
ROMANTYZM
POZYTYWIZM
Romantyk
Pozytywista
● roztrząsa problemy metafizyczne, uczucie i wiara, intuicja;
● Indywiduum obcujące z duchami;
● Bóg ingeruje w życie człowieka, losy świata;
● „po srebrnym pląsa jeziorze”;
● uwielbienie dla „herosów”;
● wyobraźnia i uczucia;
● patriotyzm - umrzeć za ojczyznę;
● ideał poety wieszcza;
● natchnienie;
● bohater – samotnik;
● poezja;
● dominujące gatunki literackie to dramat, wiersz liryczny, ballada, powieść poetycka;
● bada fakty;
● „szkiełko i oko”;
● autopsja i obserwacja;
● nie istnieje świat duchów;
● podlega prawom przyrody;
● odpowiedzialny za swój los;
● Polska nie jest narodem wybranym, ani Chrystusem;
● przyszłość będzie taka, na jaką sobie społeczeństwo zapracuje;
● uczyć dzieci czytać i pisać;
● kult wiedzy i naukowo stwierdzonych faktów;
● szacunek dla „mrówczego wysiłku”;
● intelekt;
● patriotyzm;
● działalność użyteczna dla narodu;
● tolerancja;
● ideał – pisarz, uczony;
● praca literacka oparta na wiedzy i „naukowym zbieraniu materiału obserwacyjnego”;
● bohater – człowiek pracy; współobywatel;
● literatura pełni funkcje wychowawcze;
● proza (powieść);
● dominujące gatunki literackie: poezja programowa, rodzaj wierszowanej publicystyki;
● literatura tendencyjna;
● bohater jest wzorem obywatela;
● potępienie fantazjowania;
● lekceważenie spraw talentu;
● moda na „Zachód”;
nataly1989