24 BT-Pieśń nad Pieśniami.pdf

(35906 KB) Pobierz
"i T Y S I Ą C L E C I A
Pieśń nad Pieśniami
eBIBLIA
palló
ITT
n u m
H M
HACHETTE
PISMO ŚWIĘTE
STAREGO I NOWEGO
TESTAMENTU
biblia
cysiĄaeciA
PIEŚŃ NAD PIEŚNIAMI
W PRZEKŁADZIE Z JĘZYKÓW ORYGINALNYCH OPRACOWAŁ ZESPÓŁ
BIBLISTÓW POLSKICH
Z INICJATYWY BENEDYKTYNÓW TYNIECKICH
WYDANIE PIĄTE
NA NOWO OPRACOWANE I POPRAWIONE
ILUSTROWANE
PALLOtTTNUM
HACHETTE
BIBLIA TYSIĄCLECIA
WYDANIE ILUSTROWANE
Tekst na podstawie Wydania Piątego
REDAKTOR
Ks. Kazimierz Dynarski SAC (t)
Maria Przybył
REDAKCJA NAUKOWA
O. Augustyn Jankowski OSB (f)
Ks. Lech Stachowiak (f), Bp Kazimierz Romaniuk
Ks. Tomasz Hergesel, Ks. Ryszard Rubinkiewicz SDB
PRZEKŁAD
O. Piotr Rostworowski OEC
WYBÓR ILUSTRACJI I KOMENTARZE
Katarzyna Kucharska
Zbigniew Olczak
IMPRIMATUR
Poznań, dnia 29 marca 2005 r., N. 1622/2005,
t Stanisław Gądecki, Arcybiskup Metropolita Poznański,
Ks. Ireneusz Dosz, Kanclerz Kurii Metropolitalnej
Ilustracje: EAST NEWS
Projekt okładki: Maciej Sadowski
Ilustracje na okładce:
Mężczyzna Koronujący swoją oblubienicę, Joseph-Marie Vien, 1773, Musee de Louvre, Paryż, Luwr (przód)
Jakub i Rachela, Palma Vecchio, 1515-1525, Galera Drezdeńska, Drezno (tył)
© Copyright by Wydawnictwo Pallottinum, Poznań 2006
© Copyright for this edition by Hachette Livre Polska sp. z o.o., Warszawa 2006
KONTAKT Z CZYTELNIKAMI I PRENUMERATA
tel. (067) 210 86 50
WYDAWNICTWO PALLOTTINUM
Al. Przybyszewskiego 30, 60-959 Poznań 2
skr. poczt. 23
tel. (061) 867 52 33, faks (061) 867 52 38
www.pallottinum.pl,www.biblia.pl
KOLEKCJA HACHETTE
Hachette Livre Polska sp. z o.o.
ul. Dzielna 60, 01-029 Warszawa
tel. (022) 536 49 20 lub 22, faks (022) 536 49 21
Skład i łamanie:
Page Graph -
Izabella Dolińska, Warszawa
Druk: Olsztyńskie Zakłady Graficzne S.A., Olsztyn, Polska
ISBN 83-7448-334-2
PIEŚŃ NAD PIEŚNIAMI
Zakochani
Skryptorium hiszpańskie,
miniatura w Biblii Łacińskiej,
1162 rok, San Isidoro, Leon.
Pieśń nad Pieśniami, czyli Pieśń Najdoskonalsza,
według kryteriów literackich należy do gatunku
poematów miłosnych. Jest opisem oblubieńczej
miłości, a więc miłości łączącej dwoje ludzi,
której najważniejszymi aspektami są: czystość
i wierność. Dlatego ilustracje dotyczące miłości
ziemskiej będą koncentrować się wokół tych
dwóch cnót. Nie wolno jednak zapomnieć,
że dosłowna interpretacja Pieśni nad Pieśniami
może być tylko punktem wyjścia do pełnego,
duchowego jej rozumienia.
WSTĘP
ytul księgi jest dosłownym przekładem
hebrajskiego idiomu, który wyraża stopień najw yż­
szy, w rodzaju: „pieśń nie mająca równej sobie” lub
„najpiękniejsza”. Nie jest to jednak jedna pieśń, lecz
raczej ich zbiór, scalony tematem miłości dwojga
ludzi.
