PRZESTRZEŃ WOLNOŚCI, BEZPIECZEŃSTWA I SPRAWIEDLIWOŚCI
ROZWÓJ PWBIS
· Grupa TREVI- powstała w 1975r. podczas nieformalnego spotkania ministrów spraw wewnętrznych państw UE w Rzymie. Cel- współpraca resortów spraw wewnętrznych i sprawiedliwości państw WE w dziedzinie zwalczania terroryzmu i przestępczości zorganizowanej. Grupa
· Układ z Schengen- układ o stopniowym znoszeniu kontroli na wspólnych granicach, podpisany został 14 czerwca 1985r. przez Belgię, Francję, Holandię, Luxemburg i RFN. Porozumienia te zakładały: 1. zniesienie kontroli osobowej (paszportowej)
2. wprowadzenie ścisłej kontroli na granicach zewnętrznych obszaru Schengen, 3. zainstalowanie centralnego komputera, SIS, 4. ustanowienie wspólnej polityki azylowej (zawieranie umów readmisyjnych z państwami trzecimi), 5. Ustanowienie wspólnej polityki wizowej.
· Traktat z Maastricht- podpisany 7 lutego 1992r. wszedł w życie 1 listopada 1993r. Obejmował kwestie: polityka azylowa, migracyjna, zasady określające tryb przekraczania granic zewnętrznych UE, zasady pobytu obywateli państw trzecich na terytorium UE, współpraca policyjna, celna i sądowa, walka z terroryzmem i przestępczością zorganizowaną.
· Traktat Amsterdamski- podpisany 2 października 1997r. wszedł w życie 1 maja 1999r. Zakładał on ustanowienie w UE obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości.
· Traktat z Lizbony- podpisany w Lizbonie 13 grudnia 2007r. wszedł w życie 1 grudnia 2009r. Zlikwidował on trójfilarową strukturę i zintegrował postanowienia z zakresu Przestrzeni, Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości z przepisami TFUE .
POJĘCIE I ZAKRES PRZEDMIOTOWY PWBIS
Obejmuje ona takie szczegółowe obszary aktywności Unii jak: - polityka graniczna, wizowa, azylowa i imigracyjna- współpraca sądowa w sprawach cywilnych, - współpraca sądowa w sprawach karnych, - współpraca policyjna oraz policyjna i sądowa w sprawach karnych.
Polityka w tych dziedzinach ma na celu:- zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa obywatelom UE, - koordynację i współpracę organów policyjnych i sądowych, - realizację wzajemnego uznawania orzeczeń sądowych i zbliżenie przepisów karnych, - wzajemne uznawanie orzeczeń sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych.
NAJWAŻNIEJSZE WYZWANIA DLA BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO UE
· terroryzm w każdej postaci
· przestępczość zorganizowana
· cyberprzestępczość
· zarządzanie granicami
· reagowanie w sytuacjach kryzysowych
NAJWAŻNIEJSZE DOKUMENTY UE W DZIEDZINIE BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO
· Strategia Bezpieczeństwa Wewnętrznego UE: Dążąc do europejskiego modelu bezpieczeństwa- 2010r.
· Strategia Bezpieczeństwa Wewnętrznego w działaniu: Pięć kroków w stronę bardziej bezpiecznej Europy- 2010r.
· Strategia UE w zakresie zwalczania terroryzmu- 2005r.
ORGANY
Rada ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych- w jej skład wchodzą ministrowie sprawiedliwości i spraw wewnętrznych państw członkowskich UE. Jest to organ współlegislacyjny. Przyjmuje dyrektywy i rozporządzenia oraz podejmuje decyzje. Grupy robocze i komitety zajmują się współpracą policyjną i sadową w sprawach karnych, prawem cywilnym, współpracą operacyjną w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego, terroryzmem, ochroną ludności, imigracją, granicami i azylem.
Europejski Urząd Policji (Europol)- powołany na mocy konwencji w 1995r.,porozumienie weszło w życie w 1998. Zadania: wymiana informacji i danych wywiadowczych za pośrednictwem sieci oficerów łącznikowych delegowanych do Europolu. Wykonuje analizy operacyjne, kryminalne, raporty strategiczne, udziela wsparcia technicznego organom policyjnym państw UE. Zajmuje się: przemyt narkotyków, handel ludźmi, pranie brudnych pieniędzy, przemyt materiałów nuklearnych i substancji radioaktywnych, terroryzm, fałszerstwa banknotów, pornografia dziecięca. Europol posiada swój system informacyjny- komputerowy system Europolu-TECS
Europejska Agencja Zarzadzania Współpracą Operacyjna na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich UE (Frontex)- powołana w 2004 r., a rozpoczęła działalność w 2005r. Do jej głównych zadań należy: 1. Koordynowanie współpracy operacyjnej pomiędzy…
STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO UE
Strategia zatytułowana „Dążąc do europejskiego modelu bezpieczeństwa” jest częścią ESB z 2003 r.SBW została przyjęta w marcu 2010 r, przez RE. Podzielona na 3 części.
Cześć 1 dotyczy: ochrony obywateli UE.
Realizacji podejścia ogólno unijnego ma służyć:
1. Analiza i ocena zagrożenia przez agencje unijne
2. opracowywanie programów i planów prac i strategii dla zwalczania poszczególnych zjawisk i patologii,
3. wdrożenie i korzystanie ze wspólnotowego mechanizmu ochrony ludności w razie klęsk żywiołowych i katastrof,
4. funkcjonowanie wyspecjalizowanych unijnych instytucji do walki z przestępczością i terroryzmem (Europol), kooperacji wymiarów sprawiedliwości (Eurojust), współpracy na granicach zewnętrznych (Frontex).
