nowotwory2001.pdf

(80788 KB) Pobierz
Akademi Medyczna w Łodzi
Katedra Onkologii
ZAKŁAD PATOLOGII NOWOTWORÓW
ZARYS PATOLOGII ONKOLOGICZNEJ
Redakcja:
Radzisław Kordek, Leszek Woźniak, Wojciech Biernat
NOWOTWORY
Łódź 2001
Wydano na zlecenie Senackiej Komisji ds. Wydawnictw
Akademii Medycznej w Łodzi,
Decyzja z dnia 16.03.2000
Autorami są pracownicy Zakładu Patologii Nowotworów
Katedry Onkologii AM w Łodzi:
Prof. dr hab.med. Leszek Woźniak
Dr hab. med. Wojciech Biernat
Dr hab. med. Radzisław Kordek
Dr med. Dorota Jesionek-Kupnicka
Dr med. Robert Kubiak
Dr med. Hanna Niewiadomska
Dr med. Bogusław Olborski
Dr med. Grażyna Pasz-Walczak
Recenzent: prof. dr hab. med. Anna Szadowska
© COPYRIGHT by Akademia Medyczna w Łodzi
Łódź 2001
WYDAWCA: Akademia Medyczna w Łodzi
Łódź 2001
ISBN 83-86677-74-0
Redakcja techniczna:
Radzisław Kordek
Druk i oprawa:
Dział Wydawnictw i Poligrafii Akademii w Łodzi
90-153, Łódź, ul. Kopcińskiego 20.
PRZEDMOW A
Patomorfologia, jak każda inna gałąź medycyny ulega zmianom: główny
ciężar diagnostyki przeniósł się z sali autopsyjnej do pracowni biopsyjnych,
pojawiają się nowe jednostki patokliniczne. zmieniają się klasyfikacje, wdrażane są
nowe metody badań.
Pomysł napisania tego podręcznika powstał z powodu braku
nowoczesnego polskiego opracowania systematyzującego nowotwory człowieka,
potrzebnego zarówno w onkologii klinicznej jak i w innych specjalnościach
medycznych, dla których wiedza o nowotworach jest niezbędna.
Postawiliśmy sobie zadanie połączenia w jednym podręczniku treści, które
powinny być znane każdemu absolwentowi uczelni medycznej oraz treści
przydatnych dla specjalistów. Materiał, który uznaliśmy za podstawowy został
opisany z użyciem większej czcionki, zaś materiał bardziej specjalistyczny został
opisany czcionką mniejszą. Podobnie - mniejszą czcionką - zostały przedstawione
klasyfikacje WHO i TNM. Zamieszczone piśmiennictwo może ułatwić osobom
zainteresowanym szybkie dotarcie do źródeł. Ufamy, że dzięki temu zabiegowi
student będzie mógł opanować wiedzę wymaganą na egzaminach bez szkody dla
całościowego ujęcia zagadnienia.
Zakładamy, że podręcznik ma pełnić rolę uzupełniającą w nauczaniu
onkologii i podając współczesną, jednolitą nomenklaturę, może stanowić źródło
wiedzy przydatnej w licznych innych specjalnościach lekarskich. Zakres
szczegółowych wymagań dydaktycznych dla poszczególnych kierunków
specjalizacyjnych powinien być podany niezależnie.
Objętość omawianego tematu narzuca ograniczenia - zrezygnowaliśmy
więc z rycin; nie jest to zatem atlas patomorfologii, lecz raczej leksykon
onkologicznych jednostek patoklinicznyeh. Obraz morfologiczny jest
nierozerwalnie złączony z obrazem klinicznym, dlatego też przy każdym
nowotworze umieściliśmy krótką notatkę kliniczną pisaną kursywą - głównie w'
kontekście biologii danego nowotworu.
Klasyfikacje histologiczne WIIO wydawane są w celu promowania
jednolitej terminologii patologicznej i dlatego są tutaj uwzględniane w większości
rozdziałów. Jednak ponieważ w kilku przypadkach podziały WHO nie były
aktualizowane od lat, przeto w tych przypadkach zostały one przez nas uzupełnione
nowym piśmiennictwem lub pominięte (jest to zawsze zaznaczone).
W większości krajów rozpoznania histopatologiczne pisze się w języku
ojczystym i takie są też podstawowe nazwy nowotworów używane w tym
podręczniku. Ponieważ jednak piśmiennictwo naukowe i podziały WHO są
publikowane w języku angielskim, a nazwy polskie nie zawsze są znane i
rozumiane - podajemy w nawiasach oryginalne nazwy angielskie.