Ponieważ w księdze pojawia się wielokrotnie imię
Salomona (1,1.[5?]; 3,7.9.11; 8,li n ) oraz mowa jest
o królu (1,4.12; 7,6) i Sulamitce (7,1), której postać
wiąże się z historią Dawida i Salomona (1 Kri 1,3;
2,21n mówią o Szunem itce A biszag), tradycja
żydowska, a potem chrześcijańska przypisały Salo­
monowi autorstwo Pnp. N a powstanie takiego przy­
puszczenia mógł też wpłynąć prestiż, jakim się cie­
szył Salomon w literaturze mądrościowej judaizmu.
W kanonie żydowskim Pnp należy do pięciu
M egillot
(zwojów), a jej publiczna lektura jest wyznaczona na
święto Paschy.
Analiza języka Pnp skłania do wniosku, że księga
ta powstała w okresie po wygnaniu (V I-V w. przed
Chr.), choć niektóre uryw ki mogą być wcześniejsze
(np. 6,4 wzmiankuje o Tirsie, stolicy państwa pół­
nocnego).
W środowisku żydowskim do „synodu” w Jam nii
(hebr.
Ja b n eh ),
który się odbył pod koniec I w.
po Chr., pojawiały się pewne głosy przeciw włącze­
niu Pnp do kanonu ksiąg świętych. N a tym synodzie
je ostatecznie usunięto. Tradycja chrześcijańska pra­
wie jednomyślnie zaliczyła Pnp do kanonu Pisma
świętego.
Pnp opiewa w pięknej lirycznej formie wzajemną
miłość kobiety i mężczyzny. Jest to miłość idealna,
wzajemna, wierna, zafascynowana pięknością obojga
bohaterów dramatu. C zy jednak taka miłość godna
jest tekstu sakralnego, jakim jest Biblia? Stąd po­
wstało w ciągu wieków tyle prób interpretacji tej
księgi, w której ani razu nie ma wzmianki o Bogu,
a są tylko opisy radości i tęsknoty dwojga kochają­
cych się ludzi. N ajstarsza interpretacja żydowska,
dla której trudno ustalić datę powstania, stwierdza
religijny charakter utworu. Zgodnie z tym Pnp mia­
łaby opisywać miłość Boga do Izraela, posługując się
terminologią miłosną. Byłaby to kontynuacja tematu
zawartego u proroków (Oz rozdz. 1-3; Iz 62,5;
Jr 3,1-10; Ez rozdz. 16; 23). Zauważalne w niej roz­
bieżności dotyczą jedynie tego, czy mamy do czy­
nienia ze ścisłą alegorią (tzn. każdy szczegół z Pnp
ma sens przenośny), czy też z przypowieścią, która
byłaby ilustracją przym ierza zawartego m iędzy
Bogiem a Izraelem. Za taką interpretacją opowie­
działa się również tradycja chrześcijańska.
W czasach nowożytnych zaczęto wywodzić po­
chodzenie Pnp z kananejskiego kultu bóstw - Tam-
muza i Isztar. Mówi się więc, że w Pnp słychać echo
pogańskich pieśni kultowych, śpiewanych podczas
liturgii boskiego małżeństwa, hierogamii, dopełnia­
nego przez króla jako substytuta bóstwa. Hipoteza
ta nie jest dostatecznie uzasadniona; a nadto jest
czymś wręcz nieprawdopodobnym, aby wierzący
Izraelita zaaprobował wierzenia pogańskie i włączył
je do swojej kultury religijnej. Można by jedynie
przyjąć, że kananejska poezja miłosna mogła pod­
świadomie pobudzić własną twórczość Izraelitów
i w ten sposób pośrednio wpłynąć na Pnp. Natomiast
do atmosfery Pnp lepiej pasują pieśni miłosne staro­
żytnego Egiptu. Nie da się jednak stwierdzić tu bez­
pośredniej zależności Pnp od liryki egipskiej.
Sens w yrazow y Pnp narzuca się sam przez się już
przy pierwszej lekturze księgi, która opiewa miłość
dwojga ludzi. Nie należy odrzucać tej interpretacji
wyrazowej jako naturalistycznej, rzekomo niegodnej
dzieła natchnionego przez Boga. Przecież to Bóg
4
PIEŚŃ NAD PIEŚNIAMI

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin