Sachse J., Widzenie Ardżuny (Bhag. XI, przekład).pdf

(192 KB) Pobierz
CHARISTERIA
AliciAe SzAStyńSkA-Siemion
olim CLASSICA WRATISLAVIENSIA
IV (XXXV)
MMXV Wratislaviae
CHARISTERIA
AliciAe SzAStyńSkA-Siemion
octogenAriAe oblAtA Ab AmiciS,
collegiS, diScipuliS
pod redakcją
gościwita malinowskiego i małgorzaty Wróbel
Wrocław 2015
zespół redakcyjny:
małgorzata Wróbel
maria chantry
krzysztof morta
gościwit malinowski
zespół recenzentów: Václav blažek (brno, czechy)
bogdan burliga (gdańsk)
bohdan chernyukh (lviv, ukraina)
Joanna Janik (kraków)
katarzyna kołakowska (lublin)
Anna pikulska-radomska (Łódź)
irena radová (brno, czechy)
Serhiy Sharypkin (lviv, ukraina / piotrków trybunalski)
barbara Stelmaszczyk (Łódź),
krzysztof tomasz Witczak (Łódź)
Skład i łamanie:
projekt okładki:
korekta:
Joanna Wagner-głowińska
Joanna Wagner-głowińska
Justyna rudnicka
© instytut Studiów klasycznych, Śródziemnomorskich
i orientalnych uniwersytetu Wrocławskiego
iSSn 0239-6661
publikacja przygotowana przez:
gAJt Wydawnictwo 1991 s.c.,
50-138 Wrocław, ul. kuźnicza 11/13
www.gajt.pl
Wratislaviensium Studia classica
olim classica Wratislaviensia iV (XXXV) Wrocław 2015
JoAnnA SAchSe
Widzenie ArdŻuny (bhAg. Xi, przekŁAd)
W sławnej
Bhagawadgicie
1
pieśń jedenasta zajmuje miejsce szczególne. Ar-
dżuna, rycerz stojący na rydwanie, wysłuchał już dziesięciu lekcji udzielonych
mu przez jego niezwykłego mentora, woźnicę rydwanu, krisznę. po tym, jak Ar-
dżuna w kluczowym momencie rozpoczynającej się bitwy, przeżywając głębokie
i  brzemienne w  skutki załamanie
2
, oświadczył, że odstępuje od walki, kriszna
w rozbudowanym wykładzie wprowadza go w tajemnice ludzkiej egzystencji. bi-
twa bharatów na polu kuru okazuje się być metaforą psychologicznego konfliktu
w samym człowieku
3
, podobnie jak bojowy rydwan – metaforą jego cielesności
4
.
W tej sytuacji szczególnego znaczenia nabierają postaci wojownika i  woźnicy,
znajdujących się na rydwanie. Ardżuna, wojownik, tradycyjnie identyfikowany
jest z duszą ludzką (jīvātman) uwikłaną w ziemską egzystencję, natomiast w woź-
nicy, krisznie, odnajdujemy
Paramātmana,
najwyższą istotę duchową, będącą
równocześnie nieśmiertelną, boską istotą człowieka
5
. Ardżuna rozmawia więc
z bogiem w samym sobie
6
, w głębi siebie znajduje odpowiedzi na istotne pyta-
nia. odkrywa, że – uwikłany w  więzach ziemskiej egzystencji – ma za zadanie
po pierwsze przejrzeć przyczyny swego uwikłania, a po wtóre wstąpić na ścież-
kę właściwego postępowania, wypływającego z  prawdziwej wiedzy, kryjącej się
w sercu. nagroda będzie wielka. będzie nią wyzwolenie z karmicznych więzów,
dające wstęp do świata doskonałego. Ardżuna, wsłuchany w słowa kriszny, który
daje mu się poznać i jako awatar najwyższego i jako nieśmiertelność w jego sercu,
Bhagawadgita
jest najsławniejszym, wielokrotnie tłumaczonym na bardzo wiele języków
świata, ekskursem filozoficzno-religijnym narodowej epopei indyjskiej,
Mahabharaty.
por.: A. Ło-
zowska,
Bhagawadgita w polskich przekładach, „przegląd
orientalistyczny” 2008, s. 137–152.
2
por. S. radhakrishnan,
Filozofia indyjska,
t. i., Warszawa 1959, s. 484.
3
por. V. S. Sukthankar,
On the Meaning of the Mahābhārata,
bombay 1957, s. 105.
4
por. n. budziszewska,
Rydwan jako metafora postaci mentalno-cielesnej człowieka,
„zeszy-
ty naukowe towarzystwa doktorantów uJ. nauki humanistyczne” 2011, nr specjalny 3, s. 197–
210.
5
V. S. Sukthankar,
op. cit.
s. 100.
6
por. S. radhakrishnan,
op. cit.,
s. 485.
1
Zgłoś jeśli naruszono regulamin