UwazamRzeHistoria 2014-06(1).pdf

Tajemnica pułkownika Becka • SS-Gaiizien: armia diabła • Saga rodu Rothschildów

NR 6 (27) MAJ 2014

CENA 6,90 ZŁ (w TYM 8% VAT)

WWV.HISTORIA.UWAZAMRZE.PL

Więcej na : ww . ebook4all.pl

O DOWOLNEJ PORZE,

GDZIEKOLWIEK JESTES ...

ZECZPOSPOLITA

7athod 11:•ówil 1a

lao

Pakt Putin - O bama

„, •

..> ; \ t... Wt4 J i '. M dt��I j

fhllfJ�ll".l la.-a1j

5,l1.r.00�1u;O..w„V1Wll\ ,d�

"'),,:r.i •ri"-.<111•« 7lol"' 11"

\\)..'w7�11ln L, \cc.�ib�\fh �_ i

r M!

- -----� SuJw�dJmJri.�qlIdN\��m *Ui

ł r11w�liobur: �ii,.u�ll.111..

M•le s.1d)· ; 11 o l nl� · . •

111iysJ ·

otll11'-}lU

l'i:Eli.°i•ł

0l<1ni =<•HSla F.um)

"'*l'•)gr�ą

Ko ma boi1 na kaini'/

f era bużetowa w Pol e

puchnie ez �onroli

At"o°.r;t.lr�

Holl.r 1�l1weuąd

dmVl(„ \IS\\,

l ,.

Tltl

�l\M 111•)d1 . tlill.llłll�

t..'l1l.

\I\ ..,1e� r wd:�11n�117lod

tiil•t:hl �.�nii{hł

1df1\ll�'h1-J�oll8n� 1.l

�lls1.o�·la

.,...

WE - PRE NU M E RACI E ZYSKASZ SP E C J A LI STYCZ N E DODATKI:

Prawo i Prakyka

• co d z i enny poradnik dla firm, poświęcony podatkom, prawu gospodarzemu i sprawom pracowniczym

Ekspet Ksitgowego

• co t ygodn i owy dodatek dla księgowych z aktualnościami p r a wnym i i poradami z dziedziny finansów

Administracja

• d o d a t e k d l a urzędników: o postępowaniu administracyjnym, zasadach tworzenia pism urzędowych,

finansach publicznych, rozwoju zawodowym urzędników

Rzecz o prawie

• tygo d n i k p r a wn i z y c h op in i i : publicystyka, komentarze, felietony autoytetów prawniczych, dotyczące

wydazeń i problemów prawnych

Me ne d że r

• k o mpendium wiedzy dla zarządzających pe r sone l e m: prawo pracy i porady z dziedziny polity i k a d r o w e j

{ZCZPOSPOLlTA

Dow.edz się więcej na rp . pl/prenumerata

Polskie scenariusze

R osja stała się tematem światowych

może wyzwolić tylko zgodny bunt wszyst

kich pokrzywdzonych.

Wreszcie na tym samym podium „Zasypie

wszystko, zawieje" Włodzimierza Odojew

skiego. Podole, przełom roku 1943 i 1944,

kiedy zaczynają się wzajemne rzezie, których

oiarą padają ludzie naznaczeni przez los

inną przynależnością etniczną. Bohater nie

może powstrzymać losu. Kiedy zatłuczona

zostaje jego matka, rusza na krwawą zemstę.

Pali żywcem morderców matki, a potem

wraz z wykutym z lodu jej ciałem odjeżdża

w ciemną zamieć.

Te trzy powieści należą do światowej czo

łówki. Mogą stać obok „Stu lat samotności",

„Gron gniewu'', „Z zimną krwią" czy „Roz

mów w katedrze". Każda z nich stawia inne

wyzwania przed próbującymi je zekranizo

wać, ale wszyskie mają jedną ważną zaletę:

nikt inny z tak drobiazgową literacką analizą

nie przestawiał ówczesnej Rosji jako świa

towego fenomenu. Być może na Zachodzie

karierę zrobił tylko ,,Inny świat'', ale też na

zasadzie włożenia kija w lewicowe mrowi

sko. Na poczatku lat 50„ kiedy ukazała się ta

książka, odczytywano ją jako wielką krytykę

stalinizmu, podczas gdy Herling-Grudziński

miał zamiar ważniejszy. Chciał pokazać, jak

ludzie doświadczający piekła potrafią żyć

póżniej. Jak mogą wrócić do normalności,

norm moralnych, odbudowując swój świat

na trwałych podstawach.

W żadnej z przywołanych tu powieści naj

ważniejszym przesłaniem nie jest katastroa

ani ofiara złożona losowi, lecz zadośćuczy

nienie uratowanych wobec rzeczywistości

powojennej. Opowiadają o zwycięstwie, ja

kie bohaterowie odnieśli nad pamięcią. Jak

się wydobywali z najstraszniejszych opresji,

a jednocześnie nie sprzedali duszy nikomu.