Tłumaczenie niektórych nazw jest trudne - przykładem są rozrosty
zawierające w swej angielskiej nazwie sformułowania odpowiadające polskiemu
tłumaczeniu „brodawkowy”, „brodawkowaty” itp:
p a p illa r e , p a p illo m a to s u m ,
verru co su m , w a rty, ve rru c ifo rm is.
W takich, wątpliwych sytuacjach w wyborze
nazwy polskiej staraliśmy się kierować tradycją.
Autorzy
SPIS TREŚCI
1. Elementy rozpoznania patomorfologicznego w onkologii.
R. Kordek, L. W o jn ia k___
1____
2. Podstawowe techniki histopatologiczne, R
Kordek,
L
Wojniak
7
Badanie śródoperacyjne_____________________ ______ __ ___________________ 7 ______
_Utrwalanie materiału
____________________________________________________ 8
_Odwapnianie tkan e k _____________________________ _____________ ___________ 8 ___
_Pobieranie wycinków___________________________ _ ______ ________________
9_____
3. Cytodiagnostyka.
R. Kordek
________ ___
12
Plwocina________________________________________________________________ 12
Wvmazy szczoteczkowe_____________________________________________________13
_ Płukanie drzewa oskrzelowego__________________________________________
13
_ Wysięki z jam c ia ła __________________________________________________
13
Mocz___________________________________________________________________ 13
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa________________________________________ 14
4. Immunohistochemia i barwienia specjalne.
R. Kordek______________________
19
__Wy kaz antygenów oznaczanych immunohistochemicznie______________________ _ 20
_
Barwienia specjalne_______________________________________________________ 23__
5. Cytometria przepływowa w patologii onkologicznej.
H. Niewiadomska
__24
6. Jama nosowa, zatoki przynosowe, nosogardlo.
B. Olborski________
_____
28
Brodayyczak zatokowonosoyyy_________________________________
__
30
_Raki jamy nosowej i zatok pr/ynosoyyych___________ __________________________ 3J
Raki nosogardła_____________ _________________________________________ __ 33
Nowotwory tkanek miękkich________________________________________________ 34_
Nowotwory różne_____ ____________________________________________ __ __ 35
__Chłoniaki
__
__
________ ____________________ _______ 36
TNM
37
7. Krtań i gardło dolne.
R. Olborski
____ __ ______ ___
39
__Brodawc/aki
____ _______________________ ___ ____________________ ____40 _
Dysplazja płaskonabłonkowa________________________________________________ 40
_ Raki
_____________________ ___ ______ ___ _
_ _
_ _ _ __ 41
Nowotyyory tkanek miękich i tkanek szkieletoyyych______________________________ 42
__Zmiany noyyotyyoropodobne_________________ ______ _________________________42
TNM '
__ _ _______ ___________ _ __ __________________
43
8. Płuco.
W. Biernat_________________________________________________________
44
Nowotwory nabłonkowe łagodne__________ ______ ___ ________________________ 47
Stany przedrakowe __ _______ ____ _______________________________ ___
47
Raki_ _ _ _ __ _ __ _ _ ___
_
~ _ _ __________________________ ______
48
_
Rakowi aki_________________________________________ ______________________ 52
Nowotwory typu śliniankowego______________________________________________53
_ Nowotwory tkanek miękki c h ______________ _________________________
53
Guzy inne_________________ _______ __________ _____________
__ 54
__Choroby limfoproliferacyjne________________________________________________ 55
_Zmiany nowotworopodobne_______________________________________ _____ ____55
_Diagnostyka cytologiczna guzów płuca _
________________________
_ 56__
TNM _ ___ _ ~ _ ........~
~
......
~ 57
9. Jama ustna, gardło środkowe.
D. Jesionek-Kupnicka
__
_
___________ 58
_ Raki jamy u stn ej________ __ __________________________________ ___
_
59
Zmiany przedrakowe (klasyfikacja kliniczna)________________________ ___
61
Zmiany przedrakowe (klasyfikacja histologiczna)_______ __________ ___ _______62
Zmiany łagodne mogące mikroskopowo naśladować raka_______ ________ _______ 62
Zmiany łagodne mogące naśladować stany przedrakowe jamy ustnej_____ _______ __ 63
Stany przedrakowe
64
V

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin