n o w o c z e s n y t e c h n i k d e n t y s t y c z n y
1 / 2 0 1 5
p r ac a i z d r o w i e
Zagrożenia biologiczne w pracy technika dentystycznego
– badanie ankietowe
mgr farm. Magdalena Szalewska1, dr n. med. Leszek Szalewski2, lek. dent. Dorota Wójcik2, mgr Aneta Kamińska2,
mgr Milena Marczak3, dr hab. n. med. Janusz Borowicz2
P
raca technika dentystycznego wiąże się z wieloma zagrożeniami, w tym zagrożeniami biologiczny- mi, których głównym źródłem są chorobotwórcze
drobnoustroje pochodzące od pacjenta. Przeniesienie drobnoustrojów może nastąpić w wyniku kontaktu z po- branymi wyciskami, w trakcie próby prac podczas eta- pów pośrednich oraz w trakcie obróbki mechanicznej protez wcześniej używanych przez pacjenta (bioaero- zole). Istnieje możliwość zakażeń grzybiczych (świąd, grzybica paznokci), bakteryjnych (gruźlica, kiła), wiru- sowych (grypa, wirus HIV, wirusy WZW typu B i C oraz HPV), prionowych (choroba kuru, Creutzfelda-Jacoba – CJD, fatalna bezsenność rodzinna, zespół Gerstmanna-
-Strausslera-Scheinkera – GSS) (1, 2). Chorobotwórcze drobnoustroje mogą być przenoszone drogą inhalacji (droga oddechowa), drogą pokarmową (przez spożycie), drogą inokulacji (przez skórę lub błony śluzowe). Skóra jest skuteczną barierą przeciw zakażeniom wirusowym –
namnaża się w nich, przez co wywołuje uszkodzenie ko- mórek oraz stan zapalny miąższu wątroby. Wirus HBV jest przenoszony przez płyny ustrojowe, szerzy się głównie przez kontakt z krwią. Wirus HBV jest obecny w ślinie. Przeciwko wirusowi HBV można się zaszczepić, w Polsce zarejestrowane są rekombinowane szczepionki II gene- racji, najczęściej stosowane w trzech dawkach: 10 mcg dla dzieci, 20 mcg dla dorosłych.
Wirus zapalenia wątroby typu C to wirus RNA (Flavi- viridae). Może występować w ślinie pacjentów chorych na przewlekłe lub ostre zapalenie wątroby; wirus może zostać przeniesiony w wyniku bezpośredniego kontak- tu z krwią, podawania preparatów krwiopochodnych, przyjmowania dożylnego immunoglobulin, z przeszcze- pionymi narządami. Niestety w przeciwieństwie do WZW typu B w przypadku WZW typu C nie istnieje szczepionka. Wirus HIV (ludzki wirus upośledzenia odporności)
to wirus RNA należący do rodziny Retroviridae. Cząstki
zapewnia to obecność nieżywych komórek w warstwie
rogowej naskórka, które nie mogą zapewnić replikacji wirusów. Wprowadzenie wirusów może nastąpić przez naruszenie ciągłości skóry – w trakcie przypadkowego otarcia, skaleczenia (3, 4). By zapobiegać zagrożeniom biologicznym, należy stosować środki ochrony osobi- stej – rękawiczki, przyłbice, okulary ochronne, odzież ochronną – oraz stosować podstawowe zasady higieny
– częste mycie i dezynfekcja rąk oraz prac protetycznych, sterylizacja narzędzi.
Najczęstszymi przyczynami chorób wątroby są prze- wlekłe zakażenia wirusowe wywołane HBV – wirusem za- palenia wątroby typu B – oraz HCV – wirusem...
anna9955