Prawdę mówiąc, w polskiej literaturze trudno

o przykłady mocniejszego optymizmu wobec

dziejów, klęsk, paraliżującego lęku o świat,

który mógłby zostać pochłonięty przez ape

tyty władców Moskwy. A mimo to w żadnej

z tych powieści nie ma jakiegokolwiek etno

centryzmu, wyniosłości albo pomniejszania

rosyjskiego, ukraińskiego czy litewskiego

losu. W pewnym sensie udowadniają, że im

perialne interesy władców Kremla są w stanie

zjednoczyć wszystkich innych.

Film potrafi czynić cuda. „Rambo" udwod

nił, że nawet przegraną wojnę Ameryki

z Wietnamem można przekuć w poemat

o zwycięstwie. Można więc oczywiście pró

bować przenieść na ekrany „Bitwę o Monte

Casino" Melchiora Wańkowicza, z panoramą

losu uciekinierów z łagrów, którzy przeszli

pół świata, aby wygrać jedną z ważniejszych

bitew decydujących o losach Il wojny świa

towej. Podobnie jak „Wojtka z armii Ander

sa" Maryny Miklaszewskiej - o niedźwiadku,

który towarzyszył żołnierzom 22. Kompanii

Transportowej. Sam jako prezes TVP myśla

łem, aby stworzyć serial, który mógłby zastą

pić „Czterech pancernych ... " , walcząc o po

wodzenie wśród widzów. Na film zasługują

„Biali kurierzy" Marka Celta, lwowska epo

peja o konspiracji unkcjonującej w czasach

sowieckich, a także proza Stanisława Rembe

ka, choćby „W polu".

Dobrym przykładem jest filmowa adapta

cja „Długiego marszu" Sławomira Rawicza,

dokonana przez Petera Weira. W jego „Nie

pokonanych" marsz po ucieczce z łagru przez

bezkresy Syberii, Chin i Tybetu jest być może

najlepszym podsumowaniem, jak inne są na

sze, polskie, relacje z Rosją. Film wzbudził

zachwyt świata fascynującą abułą, a jedno

cześnie wpisał nas w sam środek tego, co ów

świat interesuje. Wystarczy tylko odrobina

dobrej woli. 1 skorzystanie z koniunktury. •

mediów i to, o czym my informo

waliśmy świat od dawna, nagle do

ciera do wszystkich niedowiarków.

Przestaliśmy być „rusoobami'', bo cały

świat cierpi dzisiaj na to samo schorzenie.

Pytają, kiedy i gdzie wkroczą karne bata

liony wysyłane przez władców Moskwy.

Do Estonii? Na Łotwę? Do Mołdawii, Gru

zji czy na Ukrainę? Kiedy świat stanie na

krawędzi nowego globalnego konfliktu?

Dziś jest więc właściwa godzina, abyśmy

własne doświadczenia z Rosją zaczęli sprze

dawać światu. Najlepszym środkiem są ilmy,

których scenariusze, jak sądzę, zalegają już

w Polskim Insytucie Sztuki Filmowej. War

to więc przy okazji przypomnieć powieści,

które nasi znakomici ilmowcy mogą zaada

ptować na potrzeby filmów fabularnych, te

lewizyjnych czy dokumentalnych.

Na pierwszym miejscu jest Józef Mackie

wicz z wielką powieścią „Nie trzeba głośno

mówić". Dalszy ciąg „Drogi donikąd" rozpo

czyna się wraz z niemiecko-rosyjskim kon

fliktem, a na jego tle polskie Kresy Wschod -

nie, na których krzyżują się intersy Litwy,

Białorusi i Ukrainy, pragnących wyzwolenia

spod ponurego reżimu Stalina. To być może

ostatnia chwila, aby wszyscy zaczęli dzia

łać zgodnie z jednoczącym ich interesem -

zniszczeniem Sowietów. Zamiast tego rzuca

ją się sobie do gardeł. W czym wielka zasługa

Niemców, którzy nie potrafili zrozumieć,

z jakim potencjałem mają do czynienia.

Obok stawiam Gustawa Herlinga-Gru

dzi.skiego z ,,Innym światem". Obozowa

epopeja pokazuje, jak stalinowski system

łagrów inekuje prawie wszystkich. Jak

zaraża poddaństwem, posłuszeństwem,

uwielbieniem dla katów i oprawców. 1 jak

w tle rodzi się przeświadczenie, że Rosję

I lSTOA

ISSN 2084-8633

• R e d ak t o r naczelny: Andrzej Urbański

Redaktor prowadzący: Tomasz Pi chór

Sekretarz redakcji: Anna Magierska

Redaktorzy: Krzysztof Jóźwiak,

Agnieszka Niemojewska

• Wydawca: UWAŻAM RZE sp. z o.o.

ul. Drukarska 2, 05-090 Jaworowa

www.historia.uwazamrze.pl

redakcja@uwazamrze.pl

• Prenumerata elektroniczna (e-wydanie,

wydanie na tablet): tel. 80115 1515

e-mail:serwisyplatne@rp.pl

www.historia.uwazamrze.pl,

www.sklep.rp.pl,

Redakcja zastrzega sobie

prawo do redagowania

i skracania tekstów.