5. ułatwianie współpracy operacyjnej i wymiany informacji w oparciu o europejski nakaz aresztowania, system informacyjny Schengen.
Cześć 2. Realizacji strategicznych wytycznych tj.:
1. współpracy na szczeblu międzynarodowym, unijnym, regionalnym, krajowym i lokalnym,
2. skutecznego nadzoru demokratycznego i sadowego nad działaniami z zakresu bezpieczeństwa,
3. koncentracji na analizie wywiadowczej i wymianie informacji wśród członków UE,
4. zintegrowaniu unijnych baz danych,
5. rozwijaniu współpracy operacyjnej,
6. pogłębianiu współpracy organów sadowych,
7. zintegrowaniu zarzadzania granicami,
8. rozwijaniu współpracy z państwami trzecimi (kooperacja z Interpolem)
Cześć 3 określa, ze organami odpowiedzialnymi za realizacje SBW będą Komisja Europejska oraz Stały Komitet Współpracy Operacyjnej ds. Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
STRATEGIA UE W DZIEDZINIE ZWALCZANIA TERRORYZMU
Przyjęta w 2005r. -zwalczanie terroryzmu w skali światowej przy poszanowaniu praw człowieka. Opiera się na 4 filarach:- zapobieganie, - ochrona,- ściganie i reagowanie
Kluczowe priorytety w ramach filaru zapobieganie obejmują:
1. stworzenie wspólnych sposobów wykrywania zachowań problemowych (niewłaściwe wykorzystywanie Internetu),
2. rozwiazywanie problemu podżegania i rekrutacji(więzienia) przez wprowadzenie przepisów uznające to za przestępstwo,
3. propagowanie dobrych rządów demokracji, edukacji i rozwoju gospodarczego
4. rozwijanie dialogu miedzy kulturami,
5. analizowanie, prowadzenie badań przyczyń terroryzmu i wyciąganie wniosków
Kluczowe priorytety w ramach filaru ochrona obejmują :
1. poprawę bezpieczeństwa unijnych paszportów przez wprowadzenie danych biometrycznych,
2. stworzenie systemu informacji wizowej i systemu informacji Schengen
3. ocena rzeczywistego zagrożenia granic zew UE
4. wprowadzenie standardów bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego, ochrony portów i bezp morskiego,
5. uzgodnienie europejskiego programu ochrony infrastruktury strategicznej.
Kluczowe priorytety w ramach filaru ściganie obejmują:
1. walki z terroryzmem
2. pełne wykorzystanie Europolu i Eurojustu
3. wprowadzenie europejskiego nakazu dowodowego
4. wymiana informacji o potencjalnych terrorystach oraz osób deportowanych za przestępstwa związane z terroryzmem
5. pozbawienie terrorystów dostępu do broni i materiałów wybuchowych,
6. likwidację źródeł finansowania terrorystów i wprowadzenie unijnego ustawodawstwa, dot. prania brudnych pieniędzy oraz transferów gotówkowych
Kluczowe priorytety w ramach filaru reagowanie obejmują:
1. wykorzystywanie przez UE do walki z terroryzmem struktur reagowania kryzysowego oraz wypracowanie wspólnych procedur operacyjnych
2. przegląd prawodawstwa dot. wspólnotowego mechanizmu ochrony ludności
3. zwiększenie zdolności państw UE do reagowania w sytuacjach kryzysowych
4. poprawa koordynacji działań z organizacjami międzynarodowymi w dziedzinie zarządzania reakcjami na ataki terrorystyczne i inne sytuacje kryzysowe
5. wypracowanie wspólnego podejścia odnośnie udzielania pomocy ofiarom terroryzmu i ich rodzinom.
STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP Z 2014R.
Przyjęta przez Radę Ministrów 21 października 2014r. zatwierdzona przez Prezydenta RP 5 listopada 2014r. Dokument ten zastąpił Strategię bezpieczeństwa Narodowego RP wydaną w 2007r.
Podsystemy operacyjne- zapewnienie bezpieczeństwa militarnego i pozamilitarnego
Podsystem obronny - składa się z profesjonalnych sił zbrojnych; działania obronne, militarne, wywiadowcze, kontrwywiadowcze
Podsystem ochronny tworzony jest przez wymiar sprawiedliwości, służby specjalne, służby policyjne, służby ratownictwa i ochrony ludności, firmy ochroniarskie; ochrona porządku konstytucyjnego, rozpoznanie zagrożeń, utrzymanie porządku publicznego, ochrona informacji niejawnych, ratownictwo, ochrona ludności, ochrona granicy państwowej
Podsystem społeczny, - edukacja,, ochrona tożsamości narodowej, działania mediów, bezpieczeństwo socjalne,
Podsystem gospodarczy -mierzony wielkością produktu PKB. ; bezpieczeństwo finansowe, energetyczne, żywnościowe, środowisko
PRIORYTETY POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA WG STRATEGII Z 2014R.
rozwój wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony UE, .
Zgodnie z przyjętymi priorytetami Polska prowadzi i organizuje strategiczne działania obronne, ochronne, a także działania w sferze bezp. społecznego i gospodarczego.
KresPas