Wszystkie prawa zastrzeżone

Projekt graiczny: Malwina Użarowska

Graicy: Malwina Użarowska, Maciej Kie/kucki

Fotoedycja i obróbka zdjęć: Piotr Król

Korekta: Agnieszka Czajka, Katarzyna

Derdulska

Stale współpracują: Dariusz Baliszewski,

Robert Cheda, Robert Czulda, Sylwia

Grzegorzewska, Michał Krupa, Paweł

Łepkowski, Lech Mażewski,Leszek Nowak,

Rafał Otoka·Frąckiewia, Leszek Pietrzak,

Leszek Szymowski

www.e-kiosk.pl, www.e-gazety.pl

• Sprzedaż egzemplarzowa i prenumerata:

sprzedaż egzemplarzowa:

redakcja@uwazamrze.pl

prenumerata wydania papierowego:

prenumerata@uwazamrze.pl,tel. 22 21510 21

Zamówienia na prenumeratę przyjmuje także

Ruch SA, można je składać bezpośrednio

na stronie: www.prenumerata.ruch.com.pl

lub kontaktując się z Telefonicznym Biurem

Obsługi Klienta 801 800 803 lub 22 717 59 59

- czynne w godz. 7-18

(włącznie z tumaczeniem na języki obce)

• Dyrektor administracyjny:

Daniel Pawłowiec

tel. 88 3 956 215

d.pawlowiec@uwazamrze.pl

• DR U K: RR Donnelley

• Dyre k tor Biura Reklamy:

Sebastian Moraś

tel. 733 746 602

s.moras@uwazamrze.pl

REMI

•

www.historia.uwazamrze.pl

Więcej na : ww.ebook4all.pl

Otrzymasz

6ydań

w preze n c i e

PRENUMERATA

2014

Bloomberg

Businesweek •

7 dni na biznes

Szcze1óy na www.bloombergbusinessweek.pl/prenumerata

Dodatkowe informacje pod numerem telefonu 800 120 195

TEMAT NUMERU

66 Lekcja gry na dwa ortepiany

LECH MAŻEWSKI

6 Sekretarz na celowniku

ROBERT CHEDA

70 Historia pewnego mecenasa

LESZEK PIETRZAK

IO Polowanie na pierwszego

KRZYSZTOF }ÓŹWIAK

MISCELLANEA

KORZENIE NOWOCZESNOŚC I

74 Skąd się wzięły dzieci?

AGNIESZKA NIEMOJEWSKA

14 Długi cień Atatiirka

PRZEMYSŁAW OSIEWICZ

78 Odkrywca Andów

LESZEK SzYMOWSKI

18 Jak Feniks z popiołów,

czyli żywot pana de La Salle

PIOTR KORCZYŃSKI

82 Anglomania

LESZEK NOWAK

22 Rzeź w imię marzeń

SYLWIA GRZEGORZEWSKA

86 Olędrzy nad Wisłą

KORDIAN KUCZMA

26 Armia diabła

PAWEŁ ŁEPKOWSKI

FILM

30 Historia złowieszczego molocha

ROBERT CHEDA

88 Barwy powstania

KRZYSZTOF }ÓŹWIAK

ROZMOWA MIESIĄCA

KSIĄŻKI

34 Czarna legenda Izabeli. Rozmowa

z Christopherem W. Gartnerem,

pisarzem i specjalistą od średnio

wiecznej Hiszpanii

RAFAŁ OTOKA-FRĄCKIEWICZ

89 Smutna twarz bohatera

KRZYSZTOF JÓŹWIAK

89 Krótki przewodnik po wojnie

totalnej

KRZYSZTOF JÓŹWIAK

TAJNA HISTORIA GOSPODARKI

38 Za kulisami kryzysów

MARIA RAJCA

90 Powrót „wielkiej narracji"

AGNIESZKA NIEMOJEWSKA

42 Władcy wojennego kredytu

}AKUB WOZINSKI

91 Zarys epoki

AGNIESZKA NIEMOJEWSKA

POWIĘKSZENIE

91 Sztuka dyplomacji

AGNIESZKA NIEMOJEWSKA

46 Tajemnica pułkownika Becka

DARIUSZ BALISZEWSKI

94 Polski ślad w sprawie JFK

DOMINIK SMYRGAŁA

50 Tajemnice Basis Nord

}AN RADZIEMSKI

MILITARIA

53 Siepacz Stalina

AGNIESZKA NIEMOJEWSKA

95 Czerwona ikona

BARTOSZ GONDEK

56 900 dni Leningradu

Tomasz Teluk

96 Czołg masowy

ROBERT PRZYBYLSKI

60 Więzienie wyklętych

LESZEK PIETRZAK

SZPARGAŁY

63 Wróg publiczny

PIOTR KORCZYŃSKI

98 Od papirusu do Gutenberga

TOMASZ PICHÓR

•

www.historia.uwazamrze.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: